Nie potrzeba wnikliwych analiz czy też sięgania do definicji tego skrótu by zauważyć, że BMI musi mieć coś wspólnego z masą ciała. Faktycznie BMI (Body Mass Index) stanowi dość popularny wskaźnik stosowany w przypadku osób dorosłych do oceny stanu odżywiania i określenia względnej masy ciała. W praktyce BMI obliczamy dzieląc masę ciała podaną w kilogramach przez wzrost podniesiony do kwadratu i następnie sprawdzamy czy wynik mieści się w wartościach referencyjnych dla prawidłowej masy ciała.
Wartość niższa oznacza zazwyczaj niedożywienie, a wyższa – nadwagę lub otyłość.
W przypadku kiedy wartość BMI jest zbyt niska (< 18,5) często towarzyszą jej także niedobory ważnych składników odżywczych, a czasem również niektóre choroby i zaburzenia odżywiania takie jak anoreksja. Zbyt wysokie BMI (≥ 25,0) jest nie tylko problemem natury estetycznej, ale również sprzyjać może występowaniu miażdżycy, chorobie wieńcowej i cukrzycy. Prawidłowe BMI mieści się w przedziale 18,5–24,99.
Zazwyczaj wskaźnik BMI stanowi skuteczny sposób oceny stanu odżywienia, w niektórych przypadkach nie powinien być jednak stosowany.
BMI nie ma zastosowania w przypadku dzieci i młodzieży szkolnej, kobiet w ciąży oraz – wg niektórych autorów – w przypadku osób starszych. Wskaźnik ten okazuje się być również niemiarodajny w przypadku sportowców i osób aktywnych fizycznie, zwłaszcza trenujących siłowo, gdzie wartość BMI może być podwyższona nie ze na rozbudowaną muskulaturę. W takich sytuacjach ważniejsze będą pomiary obwodów i poziomu tkanki tłuszczowej.
Nieraz zdarza się również tak, że pomimo prawidłowego BMI skład ciała jest zaburzony.
Wskaźnik BMI ma niestety swoje ograniczenia. Pewna część osób może nie mieć nadwagi, a mimo to borykać się z nadmiarem tkanki tłuszczowej. Sytuacja taka ma miejsce w przypadku osób stroniących od aktywności fizycznej, opierających swoje menu na wysoko przetworzonej technologicznie żywności, co powoduje sukcesywne zmniejszanie poziomu tkanki mięśniowej i wzrost ilości tkanki tłuszczowej przy względnie stałej całkowitej masie ciała. Warto mieć na uwadze, że stan taki jest wysoce niepożądany pomimo, iż wartość BMI w takim wypadku jest prawidłowa.