Cywilizacje na przestrzeni wieków wykorzystywały czosnek do celów kulinarnych i dla korzyści zdrowotnych. Czosnek to podstawowy składnik w diecie śródziemnomorskiej, uznawanej za jedną z najzdrowszych diet na świecie. Czosnek znany jest ze swojego silnego smaku i aromatu, który pozostaje wyczuwalny w oddechu nawet na kilka godzin. Dla wielu osób to powód, by zrezygnować z niego w swojej diecie. Ogrom korzyści zdrowotnych, jakie niesie spożywanie czosnku, powinien to jednak w zupełności rekompensować.
Czosnek a zdrowie serca
Ze wszystkich przypraw, których ludzie używają do polepszenia smaku potraw, czosnek jest prawdopodobnie najbardziej korzystny dla zdrowia serca. W jednym badaniu porównano pomiar ciśnienia krwi, przy podaniu 600 do 1500 miligramami ekstraktu czosnku, w porównaniu z popularnym lekiem na ciśnienie krwi, o nazwie atenolol. Ekstrakt z czosnku obniżył ciśnienie krwi tak samo, jak atenolol. Otrzymasz zbliżoną ilość czosnku jedząc 3-4 ząbki czosnku dziennie.
Niektóre badania sugerują również, że czosnek w niewielkim stopniu obniża poziom cholesterolu LDL we krwi.
Inny sposób, w jaki czosnek może być korzystny dla zdrowia serca, wynika z jego wpływu na krzepnięcie krwi. Czosnek działa, jak naturalny rozcieńczalnik krwi. Rozrzedzanie krwi następuje poprzez powstrzymywanie płytek krwi przed sklejaniem się i tworzeniem skrzepów. Takie skrzepy mogą prowadzić do zawału serca lub udaru. Aktywne składniki czosnku mogą spowolnić postęp choroby serca u osób, które już na nią cierpią. Niektóre badania pokazują również, że czosnek obniża poziom homocysteiny we krwi (jest to marker zwiększonego ryzyka chorób serca).
Czosnek a wydolność fizyczna
Niektóre badania sugerują, że czosnek poprawia wydolność fizyczną, poprzez zmniejszenie zmęczenia i zwiększenie wydolności wysiłkowej. W badaniach na zwierzętach zauważono, że czosnek zwiększa wytrzymałość na wysiłek, dzięki czemu zwierzę jest w stanie dłużej ćwiczyć. W jednym badaniu przeprowadzonym na ludziach wykazano, że mężczyźni i kobiety z chorobami serca, którzy przez 6 tygodni suplementowali olej z ekstraktem z czosnku, poprawili wytrzymałość na wysiłek.
Inne badanie wykazało, że sportowcy, którzy przyjmowali suplement allicyny, odczuwali mniejszy poziom zmęczenia, kiedy ćwiczyli i mieli niższy poziom markerów zapalnych po treningu.
Czosnek a zdrowie mózgu
To, co jest zdrowe dla serca, jest również dobre dla naczyń krwionośnych znajdujących się w mózgu. Badania pokazują, że ekstrakt z czosnku zwiększa produkcję tlenku azotu wewnątrz naczyń krwionośnych. Tlenek azotu pomaga rozszerzać naczynia krwionośne, w tym naczynia krwionośne w mózgu, prowadząc do spadku ciśnienia krwi. Ponadto czosnek ma działanie przeciwutleniające. Przeciwutleniacze pomagają zrównoważyć wpływ wolnych rodników, które uszkadzają komórki w mózgu.
Czosnek a przeziębienie
Czosnek, mimo że nie jest lekarstwem na powszechną dolegliwość, jaką jest przeziębienie, może pomóc w podniesieniu odporności i zatrzymaniu rozwoju przeziębienia. Przeprowadzono 12-tygodniowe badanie, w którym wzięło udział prawie 150 uczestników. Uczestnicy badania przyjmowali wyciąg z czosnku lub placebo przez 4 miesiące, w okresie zimowym. Ci, którzy wzięli suplement czosnku, doznawali oznak przeziębienia ponad 66% rzadziej, niż Ci, którzy przyjmowali placebo. Co więcej, osoby przyjmujące ekstrakt z czosnku, nawet, gdy złapały przeziębienie, szybciej wracały do zdrowia.
Czosnek może nie tylko zwalczać wirusy, ale także walczyć z innymi, drobnymi mikroorganizmami, które powodują infekcję, w tym z bakteriami i grzybami.
Ciesz się korzyściami zdrowotnymi czosnku
W wielu badaniach stosowano suplementy na bazie czosnku. Możesz uzyskać porównywalną ilość wartościowych składników pochodzących z czosnku, w tym aktywny składnik allicynę, jedząc 2 lub 3 ząbki czosnku dziennie.
Jedyny problem, jakiego możesz doświadczyć, to oddech! Ostry aromat czosnku może utrzymywać się w wydychanym powietrzu nawet do kilku godzin po jego spożyciu. Alternatywą dla standardowego czosnku jest czarny czosnek. Czarny czosnek ma bogaty, dymny smak, z mniej ostrym aromatem.
Badacze sprawdzili, jakie potrawy najskuteczniej pomagają neutralizować uciążliwy zapach surowego czosnku. Jego wyjątkowa uporczywość to efekt działania czterech organicznych związków siarki, które nie są rozkładane podczas trawienia, tylko wydalane z organizmu wraz z oddechem i potem. Jak się go pozbyć? Naukowcy wskazują, że najlepiej neutralizują go: jabłka, zielona herbata, natka pietruszki, sok cytrynowy i mleko.
Gotowy do wykorzystania korzyści zdrowotnych czosnku? Dodanie niewielkiej ilości czosnku do przygotowywanej żywności może naprawdę poprawić jej smak i znacznie zwiększyć korzyści zdrowotne. Przygotowując czosnek, gotuj go lub podsmażaj krótko lub zjadaj na surowo. Narażenie czosnku na wysoką temperaturę może zniszczyć niektóre z jego korzyści zdrowotnych.
Pamiętaj, że czosnek ma właściwości rozrzedzające krew, może zwiększyć ryzyko krwawienia. Jeśli przyjmujesz leki rozrzedzające krew, nie przyjmuj ekstraktów czosnkowych, ani nie spożywaj dużej ilości czosnku na co dzień, bez konsultacji z lekarzem.
Podsumowując
Co prawda czosnek zostawia nieprzyjemny zapach w ustach, jednak ma tak wiele dobroczynnych właściwości, że nie powinniśmy z niego rezygnować. Czosnek działa, jak naturalny antybiotyk, niszczący bakterie w układzie pokarmowym i oddechowym, wspomaga metabolizm tłuszczów, obniża poziom cholesterolu we krwi, obniża też poziom cukru we krwi. Korzystnie wpływa na zdrowie serca i mózgu, może również zwiększać wydolność sportową.