Indywidualny plan

Dietetyczny

Indywidualny plan

Treningowy

Indywidualny plan

Dieta + Trening

Opieka dietetyka i trenera Już od

Plan dieta + trening 29,99 zł/mies.

Opieka dietetyka Już od

Plan dietetyczny 26,66 zł/mies.

Opieka trenera Już od

Plan treningowy 23,33 zł/mies.

Plany dieta i trening
{{$parent.show_arts ? 'Artykuły' : 'Baza wiedzy'}}
Sklep

Jak rozpoznać koksiarza?

Jak rozpoznać koksiarza?
Wiele osób zastanawia się, jak rozpoznać czy ktoś stosuje środki dopingujące np. hormony anaboliczno-androgenne. Zagadnienie może wydawać się dla niektórych zabawne, ale stosowanie dopingu jest poważnym problemem w sporcie zawodowym, amatorskim czy rywalizacji olimpijskiej. Doping dotyczy zarówno sportów siłowych, jak i wytrzymałościowych. Nie należy się łudzić, że osoba mająca posturę Adama Małysza – nigdy nie stosowała środków dopingujących.

Szczególnie w dyscyplinach wytrzymałościowych spotyka się nielegalne wspomaganie np. erytropoetynę (słynne EPO). „W 1985 roku pierwszy raz została podana pacjentowi z zaawansowaną niedokrwistością” (Z. Szyguła). Stosowanie EPO było zabronione już od 1988 roku (przez FIS) i od 1990 roku (przez MKOL) – ale testy wykrywające stosowanie erytropoetyny pojawiły się dopiero od 2000 roku (Z. Szyguła)! Z EPO (różnych generacji; np. 3 generacja to CERA ) wiąże się wzrost (spadek) osiągów sportowców wyczynowych. „Przykładowo prędkość osiągania przez zwycięzców Tour de France w latach 1949-1990 wzrosła o 2,4 km/h, podczas gdy w okresie 1991-2005 aż o 5 km/h” (Z. Szyguła). Jak widać, w okresie stosowania EPO był zauważalny drastyczny wzrost wydolności tlenowej kolarzy. Historia lubi się powtarzać. Przez dobrych 30 lat kwitł przemysł dopingowy w krajach takich jak NRD, Bułgaria czy ZSRR (1959-1989). Początkowo arsenał środków dopingujących był skromny, stosowano głównie testosteron. W kolejnych latach opracowywano coraz nowsze specyfiki. Co ciekawe, do dzisiaj nikt nie pobił rekordu w podrzucie (266 kg) ustawionego w „złotych dla dopingu” latach, a wyniki dające zwycięstwo w wielu konkurencjach, ustanowione w późniejszych latach – w czasach „przemysłu dopingowego” nie dawałby nawet 6 miejsca! Nie muszę chyba dodawać, że w „celu wyrównania szans” doping pojawił się również u amerykańskich sportowców m.in. podawano im metanabol (znany także jako: methandienone,methandrostenolone, dianabol).

Najsłynniejszy program dopingowy pod nazwą „14,25” w NRD dotyczył sportowców obu płci. O ile u mężczyzn testosteron występuje naturalnie w sporej dawce (jądra produkują ~ 50 mg tygodniowo; co odpowiada ~ 125 mg testosteronu podawanego np. poprzez iniekcję), o tyle dla kobiet skutki były opłakane.

Skutki stosowania męskich hormonów u kobiet

  • obniżony, „męski” głos (już w latach 60 i 70 XX wieku w NRD pływaczkom odnoszącym sukcesy zabraniano występowania przed kamerą i udzielania wywiadów, właśnie z powodu obniżenia głosu. Wywiadów udzielały głównie te, które nie startowały!; „Podczas igrzysk w Montrealu jakiś dziennikarz zapytał mojego trenera, dlaczego pływaczki NRD mają takie niskie głosy. Opowiedział: one nie mają śpiewać, tylko pływać. Niektóre dziewczyny nie mogły udzielać wywiadów. Przed mikrofonami stawały te, u których zmiany barwy głosu były najmniejsze. Nawet jeśli to nie one wygrywały.” Źródło: GW „Zabijali we mnie Heidi”),
  • owłosienie – całego ciała (tych i innych efektów ubocznych doświadczyły zawodniczki z NRD),
  • przerost łechtaczki,
  • maskulinizacja sylwetki (nabieranie męskich kształtów ciała),
  • utrata menstruacji i wszelkie inne zaburzenia hormonalne,
  • wzrost mięśni, siły, wytrzymałości i agresji,
  • duża ilość pryszczy,
  • wzrost popędu seksualnego.

Wiele bohaterek radziecko-niemieckiego programu „sukcesów sportowych” miało nowotwory, niektóre panie wskutek wieloletniego podawania hormonów zmieniło płeć. Królował tam oral turinabol, podchodna dianabolu. Był to tzw. designer drug – czyli środek zaprojektowany specjalnie na potrzeby sportowców, dopiero później był wykorzystywany w innych celach. Podobna historia dotyczy wielkiej afery BALCO i tetrahydrogestrinonem – gdzie stwierdzono stosowanie tego preparatu m.in. przez czołowych sprinterów USA np. Marion Jones (odebrano jej trzy złote i 2 srebrne medale z Sydney).

W czasie programu dopingowego w NRD zawodniczkom podawano także testosteron priopionat (krótkie estry) i enanthate (długie estry testosteronu). Aby zobrazować, co daje stosowanie farmakologii przytoczę przykład zawodniczki pchnięcia kulą która miała za sobą 14 lat treningu i jej najlepsze rzuty oscylowały w granicach 18 m. Po kilku tygodniach kuracji anabolikami poprawiła wynik o 2 m (11%!), zbliżając się do kolejnych granic światowych rekordów. Co ciekawe, nawet w okresie „odstawienia” anabolików jej wyniki były lepsze przeciętnie o 1 m (Źródło: Berendonk B. Doping. Von der Forschung zum Betrug. Reinbek bei Hamburg: Rowohlt Taschenbuchverlag. 1992:448pp).

Jak widać trwa nieustanny „wyścig zbrojeń” pomiędzy laboratoriami produkującymi specjalne środki, a wykrywającymi je.

Na poziomie amatorskim łatwo „wykryć” doping, bez przeprowadzania żadnych testów.

Charakterystyczne oznaki stosowania dopingu

  • nagły wzrost siły, masy, wytrzymałości mięśniowej (w ciągu kilku tygodni np. dołożenie 20-30 kg w bojach podstawowych),
  • wzrost wagi ciała (również, związany z retencją wody i glikogenu, nie należy wiązać tylko ze wzrostem tkanki mięśniowej),
  • retencja wody (widoczna np. na twarzy – buzia jak ”słoneczko”); dotyczy środków aromatyzujących, konwertujących do estrogenów (np. testosterony krótkie - propionat i długie estry – enanthate/prolongatum, mieszanki np. sustanon/omnadren 250; methandienone/dianabol),
  • poprawa definicji mięśniowej (wpływ np. testosteronu – stwierdzono, że podwyższony wielokrotnie ponad fizjologiczny poziom testosteron wpływa na zmniejszenie się ilości tkanki tłuszczowej, nawet bez prowadzenia treningu; beta mimetyków),
  • zwiększona „pompa” i waskularyzacja,
  • zmiany w piersiach (tzw. smocze suty czyli ginekomastia),
  • trądzik,
  • wzrost owłosienia np. plecy, klatka piersiowa,
  • łysienie (dla osób podatnych na wpływ DHT – czyli dihydrotestosteron w pewnych rejonach; testosteron -> 5alfa reduktaza -> DHT),
  • obrzęk kończyn,
  • wzrost ciśnienia tętniczego,
  • zmiany nastroju.

Podsumowanie

Stosowanie dopingu wiąże się z szeregiem skutków ubocznych, należy się dobrze zastanowić – czy warto. Wielu wyczynowców zapłaciło najwyższą cenę za stosowanie dopingu (np. strongmani: Jesse Marunde oraz John Perry czy niedawno najsłynniejszy zawodnik boksu tajskiego - Ramon Dekkers – w tym ostatnim przypadku można tylko podejrzewać wpływ chemii na nagły zgon sercowy, gdyż nigdy nie udowodniono Dekkersowi – bycia na dopingu). 

Źródła: 1. Berendonk B. Doping. Von der Forschung zum Betrug. Reinbek bei Hamburg: Rowohlt Taschenbuchverlag. 1992:448pp 2. Z. Szyguła „Erytropoetyna – środek dopingowy wyczynowców”- Medycyna Sportowa część II pod redakcją K. Klukowskiego

Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.