Charakterystyka
Colostrum, czyli występująca pod powszechnie stosowaną nazwą siara bydlęca (młodziwo), jest żółtą, gęstą zawiesiną z gruczołu mlekowego matki i jest jednym z bardziej wartościowych pokarmów obecnych w przyrodzie. Wydzielana jest tylko przez kilka dni po porodzie, a jej celem jest dostarczenie dziecku najbardziej wartościowych składników. Szczególnie tych, które będą miały wpływ na jego układ immunologiczny. Zawiera bowiem do 5 mg/ml przeciwciał IgA (Immunoglobuliny A), które mają istotny wpływ na wsparcie kształtowania odporności organizmu.
Skład
Składniki występujące w siarze są mocno zróżnicowane. Ich dokładna wartość zależna jest od dnia po porodzie, stanu zdrowia i sposobu odżywiania. Wartości odżywcze prezentują się następująco:
- wartość kcal 56
- białko 2%
- tłuszcze 2,6%
- węglowodany 6,6%
- woda 88,2%
Wśród ponad 250 najważniejszych składników występujących w colostrum wyróżniamy:
- immunoglobuliny (IgA, IgD, IgE, IgG, IgM),
- aminokwasy,
- witaminy,
- składniki mineralne,
- naturalne czynniki wzrostu (GH, IGF-1, GnRH, TGF-α, TGF-β, EGF, FGF, NgF, PdgF),
- regulatory odporności (laktoferyna, laktoalbumina, laktoperoksydaza, oksydaza ksantynowa, tymozyna, glikoproteiny i trypsyna, lizozym, interferon kwas orotowy, leukocyty, cytokiny, interleukina),
- enzymy,
- pochodne kwasów nukleinowych.
Układ immunologiczny
Podstawową funkcją, jaką pełni siara, jest stymulacja układu immunologicznego. W dużej mierze odpowiedzialne są za to laktoferyna, laktoalbumina i lizozym obecne w jej składzie. Laktoferyna w znacznym stopniu przyczynia się do zwalczania wirusów, hamując początkowe objawy zakażenia wirusowego (wnikanie cząstek wirusowych do komórek). Lizozym wpływa dezaktywująco na DNA wirusów i wspomaga unieszkodliwianie toksyn.
W badaniu z 2001 roku przeprowadzonym przez chińskich naukowców wykazano, iż laktoferyna ma właściwości hamujące wczesne etapy wirusa HIV oraz jest w stanie ograniczać namnażanie się wirusa w komórkach. Badacze stwierdzili hamujące właściwości laktoferyny w stosunku do odwrotnej transkryptazy. Z kolei słabe proteazy i integrazy enzymów HIV-1 ograniczają replikację wirusa.
Wykazano również właściwości colostrum w stosunku do ograniczania rozwoju wirusów zapalenia wątroby B i C oraz cytomegalii.
Siara posiada również istotne właściwości przeciwbakteryjne. Odpowiada między innymi za zwalczanie zakażeń bakteryjnych: pałeczki zapalenia płuc, okrężnicy, gronkowca, legionelli, salmonelli czy helicobacter. W składzie colostrum odkryto ponad 20 przeciwciał tych bakterii. Laktoferyna swoje przeciwbakteryjne właściwości zawdzięcza między innymi możliwości wiązania wolnego żelaza. Ma to o tyle istotne znaczenie, ponieważ usuwa ona go w ten sposób ze środowiska bakterii. Bogaty skład siary może mieć pozytywny wpływ na zwalczanie grzybów z rodzaju C.albicans i C.krusei, które są częstym powodem problemów z układem trawiennym u sporej części osób. Właściwości te zależne są od dawki apo-laktoferyny (wolnej od żelaza).
Regeneracja mięśni
W związku z obecnością w siarze licznej grupy naturalnych czynników wzrostu posiada ona właściwości wpływające pozytywnie na regenerację mięśni, co w istotny sposób może przyczynić się do poprawy wyników sportowych. Czynniki wzrostu wspomagają gojenie się ran, uszkodzonych włókien mięśniowych, układu nerwowego czy stawów.
W badaniu na temat wpływu colostrum na skład ciała i gospodarkę hormonalną wzięły udział łącznie 22 kobiety i mężczyźni, trenujący 3 razy w tygodniu, przez okres 6 miesięcy. Wykazano średni wzrost masy ciała o 1,4 kg, przy redukcji tkanki tłuszczowej o 0,72 kg. Porównano to z koncentratem białek serwatkowych, który dał średnie wyniki wzrostu masy ciała o 2,11 kg oraz wzrostu tkanki tłuszczowej o 1,45 kg. Wyniki te sugerują pozytywny wpływ siary na budowę lepszej jakościowo masy mięśniowej.
Badając wpływ suplementacji colostrum na produkcję hormonów, takich jak testosteron, kortyzol czy somatotropina nie wykazano istotnych zmian w ich regulacji. Zaobserwowano z kolei pozytywny wpływ na wzrost IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu). W badaniu wzięło udział dziewięciu biegaczy i skoczków, których poddano treningowi wytrzymałościowemu i szybkościowemu, przy jednoczesnym stosowaniu suplementu Bioenevi (20% siary, 100%, oraz placebo). Zaobserwowano pozytywny wpływ na wzrost IGF-1, proporcjonalny w zależności od stosowanej ilości colostrum.
Podsumowanie
Colostrum ze względu na swoje pozytywne właściwości jest zdecydowanie warte uwagi. Jednak z jego stosowaniem związana jest wysoka cena oraz brak standaryzacji, co ma istotny wpływ na skład siary.