Chodzenie tyłem a zdrowie kolan — dlaczego warto spróbować?

Najważniejszy wniosek w prostych słowach

Chodzenie tyłem zmniejsza to najbardziej niekorzystne obciążenie kolana, które pojawia się na początku kroku, kiedy staw „łapie” ciężar ciała. W badaniu zauważono, że w tym najtrudniejszym momencie siły działające na przyśrodkową część kolana były wyraźnie mniejsze niż przy chodzeniu do przodu.

To nie jest tylko kwestia wolniejszego tempa

Ktoś mógłby powiedzieć: „No dobra, ale jak idę tyłem, to idę wolniej, więc kolano ma lżej”. I naukowcy to sprawdzili. Kazali badanym iść do przodu w tempie podobnym do chodzenia tyłem. Mimo to chodzenie tyłem nadal wypadało korzystniej dla kolana. Czyli to nie tylko prędkość, ale sam sposób stawiania kroków.

Dlaczego chodzenie tyłem może odciążać kolano?

W skrócie, przy chodzeniu tyłem inaczej stawiasz stopę i inaczej „układają się” siły, które przechodzą przez nogę. Kolano jest obciążane w inny sposób, trochę jakbyś zmieniał dźwignię. Efekt może być taki, że najbardziej wrażliwe miejsce w kolanie dostaje mniejszy „strzał” obciążenia przy każdym kroku.

Co z tego wynika dla zwykłej osoby?

Jeśli masz zwyrodnienie kolana albo często czujesz ból po dłuższym chodzeniu, chodzenie tyłem może być ciekawym narzędziem treningowym lub rehabilitacyjnym. Nie jako zamiennik normalnego ruchu, ale jako dodatek, który może pomóc poruszać się w sposób mniej obciążający dla stawu.

Ważne zastrzeżenie, które jako trener muszę powiedzieć

To badanie sprawdzało efekt „tu i teraz”, w jednej sesji, w warunkach kontrolowanych. Nie udowadnia, że chodzenie tyłem zatrzyma zwyrodnienie albo że każdemu zmniejszy ból na stałe. Pokazuje natomiast, że mechanicznie kolano może być w tej formie chodu mniej obciążone w kluczowym momencie kroku.

Bezpieczeństwo przede wszystkim

Chodzenie tyłem ma jedną oczywistą wadę: nie widzisz, dokąd idziesz. Jeśli ktoś chce to testować, najlepiej zacząć w bezpiecznym miejscu, na prostej, równej nawierzchni, przy ścianie lub barierce, ewentualnie na bieżni z bardzo małą prędkością. Przy zawrotach głowy, problemach z równowagą albo świeżych urazach lepiej tego nie robić bez konsultacji.

Podsumowanie

Badanie pokazuje, że chodzenie tyłem może zmniejszać najbardziej niekorzystne obciążenia w kolanie u osób ze zwyrodnieniem przyśrodkowej części stawu. To nie jest cudowna metoda, ale ma sens jako bezpieczny dodatek do pracy nad ruchem, zwłaszcza gdy zwykły marsz zaczyna prowokować ból.