Z jednej strony dostarczają wysokojakościowego białka, cennych fosfolipidów oraz pełen pakiet witamin i składników mineralnych, z drugiej natomiast zawierają cholesterol, który powszechnie kojarzony jest z miażdżycą, chorobą niedokrwienną serca, zawałami i udarami. Jak to jest naprawdę z tymi jajami? Warto włączyć je do diety czy może lepiej ich unikać? Czy istnieje bezpieczna ilość jaj jaką można zjeść w ciągu dnia lub w ciągu tygodnia?
Bez cholesterolu ani rusz
Cholesterol, chociaż powszechnie kojarzy się z rozwojem blaszki miażdżycowej i zapychaniem tętnic, tak naprawdę jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Związek ten służy m.in. do syntezy hormonów, kwasów żółciowych, witaminy D, a także jest składnikiem błon komórkowych. Ludzki organizm posiada zdolność do samodzielnego wytwarzania cholesterolu, choć pewne jego ilość dostarczane są także z dietą.
Dobry i zły cholesterol
Cholesterol krąży we krwi spakowany w specjalne kompleksy zwane lipoproteinami, które dzielimy na frakcje. Lipoproteina o niskiej gęstości (LDL) przenosząca cholesterol z wątroby do innych tkanek i narządów nazywana jest złym cholesterolem, gdyż podwyższony jej poziom skorelowany jest z większym ryzykiem wystąpienia chorób układu krążenia. Lipoprotiena o wysokiej gęstości (HDL) zbierająca cholesterol z tkanek obwodowych z powrotem do wątroby nazywana jest dobrym cholesterolem, gdyż odpowiednio wysoki jej poziom zmniejsza ryzyko miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca.
Cholesterol w jajku
Przyznać trzeba, że żółtko jaja kurzego jest obfitym źródłem cholesterolu. W jednym jaju przeciętna zawartość tego związku mieści się w przedziale 300 – 360 mg. Jest to całkiem sporo. Przyznać też trzeba, że poziom cholesterolu we krwi, a dokładnie poziom poszczególnych jego frakcji może wpływać na ryzyko rozwoju chorób układu krążenia. Stąd też pojawiło się zalecenie, by w celu utrzymania układu krążenia w dobrej kondycji spożycie cholesterolu ograniczać. W świetle opublikowanych w ostatnich dwóch dekadach wyników badań, zalecenie to wydaje się być mocno na wyrost.
Cholesterol pokarmowy a profil lipidowy
Pomimo wielu prób nie udało się wykazać, że regularna konsumpcja jaj zwiększa ryzyko chorób układu krążenia w przypadku ludzi zdrowych. Podobnie też nie udowodniono, że ograniczenie spożycia jaj ma w tym zakresie działanie ochronne. Co więcej zaobserwowano także, że zwiększenie konsumpcji jaj przy jednoczesnym ograniczeniu spożycia węglowodanów powoduje wzrost poziomu dobrego cholesterolu u osób otyłych. I chociaż niektórzy eksperci przekonują, że zależność pomiędzy spożyciem jaj i ryzykiem przypadłości takich jak miażdżyca czy choroba niedokrwienna serca nie powinna być bagatelizowana, to nie ma wątpliwości co do tego, że zalecenia zgodnie z którymi należy jeść nie więcej niż dwa jajka w tygodniu nie mają uzasadnienia.
Źródła:
• Fernandez ML. Rethinking dietary cholesterol. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2012 Mar;15(2):117-21. • Fernandez ML, Calle M. Revisiting dietary cholesterol recommendations: does the evidence support a limit of 300 mg/d? Curr Atheroscler Rep. 2010 Nov;12(6):377-83. [3]. • Mutungi G, Ratliff J, Puglisi M, et al. Dietary cholesterol from eggs increases plasma HDL cholesterol in overweight men consuming a carbohydrate-restricted diet. J Nutr. 2008 Feb;138(2):272-6. • Jones PJ. Dietary cholesterol and the risk of cardiovascular disease in patients: a review of the Harvard Egg Study and other data.. Int J Clin Pract Suppl. 2009 Oct;(163):1-8, 28-36. • Lecerf JM, de Lorgeril M. Dietary cholesterol: from physiology to cardiovascular risk. Br J Nutr. 2011 Jul;106(1):6-14. • Fernandez ML. Effects of eggs on plasma lipoproteins in healthy populations. Food Funct. 2010 Nov;1(2):156-60.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.