Dbanie o zdrowie to złożony proces składający się z wielu elementów. To coś więcej niż codzienna aktywność fizyczna i dobry sen. W grę wchodzi również to, co mamy na talerzach i choć czasami wydawałoby się, że dbamy o przyzwoitą ilość kalorii, to zapominamy, że niektóre grupy produktów zawierają składniki sabotujące nasze zdrowie.
Cukry przetworzone
Dodane cukry, takie jak syrop kukurydziany o wysokiej zawartości fruktozy, cukier trzcinowy, agawa i inne substancje słodzące, są wszechobecne w dzisiejszej żywności. Weź do ręki kilka produktów w sklepie spożywczym i przeczytaj etykietę. Będziesz zszokowany, jak wiele z nich zawiera dodatkowy cukier, nawet te, które wcale nie są słodkie. Łatwo jest niezauważalnie spożyć ogromne ilości kalorii pochodzące tylko z tego składnika.
Dlaczego należy unikać cukru w diecie? Spożywanie diety bogatej w cukier wiąże się ze zwiększonym ryzykiem przyrostu masy ciała i otyłości, cukrzycy typu 2, chorób serca, stłuszczenia wątroby, demencji, depresji, a nawet niektórych form raka. Oczywiste jest, że cukier nie jest Twoim przyjacielem. Podnosi poziom glukozy i insuliny we krwi, powoduje stany zapalne i dostarcza kalorii bez korzystnych składników odżywczych.
Jeśli jesteś przyzwyczajony do jedzenia produktów bogatych w cukier, początkowo może być Ci ciężko je ograniczać, bo wyrobiłeś sobie nawyk i można powiedzieć, że uzależniłeś się od cukru. Daj jednak swojemu organizmowi czas, a w końcu Twój mózg i receptory smaku przystosują się do tego stopnia, że nie będziesz czuł potrzeby jedzenia słodkich produktów.
Rafinowane oleje roślinne
Oleje roślinne są zdrowym źródłem tłuszczu, ale trzeba mieć na uwadzę, że nie wszystkie są sobie równe. Oleje rafinowane z nasion, takie jak olej sojowy, rzepakowy i kukurydziany są bogate w kwasy tłuszczowe omega-6. Same w sobie nie są złe, ale należy pamiętać, że istotna jest zróżnicowana dieta, bogata przede wszystkim w kwasy omega-3.
Eksperci zalecają, by proporcje wynosiły 4-5 do 1, co oznacza, że na jedną porcję kwasów omega-3 przypada nie więcej niż 4-5 omega-6. Nie wydaje się to ani trudne, ani skomplikowane, a jednak wiele osób dobierając niewłaściwie produkty, spożywa jeszcze więcej kwasów omega-6.
Nie to jest jednak w tych olejach najgorsze – kiedy wystawiasz te oleje na działanie wysokiej temperatury, na przykład podczas gotowania, mogą się utlenić i spowodować powstawanie nieprzyjemnych substancji, takich jak aldehydy, tłuszcze trans i inne szkodliwe substancje, które nie wpływają korzystnie na Twoje zdrowie. Mogą się przyczyniać do wielu stanów zapalnych, chorób serca, nowotworów, cukrzycy i innych chorób przewlekłych.
Przetworzone mięso
Często sięgasz po hot doga na stacji benzynowej albo jakiegoś burgera w restauracji typu fast food? Choć mogą smakować, to wiedz, że przetworzone mięsa skrywają w sobie chemiczne środki konserwujące, takie jak azotan sodu. Kiedy już dostaną się do organizmu, związki te tracą zdolność działania i przekształcają się w rakotwórcze związki, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia.
W rzeczywistości badania wykazały, że nawet dwa plasterki przetworzonego mięsa dziennie mogą zwiększyć ryzyko raka jelita grubego aż o 18%. Badania łączą przetworzone mięso także z większym ryzykiem chorób serca, cukrzycy i większą śmiertelnością. Zrób więc swojemu organizmowi przysługę i jeśli to możliwe, wybieraj świeże, nieprzetworzone kawałki mięsa. Twoje kubki smakowe i komórki będą Ci wdzięczne.
Słodzone napoje
Napoje gazowane, soki owocowe, napoje dla sportowców i inne napoje słodzone cukrem dostarczają pustych kalorii i zwiększają poziom cukru we krwi. Jest to nie tylko większe zagrożenie cukrzycą typu 2, ale także nadwagi i otyłości. Najlepiej zatem sięgać po wodę i niesłodzoną herbatę, a jeśli już bardzo musisz napić się soku, postaw na naturalny, bez zbędnych dodatków.
Smażone jedzenie
Głębokie smażenie utlenia oleje do zapalnych końcowych produktów zaawansowanej glikacji (AGES) i aldehydów. Regularne spożywanie smażonych potraw wiąże się ze stanami zapalnymi, insulinoopornością, chorobami serca i krótszą żywotnością. Lepszymi metodami przyrządzania potraw jest gotowanie, gotowanie na parze, pieczenie, krótkie smażenie na zdrowych olejach.
Alkohol
Alkohol jest nie tylko uzależniający. Jest źródłem zbędnych kalorii, które mogą się odłożyć w postaci nadmiarowych kilogramów. Regularne spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko raka jamy ustnej, gardła, wątroby, piersi i jelita grubego. Alkohol przyczynia się również do niewydolności serca, stłuszczenia wątroby, demencji, depresji i przyrostu masy ciała. Rozsądnie jest minimalizować spożycie.
Żywność wysoko przetworzona
Wiele osób uwielbia gotowe przekąski, mrożone dania i różne słodkie smakołyki. O zgrozo, u niektórych osób potrafią one stanowić ogromną część dziennych posiłków. Faktem jest to, że są one niesamowicie wygodne i mogą być smaczne, ale właściwie na tym kończą się ich zalety. Są to przede wszystkim źródła dużej ilości kalorii, rafinowanych olejów, często dużej ilości cukru, chemicznych konserwantów i sztucznych aromatów. Są takie “bogate” w te wszystkie składniki, by uzależniać nas swoim smakiem, zapachem i konsystencją. Tego typu żywność to, jak się pewnie domyślasz, nie tylko kłopot dla Twojej masy ciała, ale także większe ryzyko chorób przewlekłych, które mogą znacząco obniżyć jakość Twojego życia.
Aby zmaksymalizować zdrowie, najlepiej skupić się na minimalnie przetworzonej, pełnowartościowej żywności, takiej jak owoce, warzywa, chude białka, produkty pełnoziarniste, orzechy, nasiona i zdrowe tłuszcze. Odżywiają organizm przeciwutleniaczami, błonnikiem, niezbędnymi kwasami tłuszczowymi i różnorodnymi składnikami odżywczymi, które zmniejszają stany zapalne, równoważą hormony, optymalizują trawienie i zapewniają trwałą energię. Skupienie posiłków wokół tych zdrowych składników może pomóc w zapobieganiu wielu współczesnym chorobom. Twój organizm będzie Ci za to wdzięczny.
Podsumowanie
Zdrowa dieta wcale nie musi być trudna. Nie zawsze chodzi o to, by liczyć kalorie, jeść same brokuły i sałatę. Analizując swoje codzienne wybory, możesz łatwo dojść do tego, jakie grupy pokarmów sabotują Twoje zdrowie. Eliminując je ze swojej diety albo chociaż ograniczając, możesz znacznie poprawić jakość swojego życia, poprzez zmniejszenie ryzyka wielu chorób. Skutkiem ubocznym będzie prawidłowa masa ciała i dobre samopoczucie. Warto? No jasne, że tak.
