Podczas jednej z dyskusji dotyczących wad i zalet diet niskowęglowodanowych, w której miałem okazję brać udział, dość mocno podnoszone były argumenty, jakoby strategie żywieniowe tego typu były ubogie w błonnik, potas i witaminę C. Z racji tego, iż stosunkowo wiele osób podziela ten pogląd, postanowiłem przedstawić menu oparte na założeniach low-carb, które dostarcza wymienionych składników w dawkach istotnie przekraczających przyjęte normy i zalecenia.
Diety niskowęglowodanowe – fakty i mity
Ze stosowaniem diet niskowęglowodanowych wiąże się wiele kontrowersji. Bywają one często krytykowane przez dietetyków ze względu na to, iż są zasobne w tłuszcze oraz – że ograniczają spożycie produktów zbożowych i innych pokarmów węglowodanowych (stanowiących podstawę piramidy zdrowego żywienia), co przekłada się rzekomo na ich niską wartość odżywczą.
Często można spotkać się ze stwierdzeniem, które mówi, iż diety typu low-carb są niedoborowe w wiele ważnych składników, zwłaszcza takich jak potas, witamina C czy magnez. Warto wiedzieć, iż stwierdzenia te absolutnie nie muszą być prawdziwe. Oczywiście przy braku wprawy można źle zbilansować dietę niskowęglowodanową, ale dokładnie tak samo może wyglądać sytuacja w przypadku diety z przewagą węglowodanów
Dla zobrazowania, iż węglowodanowe restrykcje nie muszą pociągać za sobą niedoborów niezbędnych składników pokarmowych poniżej przedstawiam przykładowe menu, w którym udział węglowodanów został obniżony do limitu 100 g na dobę. Jadłospis opiera się na ogólnodostępnych produktach żywnościowych z uwzględnieniem pokarmów sezonowych, a potrawy nie są szczególnie skomplikowane w przygotowaniu.
Przykładowe menu low-carb
Śniadanie: omlet z „sosem” bananowo-porzeczkowym
Składniki:
4 duże jaja (240 g),
5g masła klarowanego,
mały banan (70 g),
150 g porzeczki czarnej.
Przekąska: serek kokosowo-jagodowy
Składniki:
150 g serka ziarnistego (wiejskiego),
100 g czarnej jagody,
10 g wiórków kokosowych.
Obiad: sałatka z kurczaka, papryki i awokado
Składniki:
150 g awokado,
150 g mięsa z piersi kurczaka,
150 g papryki czerwonej,
sok z cytryny 20ml,
pietruszka nać,
sałata rzymska.
Podwieczorek: koktajl malinowo-migdałowy
Składniki:
100 g jogurtu naturalnego,
150 g malin,
30 g płatków migdałowych.
Kolacja: łosoś zapiekany z papryką, szpinakiem i ziemniakami
Składniki:
250 g łososia,
2 – 3 młode ziemniaki (100 g),
150 g szpinaku,
150 g papryki czerwonej,
100 g jogurtu naturalnego.
Wartość odżywcza diety
Przedstawione powyżej menu to przykład jednego dnia z diety redukcyjnej dla trzydziestoletniego mężczyzny z nadwagą (175 cm wzrostu, 80 kg masy ciała, 25% BF), trenującego rekreacyjnie z obciążeniem trzy razy w tygodniu. Limit spożycia węglowodanów został ustalony na poziomie 100 g na dobę (dość często wprowadzany pułap, choć oczywiście - nie jedyny słuszny).
Wartość odżywcza przedstawionego jadłospisu wygląda następująco:
Dane podstawowe:
wartość kaloryczna - 2150 kcal,
udział energii z tłuszczu - 50%,
udział energii z białka - 30%,
udział energii z węglowodanów - 20%,
białko łącznie - 165 g (w tym: białko roślinne 28 g, EAA 66 g, BCAA 31,5 g),
witamina A (ekwiwalent retinolu) - 4000 µg )w tym 800 mcg retinolu),
kwas foliowy - 1000 µg
witamina D - 36 µg,
witamina E - 34 mg,
witamina C - 900 mg,
witamina B1 - 1,8 mg,
witamina B2 - 4,3 mg,
witamina B6 - 7,0 mg,
witamina B12 - 19 µg,
niacyna - 51,89 mg.
Jak widać jadłospis, pomimo niskiej kaloryczności jest niezwykle zasobny we wszystkie witaminy i składniki mineralne oraz błonnik. W odniesieniu do najbardziej newralgicznych składników, takich jak witamina C, potas, magnez, rekomendowane dzienne spożycie jest pokryte odpowiednio w 1000% (należy jednak pamiętać, iż straty witaminy C w toku przechowywania i obróbki żywności mogą być duże i sięgać 50%), 140% i 150%. Dodatkowo dzienna dawka błonnika jest także wyższa niż przyjęte zalecenia. Na uwagę zasługuje też rekordowo wysoka dawka witaminy D (150% normy), witaminy E (340% normy), a także kwasu foliowego (250% normy), witaminy B6 (480% normy). Prawidłowy jest też stosunek kwasów omega 6 do omega 3. Wrażenie też robi dawka BCAA – wynosi ona ponad 31 g z samej tylko diety. Ten aspekt ma znaczenie w odniesieniu do wspomagania rozwoju ogólnie pojętej formy sportowej.
Podsumowanie
Jak widać dieta niskowęglowodanowa nie musi być niedoborowa w niezbędne składniki pokarmowe. Co więcej, przy odpowiednim doborze pokarmów może się okazać, że menu typu low-carb, stanowi istną bombę witaminowo-mineralną! Niezależnie od przyjętej strategii żywieniowej bardzo ważną kwestią jest jakościowy dobór pokarmów, tylko dzięki niemu mamy szansę odpowiednie zbilansować swoje menu i właściwie odżywić organizm.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.