Kwestia umiejętnego doboru przypraw to temat o dużym znaczeniu. Niestety zagadnienie to rzadko kiedy bywa omawiane w rzetelny i komunikatywny sposób. W efekcie wiele osób albo niepotrzebnie usuwa przyprawy ze swojego menu (czyniąc potrawy mniej atrakcyjnymi kulinarnie i mniej zasobnymi w cenne substancje), albo też sięga po takie ich wersje, które pełne są niepożądanych składników. W niniejszym artykule postaram się zwrócić uwagę na czynniki pozwalające odróżnić „dobre” przyprawy od tych niepożądanych.
Kontrowersyjna sól kuchenna
Solenie potraw w obiegowym ujęciu kojarzone bywa z „robieniem sobie krzywdy”. W końcu przecież nadmiar sodu w diecie jest czynnikiem ryzyka rozwoju nadciśnienia. Faktycznie, wielu Polaków nadużywa soli, robiąc sobie w ten sposób krzywdę. Z drugiej strony, jednak sód jest przecież niezbędnym elementem naszej diety. Co istotne, regularna aktywność fizyczna zwiększa zapotrzebowanie organizmu na ten pierwiastek. Tak więc sportowcy i osoby obciążone dużym wysiłkiem powinny dostarczać go więcej i w związku z tym mogą także używać niewielkich ilości soli kuchennej, o ile oczywiście opierają swoje codzienne menu na produktach nisko przetworzonych. Jeśli istotnym elementem menu jest żywność mocno przetworzona technologicznie, to dodatek soli nawet w przypadku sportowców okazuje się zbędny, producenci bowiem dodają tej przyprawy obficie w toku obróbki przemysłowej żywności.
Gotowe mieszanki przyprawowe
Współczesny „świat przypraw” został zdominowany przez gotowe mieszanki ziół, soli kuchennej i dodatków takich jak cukier i glutaminian sodu. Cieszą się one dużą popularnością, gdyż zawierają one składniki, które dość dobrze komponują się smakowo z określonymi typami dań. Niestety, produkty te mają też pewne wady, które sprawiają, iż nie stanowią pożądanego dodatku do diety. Warto mieć choćby na uwadze, iż za ich pomocą dostarczyć możemy bardzo dużych dawek sodu (niekiedy nieświadomie – bo nie każdy zerka na etykietę), a nierzadko także – cukru. Połączenie soli, sacharozy i glutaminianu sodu sprawia, że potrawy są bardzo smaczne, co jest pewnym plusem, ale mieszanka powyżej wymienionych składników wyłącza mechanizmy kontrolujące łaknienie, co w efekcie powoduje, że trudniej jest nam utrzymać podaż energii w ryzach, a dania przygotowane w domu zaczynają przypominać, w pewnym stopniu, potrawy oferowane w barach szybkiej obsługi. Stąd też w stosunku do tego typu przypraw warto zachować daleko posuniętą ostrożność, a decydując się na ich zakup, należy uważnie zlustrować etykietę, unikając produktów zasobnych w sól, cukry dodane i glutaminian sodu.
Przyprawy ziołowe i inne — naturalne
Zupełnie inaczej niż w przypadku soli i przypraw uniwersalnych wygląda sytuacja przypraw ziołowych, korzennych i innych opartych tylko na naturalnych komponentach roślinnych. Tego typu produkty są źródłem cennych substancji o działaniu prozdrowotnym, a przy umiejętnym ich doborze, można nadać potrawom niezwykle atrakcyjny smak i aromat. Każdy, kto choć raz dodał do pieczonego lub parowanego łososia rozmarynu wie o czym teraz mówię, podobnie, wie też to każdy, kto do mozzarelli z oliwą i pomidorem dodał bazylii. Dodatki takie jak lubczyk, oregano, kolendra, pieprz czarny, pieprz kajeński, zioła prowansalskie, kminek, kurkuma, cynamon, kardamon, imbir, jałowiec czy wspomniane: rozmaryn i bazylia nie tylko wzbogacają walory kulinarne różnego typu dań, ale także dostarczają związków o działaniu antyoksydacyjnym, przeciwzapalnym, przeciwagregacyjnym i przeciwnowotworowym.
Podsumowanie
Używanie przypraw nie jest oczywiście koniecznością, ale wykluczając je trwale z menu, skazujemy się na mniej smaczne jedzenie, a także – pozbawiamy się dostępu do wielu cennych substancji o walorach prozdrowotnych. Z drugiej strony, należy jednak mieć na uwadze, że znaczna część przypraw dostępnych w sklepach jest miernej jakości – mowa tutaj głównie o gotowych mieszankach składających się głównie z soli, glutaminianu sodu i cukru. Przyprawy ziołowe natomiast to cenny dodatek do potraw. W kolejnym artykule wymienię i opiszę te przyprawy, które stanowią najbardziej pożądany dodatek do zdrowej diety.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
