Owszem spożywany w nadmiarze chleb tuczy. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy kategorycznie z niego zrezygnować. Pieczywo może znaleźć miejsce w diecie. Musimy jednak zwrócić uwagę na jakość spożywanego chleba, jak również zachować umiar w jego konsumpcji.
Dobry chleb powinien składać się jedynie z mąki, soli, wody i zakwasu. Okazuje się jednak, że ciężko w dzisiejszych czasach o taki produkt.
W dzisiejszym artykule przyjrzę się kilku popularnym rodzajom chleba, omówię ich skład i kaloryczność.
Na wstępie zaznaczę, że bezwzględnie powinniśmy unikać chleba pochodzącego z marketów. Pieczywo powstałe w takich „minipiekarniach” jest gorące i chrupiące, ale do świeżego, które dostępne jest w prawdziwych piekarniach, niestety mu daleko. Cała tajemnica tkwi w tym, jak takie pieczywo powstaje. Do marketów trafia ciasto głęboko mrożone, które leży w magazynach nawet przez pół roku i dopiero potem trafia do pieca. Do mrożonej masy dodaje się liczne ulepszacze czy konserwanty, jak na przykład ropionian wapnia (E-282) przeciw pleśniom, czy konserwujący sorbinian potasu (E-202). Oba składniki mogą powodować reakcje alergiczne. Jak więc widać "świeży chleb prosto z pieca" to głównie chwyt marketingowy.
Rodzaje chleba i ich kaloryczność
Chleb pszenny
Chleb pszenny, a właściwie pszenny z domieszką mąki żytniej, to najbardziej popularna odmiana chleba. Piecze się go z mąki pszennej, niewielkiej domieszki mąki żytniej, drożdży, wody i kwasu chlebowego.
Jak może wyglądać skład dobrego chleba pszenno-żytniego?
- Mąka pszenna (60-70%) i 30% mąki żytniej,
- kwas chlebowy,
- sól,
- drożdże,
- woda.
Niestety na sklepowych półkach znajdziemy nie tylko takie wypieki. Wiele z dostępnych chlebów zawiera w swoim składzie również gumę guar, emulgatory, np. E330, regulator kwasowości, cukier, mąkę pszenno-słodową, karmel, gluten, tłuszcz roślinny.
Dlatego zawsze sprawdzajmy skład kupowanego chleba. Jeśli takiej informacji nie ma, zrezygnujmy z zakupu.
Chleb pszenny dostarcza 257 kcal w 100 gramach produktu. Średniej wielkości kromka chleba pszennego to 64 kcal i 0,7 g błonnika.
Chleb litewski
Kolejnym dość często spotykanym w sklepach chlebem, jest chleb pytlowy – litewski.
Co w nim siedzi?
- Mąka żytnia,
- woda,
- mąka pszenna,
- słód żytni,
- drożdże,
- cukier,
- syrop skrobiowy,
- sól,
- słód pszenny,
- kminek.
Jak więc widać w chlebie pojawiają się takie składniki jak cukier oraz słód.
100 gram chleba litewskiego to około 221 kcal. Średniej wielkości kromka takiego wypieku waży 40 g i dostarcza około 88 kcal. Chleb ten dostarcza więcej błonnika niż chleb pszenny. W kromce znajduje się go 1,8 g.
Chleb orkiszowy
Skład dobrej jakości chleba orkiszowego prezentuje się następująco:
- mąka orkiszowa 1050,
- mąka orkiszowa typ 630 10%,
- zakwas naturalny,
- woda,
- sól.
Musimy jednak być uważni, bo chleb gorszej jakości może zawierać niepotrzebne dodatki.
Orkisz zaliczany jest do podgatunku pszenicy zwyczajnej. Ziarno orkiszu zawiera:
- 56% skrobi,
- 11,6% białka,
- 2,7% tłuszczu,
- 2% składników mineralnych.
Orkisz zdecydowanie przewyższa pszenicę, jeśli chodzi o skład i prozdrowotne właściwości. Zawiera więcej białka, tłuszczu, błonnika i wielu składników odżywczych niż większość odmian pszenicy.
100 gram chleba orkiszowego to około 244 kcal. Jednak kromka waży przeciętnie 40 g i dostarcza 98 kcal. Dostarcza dużo więcej błonnika niż chleb pszenny. W kromce znajduje się go 1,8 g.
Chleb graham
Chleb graham zawiera dużo więcej składników odżywczych niż pieczywo pszenne, jednocześnie jest dużo lżejszy niż wypieki z mąki razowej. W 100 gramach chleba graham znajduje się około 220 kcal. Jednak kromka waży średnio 30 g i dostarcza 66 kcal. Stając się tym samym jednym z najmniej kalorycznych chlebów. Chleb graham zawiera sporo błonnika. Jedna kromka tego wypieku dostarcza aż 1,9 g błonnika.
Chleb pszenny razowy
Chleb z mąki pszennej razowej wypiekany jest z mąki najmniej oczyszczonej. Oznacza to, że jest bogaty w składniki mineralne i witaminy. Niestety w przypadku chlebów razowych musimy zachować szczególną ostrożność. Bardzo często wypieki te są sztucznie barwione i dosładzane. W 100 gramach chleba razowego znajduje się około 215 kcal. Jedna kromka waży średnio 35 g i dostarcza około 75 kcal. Znajdziemy w nim najwięcej błonnika, bo aż 2,9 g na kromkę.
Chleb żytni razowy
W składzie dobrego chleba żytniego razowego powinna znaleźć się mąka żytnia, w tym w większości razowa, zakwas, woda oraz sól. Podobnie jak w przypadku chleba pszennego razowego musimy zachować ostrożność i sprawdzać skład. Przesadnie ciemna barwa chleba nie jest z pewnością czymś naturalnym.
Chleb żytni razowy jest jednym z najlepszych wyborów w przypadku zakupu pieczywa. Żyto zawiera o wiele mniej glutenu niż pszenica. Mąka razowa jest bardziej bogata w składniki odżywcze. W 100 g chleba żytniego razowego znajduje się około 213 kcal. Kromka waży średnio 35 g i dostarcza około 75 kcal. Podobnie jak w przypadku chleba pszennego razowego, w jednej kromce znajduje się aż 2,9 g błonnika.
Pieczywo żytnie razowe nie będzie jednak najlepszym pomysłem dla osób z problemami trawiennymi oraz chorobami przewodu pokarmowego.
Chleb bezglutenowy królewski
W dobie mody na produkty bezglutenowe, coraz częściej dostać możemy w ofercie sklepów bezglutenowe wypieki. Nie są to jednak niestety produkty naturalnie bezglutenowe, a po takie powinniśmy właśnie sięgać, gdy decydujemy się na rezygnację z glutenu.
Tymczasem skład przykładowego chleba bezglutenowego, jaki możemy zakupić, prezentuje się następująco:
- woda,
- mąka ryżowa,
- skrobia kukurydziana,
- mąka gryczana,
- syrop glukozowo-fruktozowy,
- naturalny zakwas chleba,
- skrobia ryżowa,
- izolat białka sojowego,
- drożdże,
- olej,
- substancje zagęszczające:
- guma guar,
- guma ksantan,
- E464,
- sól,
- syrop glukozowy,
- glukoza,
- cukier,
- oliwa z oliwek,
- gliceryna roślinna,
- błonnik: inulina, skrobia ziemniaczana,
- regulator kwasowości: kwas winowy,
- emulgator: mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych,
- aromat.
Już sam fakt ilości składników powinien budzić kontrowersje.
Jeśli decydujemy się na chleb bezglutenowy, niech będzie to wypiek z naturalnie bezglutenowej mąki (np. gryczanej) z bio piekarni lub przygotowany samodzielnie w domu.
Kaloryczność chleba bezglutenowego o składzie podanym wyżej wynosi na 100 g produktu 226 kcal. Jedna kromka waży 55 g i dostarcza 124 kcal.
Chleb czystoziarnisty
Dużym zainteresowaniem w ostatnim czasie cieszy się również chleb czystoziarnisty. Jest to chleb, który nie zawiera w swoim składzie mąki ani drożdży. Najczęściej znajdziemy w nim dużą ilość wszelkiego rodzaju ziaren, takich jak słonecznik, pestki dyni, czy siemię lniane. Często znajdują się w nim także płatki owsiane.
Zasadniczą wada tego typu chleba jest jego cena. Za kilogram takiego wypieku zapłacimy około 18zł.
Alternatywnym rozwiązaniem są gotowe mieszanki do wypieku tego rodzaju chleba lub własna kompozycja ziaren.
Chleb czystoziarnisty nie zawiera co prawda mąki, ale jest produktem wysokokalorycznym. W 100 g produktu znajduje się około 378 kcal. Jest on więc najbardziej kalorycznym spośród przedstawionych wypieków. Jest również bardzo sycący. Chleb czystoziarnisty może stanowić ciekawe urozmaicenie diety. Stanowczo nie jest on jednak dobrym substytutem tradycyjnego chleba.
