Chociaż wydawać by się mogło, że w dzisiejszych czasach problemem jest raczej niedobór snu niż jego nadmiar, to przyznać trzeba, że drugie z wymienionych zjawisk wbrew pozorom wcale do rzadkich nie należy. Stres, pośpiech, nadmiar obowiązków, spędzenia długich godzin przed komputerem i telewizorem faktycznie nie sprzyjają temu by spać odpowiednią ilość czasu, jednak badania pokazują, że znaczna część osób śpi dłużej niż powinna. Czy to źle? Cóż, okazuje się że tak. Zarówno bowiem niedobór jak i nadmiar snu są niebezpieczne dla naszego zdrowia i… naszej sylwetki.
Zapotrzebowanie na sen
Trudno jest precyzyjnie ustalić ile snu człowiek potrzebuje, gdyż aspekt ten rozpatrywać należy w odniesieniu do przynajmniej kilku czynników. Najważniejszym z nich jest wiek. Niemowlęta potrzebują od 16 do 18 godzin snu na dobę, dzieci w wieku od 3 do 5 lat już zaledwie 11 – 13 godzin i zapotrzebowanie systematycznie się obniża, aż w wieku młodzieńczym mieści się pomiędzy 8 a 10 godzinami na dobę. Przyjmuje się, że osoby dorosłe potrzebują od 7 do 9 godzin snu na dobę, jednak w szóstej dekadzie życia zapotrzebowanie znowu zaczyna się konsekwentnie zmniejszać, przyczyna tego zjawiska nie jest jednak poznana. Dodatkowo potrzeba snu zwiększa się w przypadku silnego stresu psychicznego oraz nadmiernej aktywności fizycznej. Chociaż nasz organizm posiada wbudowany mechanizm regulujący rytm dobowy i jest w stanie wysyłać odpowiednie sygnały dotyczące potrzeby snu, jest jednocześnie narażony na wiele czynników zakłócających, które sprawiają, że wewnętrzny zegar nie zawsze zachowuje się prawidłowo. Co więcej my sami, świadomie bądź nieświadomie wpływamy na precyzję jego działania.
Co się dzieje, gdy śpimy za długo?
Jak przed chwilą wspomniałem, dorosły człowiek potrzebuje od 7 do 9 godzin snu na dobę. Poza wyjątkowymi sytuacjami zatem, poświęcanie na nocny odpoczynek większej ilości czasu uznać należy za niepokojący. Oczywiście sen sam w sobie jest przyjemny i pożyteczny, jednak w sytuacji, w której trwa zbyt długo może sprzyjać niepożądanym skutkom zdrowotnym.
Lista potencjalnych konsekwencji jest długa i obejmuje m.in.:
większe ryzyko cukrzycy,
możliwość wystąpienia nadwagi i otyłości,
wyższą częstotliwość migreny,
wzrost ryzyka pojawianie się przewlekłych zespołów bólowych (bólów pleców)
zwiększone prawdopodobieństwo depresji
zwiększone ryzyko chorób serca
Można więc powiedzieć, że potencjalne efekty przesadnie długiego wylegiwania się w łóżku są podobne do tych, jakie możemy doświadczyć śpiąc zbyt krótko. Ponadto zbyt długi sen sprzyja występowaniu zaburzeń snu, co wydaje się logiczne. Doświadczają tego przede wszystkim osoby, próbujące wyspać się na zapas. Już jedna, zbyt długa sesja senna może spowodować, ze kolejnej nocy spać będziemy po prostu gorzej, rano wstaniemy niewyspani i będziemy znowu chcieli odespać. Jeśli przepisami się w dzień, jeszcze trudniej będzie nam zasnąć wieczorem i tak stopniowo rozwijać się będą problemy.
Podsumowanie
W spaniu, podobnie jak w jedzeniu i wszelkich innych czynnościach należy zachować umiar. Zarówno bowiem zbyt krótki, jak i zbyt długi sen może mieć niepożądane konsekwencje zdrowotne, negatywnie odbić się na naszej kondycji psychofizycznej i zwiększyć ryzyko wystąpienia nadwagi i otyłości.
Źródła:
• Youngstedt SD, Kripke DF. Long sleep and mortality: rationale for sleep restriction. Sleep Med Rev. 2004 Jun;8(3):159-74. • http://www.webmd.com/
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
