Przyzwyczailiśmy się do myślenia, że każdy dodatkowy kilogram to prosta droga do chorób i krótszego życia. Jednak badania przeprowadzone w Danii na blisko 86 tysiącach osób pokazują coś zupełnie odwrotnego. Wynika z nich, że to bycie zbyt szczupłym, a nawet dolny zakres tzw. zdrowego BMI, może wiązać się z wyższym ryzykiem śmierci niż umiarkowana nadwaga.
Co pokazały badania z Danii?
Naukowcy z Aarhus University Hospital przeanalizowali dane zdrowotne tysięcy osób w wieku średnim i starszym. W ciągu pięciu lat obserwacji zmarło około 8% uczestników.
Co pokazały badania z Danii?
osoby z niedowagą (BMI poniżej 18,5) miały aż trzykrotnie wyższe ryzyko zgonu niż ci z BMI 22,5–25 (górna granica normy),
osoby z BMI 18,5–20, czyli na samym dole „zdrowego” zakresu, były dwukrotnie bardziej narażone,
nawet ci z BMI 20–22,5 mieli o 27% wyższe ryzyko śmierci niż grupa odniesienia.
Co ciekawe, osoby z lekką nadwagą (25–30), a nawet otyłością pierwszego stopnia (30–35), nie miały wyższego ryzyka zgonu niż ci z „idealnym” BMI. Dopiero przy BMI powyżej 35 ryzyko zaczynało rosnąć.
Czy to znaczy, że nadwaga chroni?
Nie do końca. Naukowcy zwracają uwagę, że wyniki mogą częściowo wynikać z tzw. odwrotnej przyczynowości – osoby przewlekle chore często tracą na wadze, co może fałszywie sugerować, że to niska masa ciała skraca życie. Ale badacze wskazują też, że umiarkowana nadwaga u osób starszych może mieć działanie ochronne, bo daje organizmowi pewien „bufor energetyczny” przy chorobach czy urazach.
Dlaczego nie sam BMI się liczy
Eksperci podkreślają, że liczba na wadze nie mówi wszystkiego. Ważne jest, gdzie odkłada się tłuszcz. Nadmiar tkanki trzewnej (wisceralnej) w brzuchu zwiększa ryzyko cukrzycy i chorób serca, podczas gdy tłuszcz odkładany na biodrach czy udach jest mniej szkodliwy, a u kobiet przed menopauzą może mieć wręcz działanie ochronne.
Dlatego dwóch osób o tym samym BMI nie można porównywać bez dodatkowych danych – jeden może mieć cukrzycę i nadciśnienie, a drugi być w pełni zdrowy, mimo podobnej masy ciała.
Co z tego wynika dla nas?
Te dane nie oznaczają, że można bezkarnie przybierać na wadze. Pokazują jednak, że bycie bardzo szczupłym wcale nie jest gwarancją zdrowia ani długowieczności. W praktyce najważniejsze jest utrzymanie masy mięśniowej, unikanie nagłych spadków wagi i dbanie o jakość diety oraz aktywność fizyczną.
BMI to tylko narzędzie orientacyjne – dużo więcej powie nam skład ciała, poziom tłuszczu trzewnego czy wyniki badań metabolicznych.
Podsumowanie
Dziś coraz częściej mówi się, że lepiej być „fit z lekką nadwagą” niż „chorym z idealnym BMI”. Badania z Danii potwierdzają, że nadwaga nie zawsze skraca życie, ale niedowaga i zbyt niska masa ciała są realnym zagrożeniem. To ważny sygnał, by nie patrzeć na zdrowie wyłącznie przez pryzmat wskaźnika BMI, lecz brać pod uwagę pełny obraz – styl życia, dietę, aktywność i rozmieszczenie tkanki tłuszczowej.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
