Jeżeli tak, to w jakim stopniu można sobie na niego pozwolić? Prawdopodobnie nigdy nie uzyskamy dokładnych odpowiedzi na te pytania. Możemy jednak przeanalizować jeden z bardziej popularnych batonów dostępnych na rynku, aby wiedzieć, co dokładnie zawarte jest w jego składzie i wyciągnąć wnioski, jakie odstępstwa od diety nie zniweczą jej efektów. Braliśmy już pod lupę dwa najpopularniejsze batony, takie jak Mars i Snickers. Przyszła kolej na Milky Way.
Milky Way – historia powstania
Wydawać by się mogło, że bardziej popularny Mars i Snickers były pierwszymi batonami wyprodukowanymi przez Mars Incorporated. Tak jednak nie jest. Stworzenie Milky Way przez założyciela koncernu Franklina Marsa sięga roku 1923, czyli blisko 7 lat wcześniej. Co ciekawe, baton ten różni się składem, w zależności od miejsca sprzedaży. W Europie kojarzymy go jako mleczne i puszyste nadzienie oblane słodką czekoladą. Jak twierdzi producent w swoich dawnych reklamach: "Wlej mleko do miseczki i wrzuć Milky Way. Jest on tak lekki i puszysty, że będzie się unosił na powierzchni mleka". Hasło to bez wątpienia przyczyniło się do chęci zakupu batonika przez dzieci i przetestowania "magicznej" sztuczki. W USA z kolei pod nazwą Milky Way występują popularne Marsy. Na rynku można spotkać również inne wersje batonika, w których występuje nadzienie o smaku truskawkowym, czekoladowym i waniliowym.
Milky Way – szczegóły składu
Dla osób żyjących aktywnie i zwracających uwagę na to, co jedzą, skład batonika jest dość przerażający. W zasadzie ciężko w nim o jakiekolwiek pozytywy. Według prawa żywnościowego najwięcej w produkcie jest składników wymienionych w pierwszej kolejności na etykiecie.
Zaczynając od największych ilości, wyróżnić w nim należy takie związki spożywcze, jak:
- cukier,
- syrop glukozowo – fruktozowy,
- odtłuszczone mleko w proszku,
- tłuszcz kakaowy,
- tłuszcz palmowy,
- miazga kakaowa,
- tłuszcz mleczny,
- laktoza,
- serwatka w proszku (z mleka),
- jęczmienny ekstrakt słodowy,
- sól,
- emulgator (lecytyna sojowa),
- białko jaja w proszku,
- zhydrolizowane białko mleka,
- naturalny ekstrakt z wanilii.
Jak widać, składniki produktu stanowią w zdecydowanej większości cukry i tłuszcze, w najbardziej możliwej, przetworzonej postaci. Przyjrzyjmy się kilku z nich.
Syrop glukozowo-fruktozowy jest jednym z najbardziej popularnych składników słodyczy, jak i słodkich przekąsek. Wynika to z ceny surowca, która jest niższa niż zwykłego cukru, przy wyjątkowo słodkim smaku. Posiada postać cieczy i niską lepkość, nie ulegając krystalizacji. Jest również wyjątkowo odporny na drobnoustroje. Otrzymuje się go z kukurydzy, przetworzonej na skrobię kukurydzianą, którą za pomocą enzymów i kwasów przetwarza się do postaci syropu. Skład jego to: 55% glukozy, 42% fruktozy i około 3% innych cukrów. Zaleca się daleko idącą ostrożność w spożywaniu go jako dodatku do produktów przetworzonych.
Tłuszcz palmowy – podobnie jak syrop glukozowo-fruktozowy w przypadku cukrów, olej palmowy jest jednym z tańszych źródeł tłuszczów. Niestety jest on źródłem utwardzanych tłuszczów roślinnych, które zaliczyć można do jednych z bardziej niezdrowych składników stosowanych w żywności. Od kiedy konsumenci dowiedzieli się o jego wpływie na zdrowie, producenci ukrywają go pod nazwą tłuszczu palmowego, który nie budzi już takich kontrowersji. Jednak na podstawie dostępnych danych zauważyć warto, że obecny w Milky Way olej palmowy nie został poddany procesowi utwardzenia.
Inne składniki mają za zadanie nadać produktowi smak i konsystencję czekolady (tłuszcz kakaowy, miazga kakaowa), tworzą wewnętrzne, piankowe nadzienie (serwatka w proszku, laktoza, białko jaja w proszku, zhydrolizowane białko mleka, odtłuszczone mleko w proszku), utrzymują strukturę produktu (lecytyna sojowa) czy nadają smak (ekstrakt z wanilii).
Milky Way – wartości odżywcze
Tradycyjnej wielkości baton Milky Way ma 21,5 g. W 100 g produktu mamy wręcz identyczną ilość węglowodanów jak w woreczku ryżu czy kaszy. Niestety z tych 70 g, aż 60 g stanowią cukry proste a 1 g błonnik. Białko stanowi 4 g a tłuszcze 17 g. Wśród nich zdecydowanie dominują nasycone kwasy tłuszczowe 12 g, jednonienasycone 2,2 g oraz wielonienasycone 0,3 g. Tłuszcze trans występują w niewielkiej ilości 0,2 g, co w porównaniu z innymi słodyczami stanowi niewątpliwe zaletę. Składniki odżywcze przekładają się na 452 kcal wartości energetycznej.
Wydawać by się mogło, że produkt tego typu nie zawiera praktycznie w ogóle witamin i minerałów, czyli tzw. "puste kcal". W rzeczywistości jednak można wyróżnić niewielkie ilości tych substancji.
Szczegółowy skład wartości odżywczych, witamin i składników mineralnych:
- wartość energetyczna: 452 kcal,
- białko: niemal 4 g,
- węglowodany: 70 g, w tym 60 g cukrów prostych i 1 g błonnika,
- tłuszcz: 17 g, w tym 12 g SFA, 2,2 g MUFA i 0,2 g PUFA,
- witamina A: 114 IU, 2%,
- witamina D: 16 µg, 4%,
- witamina E: 0,9 mg, 4%,
- witamina K: 3,6 µg, 4%,
- witamina C: 0,7 mg, 1%,
- witamina B1: 0 mg, 0%,
- witamina B3: 0,2 mg 1%,
- witamina B2: 0,2 mg,15%,
- witamina B5: 0,2 mg, 2%
- witamina B6: 0 mg 0%,
- kwas foliowy: 4 µg, 1%,
- witamina B12: 0,2 µg, 3%,
- sód: 167 mg, 7%,
- potas: 124 mg, 6%,
- wapń: 115 mg, 10%,
- fosfor: 67 mg, 25%,
- magnez: 20 mg, 17%,
- żelazo: 0,5 mg, 3%,
- cynk: 0,7 mg, 5%,
- miedź 0,1 mg, 7%,
- mangan 0,1 mg, 7%,
- selen 2 µg, 3%,
- teobromina 64 mg.
Co prawda obecne w Milky Way ilości witamin i składników mineralnych nie są na zerowym poziomie, jednak w porównaniu do bardzo dużej objętości energetycznej, spożywając go dostarczamy dużo kcal, w tym cukrów i tłuszczów, przy małym udziale białka, witamin i składników mineralnych. Nie jest to niestety dobre połączenie zarówno dla naszego zdrowia, jak i sylwetki.
Jedz, co chcesz i wyglądaj jak chcesz
Jak bardzo więc możemy sobie pozwolić w sytuacji, gdy baton Milky Way jest jednym z naszych ulubionych słodyczy? Bez wątpienia nie na tyle, jak mówi nam popularne stwierdzenie. Zakładając jednak, że całość naszej diety bazuje w około 80-90% na produktach zdrowych i jak najmniej przetworzonych, dodatek gorszej jakości produktu nie powinien wpłynąć negatywnie na jakość sylwetki. Pozwolić sobie mogą na to szczególnie osoby o wysokiej aktywności fizycznej i szybkim metabolizmie, które spożywając dziennie około 4000-5000 kcal nie są w stanie uzupełnić np. węglowodanów tylko z dobrej jakości produktów pełnoziarnistych.
Podsumowanie
W myśl znanych powiedzeń: "wszystko jest dla ludzi" oraz "wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, tylko dawka czyni truciznę", pamiętać należy o tym, aby nie popadać w ortoreksyjne zachowania, jednocześnie mieć świadomość tego, jak określone produkty wpływają na nasze zdrowie i sylwetkę. Stosowanie się do tego z rozsądkiem bez wątpienia nam nie zaszkodzi.
