Dlaczego kobiety częściej chorują na zapalenie stawów niż mężczyźni?

Zapalenie stawów

Dlaczego tak się dzieje, co jest powodem? Mają one zapalenie stawów. Zapalenie stawów nie jest pojedynczą jednostką i obejmuje ponad sto różnych chorób atakujących stawy. Co ciekawe, problem dotyczy częściej kobiet niż mężczyzn.

Dlaczego kobiety częściej padają ofiarą tej bolesnej choroby?

Możesz się zastanawiać, dlaczego kobiety częściej borykają się z problemem zapalenia stawów. Jednym z powodów są zmiany zachodzące w układzie hormonalnym. Kobieta przechodzi w swoim życiu przez różne rewolucje hormonalne m.in. ciąża, poród, menopauza, ale także miesięczne cykle. Takie zawirowania mogą zwiększać ryzyko zapalenia stawów.

Kluczową rolę odgrywa tutaj estrogen. W przypadku kobiet cierpiących na reumatoidalne zapalenie stawów okresy wahań poziomu estrogenów – na przykład po urodzeniu dziecka lub w okresie menopauzy – mogą wywołać nieprzyjemne nawroty bólu stawów i stan zapalny.

Reumatoidalne zapalenie stawów zwykle daje o sobie znać po raz pierwszy u kobiet w wieku około 30–60 lat, właśnie wtedy, gdy ich hormony przełączają się w tryb menopauzy. Badania pokazują, że są one trzy razy bardziej narażone na rozwój reumatoidalnego zapalenia stawów niż mężczyźni.

Ciąża i menopauza to dość krytyczne okresy w życiu kobiety

W czasie ciąży kobieta wytwarza więcej hormonu zwanego relaksyną. Hormon ten pomaga rozluźnić więzadła i stawy, ułatwiając poród, ale może również powodować niestabilność stawów. Niestety, niestabilne stawy zwiększają również ryzyko choroby zwyrodnieniowej stawów. Jakby fizyczne wymagania związane z ciążą nie były wystarczające, dodatkowy ciężar i obciążenie stawów mogą pogorszyć istniejące wcześniej zapalenie stawów lub wywołać pojawienie się nowych.

Ponieważ poziom estrogenów spada po menopauzie, zwiększa się podatność na chorobę zwyrodnieniową stawów, szczególnie dłoni, kolan i bioder. Ochronne działanie estrogenów na chrząstkę i kości zmniejsza się, co prowadzi do zwiększonego zużycia stawów.

Rola genetyki

Kobiety są również bardziej narażone na zapalenie stawów ze względu na uwarunkowania genetyczne. Gen o nazwie HLA-DRB1, który występuje u większej liczby kobiet, zwiększa ryzyko wystąpienia zapalenia stawów. Ponadto chromosom X (którego kobiety mają dwa, a mężczyźni jeden) może wytwarzać przeciwciała atakujące zdrowe tkanki, w tym stawy. Naukowcy uważają, że jest to jeden z powodów, dla których kobiety są bardziej narażone na rozwój chorób autoimmunologicznych.

Problem otyłości

Do tego dochodzi problem otyłości. Kobiety są bardziej narażone na otyłość, a nadmierna masa ciała powoduje większe obciążenie stawów, takich jak kolana i biodra. Zwiększony stres może prowadzić do uszkodzenia chrząstki i choroby zwyrodnieniowej stawów.

Szersza miednica

Ponadto kobiety mają szerszą miednicę, co zwiększa ryzyko urazów kolan, które są częstą przyczyną choroby zwyrodnieniowej stawów. To błędne koło, w którym ból i ograniczenia związane z zapaleniem stawów mogą utrudniać utrzymanie prawidłowej wagi i utrzymanie aktywności, co jeszcze bardziej pogarsza stan.

Co możesz zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zapalenia stawów?

Nie można wybrać swoich genów, ale można wpływać na swój styl życia. W jaki sposób?

• Regularna aktywność fizyczna – delikatne i mało obciążające ćwiczenia, takie jak chodzenie, pływanie lub joga, mogą być najlepszymi przyjaciółmi stawów
• Wzmacnianie mięśni – może to zapewnić bardzo potrzebne wsparcie i stabilność stawów
• Reagowanie na sygnały swojego ciała – jeśli dana aktywność powoduje uporczywy ból stawów, zmodyfikuj ją lub unikaj jej, aby zapobiec dalszym obrażeniom
• Utrzymanie prawidłowej masy ciała – dodatkowy ciężar powoduje dodatkowe obciążenie stawów. Zrzucenie nawet kilku kilogramów może mieć ogromne znaczenie
• Dieta bogata w składniki odżywcze — dieta bogata w owoce, warzywa i produkty przeciwzapalne, takie jak tłuste ryby, może pomóc złagodzić zapalenie stawów
• Rezygnacja z papierosów – palenie zwiększa ryzyko zapalenia stawów i może pogorszyć ich uszkodzenie
• Zarządzanie stresem – przewlekły stres może zaostrzyć stan zapalny. Techniki relaksacyjne takie jak joga, medytacja czy chociażby odpoczynek przy książce może znacząco zredukować poziom stresu

Podsumowanie

Jest wiele czynników, które sprawiają, że to kobieta jest bardziej narażona na zapalenie stawów, choć nie jest wcale powiedziane, że mężczyzn problem nie dotyka wcale. Kluczem jest proaktywne podejście do zdrowia stawów poprzez zrównoważony styl życia. Proste poprawki mogą znacznie pomóc w zapobieganiu lub opóźnianiu wystąpienia tych dolegliwości. Istotny jest regularny ruch i to nie tylko ten na sali treningowej.

Eliminowanie ze swojego dnia siedzącej pozycji np. poprzez wybór schodów zamiast windy, spaceru, zamiast jazdy autobusem może znacząco poprawić komfort życia. Warto także zadbać o bogatą w składniki odżywcze dietę, prawidłową masę ciała, życie wolne od używek i mniejszy stres.