Herbata,
Badania naukowe pokazują, że zielona herbata posiada korzystny wpływ na stan zdrowia zębów i przyzębia. Polifenole w niej zawarte mogą zapobiegać rozwojowi próchnicy ze względu na swoje antybakteryjne właściwości.Podobnie działają związki fenolowe obecne w herbacie czarnej i czerwonej oraz w yerba mate.
Kakao
Kompleksy fenolowe znajdująca się w ziarnach kakao skutecznie hamuje aktywność Streptococcus mutans i S. sanguinis, które odpowiedzialne są za rozwój próchnicy. Co prawda nie ma co wyciągać pochopnych wniosków i traktować mleczne, nafaszerowanej cukrem czekolady jako sposobu na ochronę zębów, ale warto pamiętać, że pokarmy takie jak kakao, czy wytrawne odmiany czekolady mogą stanowić cenny element diety również ze względu na profilaktykę próchnicy.
Kawa
Kawa, podobnie jak kakao i herbata jest źródłem polifenoli, które działają ochronnie na zęby, a dodatkowo potwierdzono również, iż zawarta w kawie palonej trygonelina, zapobiega nadmiernej rozbudowie hydroksyapatytytu, który w warunkach obniżonego pH przyczynia się do powstawania kamienia nazębnego. Należy jednak podkreślić, iż pozytywne oddziaływanie kakao, kawy i herbaty na zęby zostaje zahamowane poprzez dodatek cukru.
Ksylitol
Ksylitol, zwany również cukrem brzozowym, jest związkiem naturalnie występującym w żywności, stosowanym także z racji słodkiego smaku jako substytut sacharozy. Powszechnie używa się go także jako dodatek do gum do żucia. Związek ten posiada właściwości antybakteryjne i skutecznie zapobiega rozwojowi Streptococcus mutans – wpływając na jego aktywność enzymatyczną (blokuje proces glikolizy prawdopodobnie na poziomie fosfofruktokinazy) . Ze względu na korzystny wpływ na jamę ustną, ksylitol dodawany jest także do past do zębów. Należy podkreślić, iż przypisuje mu się zdolność do zapobiegania infekcji grzybiczych. Choć jest substancją nietoksyczną, to stosowany w zbyt dużych ilościach może spowodować zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, np. biegunki.
Gałka muszkatołowa
Stosowanie wybranych przypraw może także posiadać hamujący wpływ na rozwój płytki nazębnej oraz próchnicy. Przykładem jest gałka muszkatołowa, która stanowi źródło substancji o nazwie maceligan. Związek ten skutecznie blokuje aktywność bakterii takich jak Streptococcus mutant, Streptococcus salivarius, Streptococcus Sanguis i innych zaangażowanych w rozwój próchnicy. W przypadku stosowania gałki muszkatołowej należy zachować rozsądek, gdyż w wysokich dawkach posiada właściwości psychoaktywne i toksyczne…
Podsumowanie
Dieta bogata w rafinowane cukry oraz nieprawidłowa higiena jamy ustnej wymieniane są jako główne przyczyny rozwoju chorób zębów i przyzębia. Istnieją jednak również produkty żywnościowe o potwierdzonej skuteczności w zapobieganiu w rozwoju próchnicy, wśród których największym uznaniem cieszą się: kakao, herbata, kawa, gumy z ksylitolem oraz wybrane przyprawy (np. gałka muszkatołowa). Regularne uwzględnianie w diecie wyżej wymienionych produktów, głównie ze względu na ich antybakteryjne właściwości, stanowi ważny element profilaktyki rozwoju próchnicy.
