Zazwyczaj nasycone kwasy tłuszczowe i izomery trans kwasów nienasyconych wymieniane są jednym cięgiem jako pokarmowe czynniki ryzyka rozwoju chorób układu krążenia i przedwczesnej śmierci. Od kilku dekad dietetycy i lekarze namawiają do zmniejszenia ich konsumpcji. Przeprowadzone w ostatnich latach badania rzucają jednak inne światło na obowiązujące zalecenia. Szczególnie interesujące w tej materii okazują się dane opublikowane kilka dni temu w prestiżowym periodyku naukowym w British Medical Journal. Jakie płyną z nich wnioski?
Kwasy tłuszczowe nasycone i trans a zdrowie
Tłuszcze występujące w żywności różnią się między sobą budową, co powiązane jest z ich właściwościami biologicznymi. I tak kwasy tłuszczowe wchodzące w skład triglicerydów pokarmowych mogą być rozróżniane m.in. na podstawie obecności wiązań podwójnych – te, które je posiadają, nazywane są nienasyconymi, a te, które ich nie mają – nasyconymi. Te pierwsze uważa się za zdrowe, te drugie – za nieprzyjazne dla układu krążenia. Od kilku dekad trwają usilne starania organizacji zajmujących się zdrowiem publicznym, by skłonić nas do zmniejszenia ich konsumpcji.
Kwasy tłuszczowe oprócz obecności wiązań podwójnych różnią się także konfiguracją przestrzenną. Nie będę szerszej omawiał tego aspektu. Wspomnę jedynie, iż mogą one występować albo w konfiguracji cis, albo w konfiguracji trans. Poza drobnymi wyjątkami kwasy tłuszczowe obecne w pokarmie zawsze występują naturalnie w konfiguracji cis jednakże w procesie katalitycznego uwodornienia olejów roślinnych (zasobnych w kwasy nienasycone) bądź też podczas źle prowadzonej obróbki termicznej żywności mogą one zmienić układ przestrzenny na trans, co pociąga za sobą również zmianę ich biologicznej aktywności. Coraz więcej mówi się o ich szkodliwym wpływie na zdrowie wskazując, że zwiększają ryzyko rozwoju chorób układu krążenia, cukrzycy, niektórych form nowotworów i wielu innych przypadłości.
Kwasy nasycone i izomery trans – najnowsze dane
Analiza dostępnej literatury naukowej przeprowadzone przez zespół naukowców pod kierownictwem profesora Russela de Souzy sugeruje, że spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych:
zwiększa ryzyko śmierci z różnych przyczyn o 34%,
zwiększa ryzyko śmierci z powodu choroby wieńcowej o 28%,
zwiększa ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej o 21%.
Co istotne — w przypadku kwasów tłuszczowych nasyconych autorzy nie zaobserwowali takiej zależności, podobnie jak nie zanotowali korelacji z ryzykiem rozwoju cukrzycy.
Powyższe wyniki opublikowano właśnie w British Medical Journal, a link do pełnej treści publikacji znajduje się poniżej:
Nie jest to pierwsza praca, która poddaje w wątpliwość słuszność założenia mówiącego, iż spożycie kwasów tłuszczowych jest niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju chorób układu krążenia, choć przyznać należy, że nie wszyscy badacze zajmujący się tym zagadnieniem podzielają wnioski profesora Russela de Souzy i jego współpracowników, na co wskazują choćby niedawno opublikowane wyniki badania przeprowadzonego przez zespół profesora Patty W Siri-Tarino. Temat ciągle budzi wiele kontrowersji i pewnie tak jeszcze przed długi czas pozostanie.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
