Charakterystyka
Grzyby Shiitake, znane w Polsce bardziej pod nazwą twardnik japoński, stosowane są w medycynie azjatyckiej od setek lat. Już sama nazwa "eliksir życia" świadczy o tym, jak cenne właściwości posiadają.
Grzyby te pochodzą z Chin. Posiadają, brązową, mięsistą strukturę, kwaśny smak i mogą mieć nawet do 25 cm średnicy. Jeszcze kilkanaście lat temu były one bardzo drogie i ciężko dostępne w Europie. Jednak wraz ze zwiększeniem popularności zaczęto masową uprawę. Dzięki temu wzrosła dostępność, a cena stała się bardziej atrakcyjna.
Dzięki bogatemu składowi, grzyby te zaliczane są do tzw. "superfood", czyli grupy produktów posiadających cenne właściwości zdrowotne dla organizmu człowieka.
Skład
Wartości odżywcze suszonych grzybów Shiitake są bardzo ciekawe. W 100 g produktu obecne są węglowodany, w ilości 75 g, z czego aż 11 g błonnika i tylko 2 g cukrów prostych. Wartość białka to aż 10 g, więc śmiało mogą być one cennym dodatkiem do diety wegańskiej. Tłuszcze z kolei to ilość 1 g.
Wśród cennych składników twardnika japońskiego na szczególną uwagę zasługuje znaczna obecność składników mineralnych, wśród których warto wymienić miedź, selen, cynk, potas i magnez. Wśród witamin zdecydowanie dominuje kwas pantotenowy, niacyna i ryboflawina.
Wartości odżywcze suszonych grzybów shiitake (w 100 g)
- Wartość energetyczna - 296 kcal
- Białko ogółem - 10 g
- Tłuszcz - 1 g
- Węglowodany - 75 g (w tym cukry proste 2 g)
- Błonnik - 11 g
Witaminy
- Witamina C - 3,5 mg
- Tiamina – 0,3 mg
- Ryboflawina – 1,27 mg
- Niacyna - 14,1 mg
- Witamina B6 - 0,96 mg
- Kwas foliowy - 163 µg
- Witamina D – 154 IU
Minerały
- Wapń – 11 mg
- Żelazo - 1,72 mg
- Magnez - 132 mg
- Fosfor - 294 mg
- Potas - 1534 mg
- Sód – 13 mg
- Cynk - 7,66 mg
- Miedź - 5,2 mg
- Mangan - 1,2 mg
- Selen - 46 µg
Właściwości
Grzyby Shiitake mają cenne właściwości stymulujące układ immunologiczny. Naukowcy wyizolowali z nich betaglukan o nazwie lentinan. Badania wykazały, że związek ten ma właściwości immunomodulacyjne. Dzięki temu stosowano go jako związek hamujący rozwój nowotworów.
Z wniosków płynących z badań z 2011 roku, przeprowadzonych przez naukowców z Chinese University of Hongkong wynika, że stymulacja układu odpornościowego wynika również z cennych właściwości antyoksydacyjnych. Znaczny wpływ ma na to wysoka zawartość selenu. Jako silny antyoksydant posiadają one możliwość usuwania z organizmu wolnych rodników, które są główną przyczyną licznych problemów zdrowotnych.
Japoński znawca mikrobiologii - Mori Kisato, badając skład i właściwości twardnika japońskiego stwierdził, iż właściwości przeciwgrzybiczne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe obecnego w składzie lentinanu wynikają z aktywacji makrofagów. Lentinan wiążąc się w powierzchni limfocytów z białkami osocza krwi, aktywuje makrofagi i komórki NK. Prowadzi to do wzrostu wytwarzania przeciwciał: interferonu i interleukin, co przekłada się na stymulację układu immunologicznego.
5-letnie badania kliniczne wykazały, że użycie lentinanu w walce z zaawansowanymi nowotworami złośliwymi pomogło w wydłużeniu okresu życia pacjentów w porównaniu z placebo.
Grzyby Shiitake dzięki obecności związku o nazwie eritadenina mają właściwości regulujące poziom cholesterolu, trójglicerydów i lipoprotein we krwi. Do odkrycia tych właściwości przyczynili się Japońscy naukowcy, Kenda i Tekuda, którzy karmiąc gryzonie przez okres 10 tygodniu dietą bogatą w grzyby Shiitake, zaobserwowali obniżenie poziomu cholesterolu o 24%.
W badaniach składu grzybów Shiitake wyodrębniono kilkanaście składników antybiotykowych. Między innymi: kortynelinę, Ac2P, czy opatentowany związek o nazwie Lentiallexine.
Podsumowanie
Shiitake należą do grzybów o najcenniejszych właściwościach prozdrowotnych. Mogą być cennym dodatkiem do stymulacji układu odpornościowego w czasie chorób czy ciężkich okresów treningowych. Warto w takiej sytuacji przemyśleć stosowanie standaryzowanego ekstraktu lub korzystać z grzybów, wzbogacając smak potraw.
