Nadwaga i otyłość nie są problemami, które wynikają z łakomstwa i niechęci do aktywności fizycznej. Nadmierna masa ciała rozwija się najczęściej wskutek współistnienia wielu różnych czynników genetycznych i środowiskowych. Okazuje się, że w sposób istotny na problem nadwagi i otyłości mogą wpływać niektóre farmaceutyki. Analogicznie też stosowanie wybranych leków utrudnia proces odchudzania. O jakich środkach mowa?
Lekomani XXI wieku
Konsumpcja leków w naszym społeczeństwie systematycznie rośnie. Zwiększa się też konsekwentnie ilość dostępnych farmaceutyków i zakres ich działania. Niestety wszystkie środki tego typu niosą za sobą ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. W toku farmakoterapii, oprócz wielu innych nieprawidłowości mogą także wystąpić problemy z kontrolą równowagi energetycznej, co w konsekwencji prowadzi bądź to do przyrostu masy ciała, bądź też do problemów z utratą nadmiaru tkanki tłuszczowej. Mając powyższy fakt na uwadze, warto zapoznać się z listą farmaceutyków, które bardzo często powodują opisane powyżej problemy.
Leki wysokiego ryzyka
Tak naprawdę istnieje stosunkowo dużo farmaceutyków, które w większym lub mniejszym stopniu mogą przyczyniać się do problemów z nadmierną masą ciała i utrudniać odchudzanie.
Najczęściej kłopoty sprawiają jednak poniższe grupy środków:
leki stosowane w cukrzycy: insulina oraz pochodne sulfonylomocznika,
neuroleptyki: pochodne fenotiazyny i butyrofenonu,
leki stosowane w leczeniu depresji: m.in. amoksapina, feneizyna, sole litu, trazodon,
leki przeciwdrgawkowe: karbamazepina oraz pochodne kwasu walproinowego,
Stosowanie wspomnianych powyżej farmaceutyków może być czynnikiem wyraźnie utrudniającym odchudzanie. W praktyce jednak rzadko zdarza się, by jakiś lek totalnie uniemożliwiał redukcję tkanki tłuszczowej, a jeśli się tak dzieje, to najlepszym rozwiązaniem jest skonsultowanie się w tej materii z lekarzem prowadzącym i prośba o zmianę preparatu. Zazwyczaj jest to możliwe, choć zdarza się, że stosowanego środka nie można zamienić na nic innego, tak bywa w przypadku chociażby insuliny podawanej w cukrzycy. Przy odpowiednim doborze dawek oraz przy odpowiednio ukierunkowanej diecie wpływ tego hormonu podawanego z zewnątrz na proces ubytku tkanki tłuszczowej nie musi być znaczący.
Przede wszystkim – nie zrażać się
Mając na uwadze fakt, iż niektóre farmaceutyki wpływają na mechanizmy kontrolujące równowagę energetyczną i że mogą utrudniać odchudzanie, należy pamiętać, że tempo redukcji tkanki tłuszczowej może być przy ich stosowaniu wolniejsze, a same postępy – mogą być mocno fluktuacyjne. Następujące po sobie przeciwstawne zmiany w masie ciała (spadki i przyrosty) same w sobie nie powinny martwić, o ile tendencja zniżkowa w perspektywie kilkutygodniowej jest zachowana. Warto też wziąć poprawkę na fakt, iż stosowanie niektórych leków może powodować nasilone zatrzymywanie płynów w ustroju, co po prostu „maskuje” efekty redukcji. Brak należytych postępów w aspekcie ubytku masy ciała bywa więc skutkiem tego, że podczas utraty tkanki tłuszczowej dochodzi jednocześnie do nasilonego gromadzenia wody.
Korekta założeń diety
Stosowanie farmaceutyków towarzyszy nierzadko stanom chorobowym, które same w sobie są wskazaniem do podjęcia szczególnego rodzaju interwencji żywieniowej. Przykładowo, w przypadku cukrzycy warto zwracać dużą uwagę na ładunek glikemiczny pokarmów. W przypadku zaburzeń nastroju, ważna może okazać się podaż witaminy D i kwasów omega 3. Przy nadciśnieniu duże znaczenie będzie mieć ograniczenie spożycia sodu przy zachowaniu właściwej podaży potasu i magnezu oraz wspomnianych już kwasów omega 3. Planując dietę redukcyjną trzeba mieć te aspekty na uwadze oraz dodatkowo warto wziąć pod uwagę potencjalne interakcje pomiędzy lekami a żywnością i suplementami diety. Tutaj trudno mówić o szczegółach, bo rozpatrywać je należałoby osobno w przypadku każdego leku.
Dobrze jest jednak zapamiętać, że szczególnie niekorzystne (a niekiedy wręcz niebezpieczne) są połączenia leków z produktami takimi jak:
cytrusy (zwłaszcza grejpfruty),
mleko (i inne produkty nabiałowe),
herbata i kawa (oraz inne źródła garbników),
żelazo,
błonnik.
Oczywiście nie chodzi o to, by wymienionych składników unikać w czasie farmakoterapii (choć spożycie cytrusów lepiej ograniczyć), a jedynie by nie zwiększać drastycznie ich podaży i nie spożywać w towarzystwie leków.
Podsumowanie
Istnieją środki farmaceutyczne, które mogą wpływać negatywnie na masę i skład ciała i które mogą utrudniać odchudzanie. Wiedza dotycząca takich zależności ma duże znaczenie dla osób, które borykają się z nadwagą lub otyłością i tych, które chcą się pozbyć nadmiaru tkanki tłuszczowej. Niekiedy środki tego typu są dobrane tak niefortunnie, że konieczna jest modyfikacja dawki lub zmiana leku na inny. Tego typu interwencji jednak zawsze należy dokonywać w porozumieniu z lekarzem.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
