Ciśnienie krwi - mity i fakty!

Dziś obalamy sześć popularnych mitów związanych z ciśnieniem krwi.

Mit: Skurczowe ciśnienie krwi jest ważniejsze

Skurczowe ciśnienie krwi (górna liczba) jest miarą siły w ścianach tętnic, gdy serce kurczy się. Ciśnienie rozkurczowe (niższa liczba) to ciśnienie, w którym tętnica rozluźnia się pomiędzy uderzeniami serca. Ciśnienie krwi wyraża się, jako odczyt skurczowy w stosunku do odczytu rozkurczowego.

Był taki okres, w którym koncentrowano się głównie na kontroli ciśnienia rozkurczowego. Obecnie większą uwagę skupia się zazwyczaj na skurczowym ciśnieniu krwi. Prawda jest jednak taka, że obie liczby mają znaczenie! 

Zbyt wysoki odczyt, zarówno w jednym, jak i w drugim ciśnieniu, może być wykorzystany do postawienia diagnozy o nadciśnieniu. Ryzyko udaru mózgu i choroby niedokrwiennej serca wzrasta dwukrotnie przy wzroście rozkurczowego ciśnienia krwi o 10 mm Hg. Podwaja się również przy każdym wzroście skurczowego ciśnienia krwi o 20 mm Hg u osób w średnim wieku i starszych. 

Mit: Jeśli ciśnienie krwi w gabinecie lekarskim jest w normie, nie musisz się martwić

Ciśnienie krwi może ulegać zmianom w ciągu doby. Może być tak, że ciśnienie krwi jest w normie, gdy jesteś w gabinecie lekarskim, ale jest zbyt wysokie, gdy jesteś w domu, w pracy, gdy podejmujesz aktywność fizyczną. Bywa również odwrotnie. Są osoby, które na samą myśl o wizycie u lekarza denerwują się, ciśnienie krwi jest wówczas podwyższone podczas pomiaru w gabinecie lekarskim, gdy jednak dokonamy pomiaru w domu, okazuje się, że jest w normie.

„Zamaskowane” nadciśnienie niesie większe ryzyko śmiertelności i uszkodzenia narządów w organizmie. Możesz bowiem cierpieć z powodu zbyt wysokiego ciśnienia i nie zdawać sobie z tego sprawy. Dlatego regularnie sprawdzaj ciśnienie krwi w domu, nawet jeśli lekarz sprawdza je podczas kontrolnych wizyt. Zwłaszcza, jeśli w rodzinie występowały problemy z nadciśnieniem. Zachowaj zapis odczytów i pokaż je swojemu lekarzowi.

Mit: Nadciśnienie jest przede wszystkim problemem zdrowotnym u starszych osób

To prawda, że ciśnienie krwi wzrasta wraz z wiekiem, ale zbyt wysokie ciśnienie krwi jest coraz częściej diagnozowane u młodych osób, częściowo ze względu na rosnące wskaźniki otyłości. Badanie, w którym monitorowano odczyty ciśnienia krwi u 14 000 kobiet i mężczyzn w wieku od 24 do 32 lat, wykazało, że 19% badanych miało podwyższone ciśnienie krwi!

Im wcześniej się pojawi się problem nadciśnienia i nie będzie leczony, tym wcześniej mogą rozwinąć się poważne uszkodzenia narządów wewnętrznych w tym nerek, serca, wątroby.

Mit: Należy mierzyć ciśnienie krwi tylko na lewej ręce

Jeśli różnica ciśnienia tętniczego między dwoma ramionami wynosi 15 punktów lub więcej, może to oznaczać większe ryzyko choroby tętnic obwodowych, niedrożności naczyń krwionośnych w rękach lub nogach. W brytyjskim badaniu mężczyźni i kobiety z tak dużą różnicą ciśnienia krwi między ramionami, mieli dwukrotnie większe ryzyko rozwoju choroby tętnic obwodowych, jak również zwiększone ryzyko udaru i chorób układu krążenia. 

Sprawdzaj więc ciśnienie krwi na obu przedramionach. Nie ma powodów, by mierzyć ciśnienie wyłącznie na lewej ręce.

Mit: nie można zapobiec nadciśnieniu

Wiele osób wciąż uważa, że jeśli są genetycznie predysponowani do nadciśnienia, to z pewnością je rozwiną i nie można nic z tym zrobić. 90% nadciśnienia nazywamy nadciśnieniem pierwotnym. Oznacza to, że nie ma możliwej do zidentyfikowania przyczyny. Większość przypadków nadciśnienia pierwotnego ma komponent genetyczny. Pozostałe 10% to wtórne nadciśnienie. Ten typ nadciśnienia ma swoją przyczynę. Najczęstszą przyczyną jest zwężenie tętnicy. W niektórych przypadkach lekarze mogą umieścić stent, aby otworzyć wąską tętnicę. W łagodnych przypadkach leki na nadciśnienie krwi mogą okazać się wystarczające. 

Możesz nawet zapobiec nadciśnieniu lub opóźnić jego wystąpienie zmieniając swój styl życia. 

Oto, co możesz zrobić:

• schudnij, jeśli masz nadwagę lub otyłość; utrzymuj prawidłową masę ciała
• ćwicz co najmniej 150 minut tygodniowo z umiarkowaną intensywnością
• dbaj o swoją dietę! Jednym z najlepszych rozwiązań jest włączenie założeń diety DASH

Naczelną zasadą diety Dash jest ograniczenie przetworzonego jedzenia i soli, na rzecz produktów o niskim stopniu przetworzenia. Zaleca się spożywanie produktów pełnoziarnistych, owoców, warzyw, chudego nabiału, drobiu, ryb, owoców morza, a także nasion i orzechów, oliwy z oliwek, awokado.

• nie pal
• zmniejsz spożycie alkoholu lub całkowicie wyeliminuj alkohol
• wprowadź techniki lepszego radzenia sobie ze stresem, takie jak: spacery, joga, medytacja
• wysypiaj się!

Mit: Sprawdzanie ciśnienia krwi nie ma znaczenia

Najlepiej sprawdzić ciśnienie krwi rano i wieczorem. Jeśli wieczorne ciśnienie krwi jest o 20% niższe, niż rano, może wystąpić poranne nadciśnienie tętnicze, czyli znaczny wzrost ciśnienia krwi po przebudzeniu. Nadciśnienie poranne jest związane z większym ryzykiem zawału serca, niewydolności serca i udaru. Osoby otyłe lub z cukrzycą typu 2 są bardziej narażone na ryzyko porannego nadciśnienia krwi. Do osób zagrożonych zalicza się również kobiety i osoby starsze.

W celu monitorowania porannego ciśnienia krwi, dokonaj pomiaru około godzinę po przebudzeniu oraz tuż przed snem. Pomiaru nie wykonuj bezpośrednio po spożyciu posiłku, ani po wypiciu kawy lub innego napoju zawierającego kofeinę. Zapisz wartości i pokaż lekarzowi.

Podsumowując

Nie jest trudno zmierzyć ciśnienie krwi w domu, a może przynieść to nam wiele korzyści. Jeśli masz w domu ciśnieniomierz, mierz okresowo ciśnienie dwa razy dziennie, aby upewnić się, że nie masz porannego nadciśnienia tętniczego. Jeśli masz duże różnice w ciśnieniu krwi między domem a gabinetem lekarskim, Twój lekarz powinien o tym wiedzieć. Nadciśnienie tętnicze jest głównym czynnikiem ryzyka chorób układu krążenia i udaru mózgu. Jest to również związane z większym ryzykiem demencji. Dlatego uważnie monitoruj ciśnienie krwi. To może uratować Ci życie.