Alergia na jajka – kogo dotyczy, jak się objawia?

Co uczula w jajku?

Alergennymi składnikami jaj są wybrane frakcje proteinowe (których łącznie jest ponad 20), występujące głównie w białkowej części jaja, choć niektóre – obecne są również w żółtku.  Zdecydowanie najczęściej źródłem problemów są: owoalbumina (Gal d2) i owomukoid (Gal d1), które stanowią  grubo ponad połowę  frakcji proteinowych białka jaj.  Istotne jest to, że oba komponenty są odporne na działanie wysokiej temperatury i nawet poddane jej wpływowi dalej działają alergizująco. W białku jaja obecne są także inne alergeny takie jak owotransferyna (Gal d3) oraz lizozym (Gal d4).  W żółtku jaja kurzego także wystepują potencjalnie alergenne białka takie jak globuliny liwertyny, tyle że te akurat uczulają bardzo rzadko.

Objawy

Alergia na jaja dotyczy przede wszystkim dzieci, choć niekiedy także nie mija wraz z wiekiem i występuje również w wieku dorosłym. Objawy uczulenia na jaja występują zazwyczaj w czasie od kilkunastu minut do kilku godzin po konsumpcji jaj lub pokarmów, które zawierają otrzymane z nich komponenty. Symptomy jednak trudno uznać za swoiste, obejmują one bowiem szereg zaburzeń i problemów takich jak m.in. zaburzenia pracy przewodu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunki, bóle brzucha),  zmiany skórne (wysypki), stany zapalne błon śluzowych (nosa i zatok). Czasem pojawia się także kaszel, duszności a nawet – wstrząs anafilaktyczny. Ostatni objaw zagrażać może życiu, na szczęście występuje tylko w przypadku ekstremalnej alergii i zdarza się niezmiernie rzadko.

Czego unikać?

Alergii na jaja nie należy bagatelizować. Trzeba podjąć stosowne kroki by nie narażać się na nieprzyjemne objawy, gdyż niekiedy mogą być one niebezpieczne. Oczywistym środkiem zaradczym jest wykluczenie jaj z diety, nie tylko kurzych, ale także pochodzących od innych ptaków. Należy pamiętać, że komponenty jajecznego pochodzenia mogą być obecne w bardzo wielu produktach żywnościowych, takich jak chociażby słodycze, makarony, sosy (zwłaszcza majonezy), pieczywo (to z mocno błyszczącą skórką) i wielu innych. Przed zakupem i przed spożyciem poszczególnych pokarmów należy uważnie lustrować etykiety. Oprócz składników takich jak żółtko i białko jaja kurzego zagrożeniem może być także używany jako konserwant – lizozym.

Jak zastąpić jaja?

Jaja kurze, choć stanowią prawdziwą bombę odżywczą dostarczając wielu ważnych składników pokarmowych – nie są pokarmem niezastąpionym. Odpowiednio zbilansowana dieta zawierająca mięso, nabiał, orzechy, nasiona, ryby, warzywa, owoce i pełnoziarniste produkty skrobiowe to w przypadku eliminacji jaj rozwiązanie wystarczające do pokrycia zapotrzebowania organizmu na wszystkie wymagane składniki.

Podsumowanie

Chociaż alergia na jaja dotyczy głównie dzieci, to zdarza się również w dorosłym wieku.  Przypadłość ta nie manifestuje się w jakiś charakterystyczny sposób, natomiast uwagę powinno zwrócić pojawianie się jakichkolwiek nieprzyjemnych objawów w niedługim czasie po konsumpcji jaj. Weryfikujące jednak zawsze będą odpowiednie badania, które warto przeprowadzić w przypadku podejrzenia istnienia alergii.