Otręby stanowią produkt uboczny powstający w procesie obróbki technologicznej zbóż, a dokładnie ich przemiału. Przez długi okres traktowane były jako element „odpadowy”, po pewnym czasie jednak zorientowano się, że posiadają wysoką wartość dietetyczną. Otręby bogate są przede wszystkim w błonnik pokarmowy, czyli substancję balastową, która choć nie jest rozkładana przez nasze enzymy trawienne, pełni istotną rolę w regulacji motoryki przewodu pokarmowego i rozwoju korzystnej mikroflory jelitowej.
Współczesna żywność jest deficytowa w błonnik, a odpowiednia jego podaż może stanowić istotny czynnik profilaktyki chorób takich jak miażdżyca, cukrzyca czy otyłość. Dodatkowo otręby dostarczają witamin z grupy B, składników mineralnych takich jak magnez, wapń, fosfor. Ostatnio ich konsumpcja wyraźnie wzrosła, zarówno otręby owsiane, jak i pszenne czy żytnie cieszą się coraz większą popularnością wśród osób chcących poprawić jakość zdrowotną swojego menu, lub zrzucić przysłowiowe „kilogramy”. Coraz częściej można też natknąć się na otręby smakowe, z dodatkiem śliwek, jabłek etc…
Podstawowy dylemat potencjalnych smakoszy tych wyrobów zbożowych dotyczy wyboru określonego rodzaju otrębów. Z pewnością najbardziej atrakcyjne smakowo wydają się produkty dosładzane i aromatyzowane, jednakże fakt, iż zawierają one dodatek cukrów, a często też niezdrowych utwardzonych tłuszczy roślinnych zdecydowanie przekreśla je jako składnik zdrowej, zbilansowanej diety. Pozostają więc do wyboru pozycje klasyczne.
Otręby pszenne i żytnie
Zawierają więcej błonnika niż otręby owsiane, co mogłoby sugerować, że są produktami bardziej pożądanymi. Niestety są też one „bogatsze” w substancje antyodżywcze takie jak kwas fitynowy i lektyny, które z jednej strony utrudniają wchłanianie niektórych składników mineralnych, z drugiej natomiast wywoływać mogą reakcje alergiczne, a nawet wpływać niekorzystnie na aktywność ważnych hormonów. Stąd też poleca się ostrożność w konsumpcji pokarmów będących ich źródłem.
Otręby owsiane
Otręby owsiane nie dość, że substancji antyodżywczych zawierają mniej niż wspomniane otręby żytnie i pszenne, dodatkowo (pomimo iż wszystkich frakcji błonnikowych zawierają mniej) dostarczają relatywnie więcej błonnika rozpuszczalnego. Błonnik rozpuszczalny, do którego zaliczany jest np. beta-glukan obecny w otrębach owsianych może mieć szczególne znaczenie w profilaktyce chorób układu krążenia i cukrzycy.
Logiczne więc wydaje się, że otręby owsiane mogą mieć istotną przewagę nad otrębami żytnimi czy pszennymi. Nie tylko obfitują w bardziej pożądane frakcje błonnikowe, ale dodatkowo zawierają mniej substancji antyodżywczych takich jak lektyny czy kwas fitynowy.
Pamiętać należy przy tym, że produkty zbożowe nie koniecznie muszą stanowić jedyne źródło błonnika w zdrowej diecie. Szczególnie istotne jest urozmaicenie jadłospisu w taki sposób, by dostarczać błonnika (jak i innych składników pokarmowych) z różnych źródeł, takich jak choćby warzywa czy owoce.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
