W kwestii spożycia warzyw i owoców, dla ogólnie pojętego zdrowia znaczenie ma nie tylko ich dobowa dawka, ale także dobór jakościowy. Niektóre pokarmy są bowiem bardziej wartościowe niż inne. Jarmuż ze względu na wyjątkowe wartości odżywcze i zdrowotne jest jednym z tych warzyw, które szczególnie warto włączyć do swojego menu. Na fakt ten składa się przynajmniej kilka ważnych walorów tej rośliny.
Obfite źródło witaminy C
Witaminy C chyba nikomu nie potrzeba dziś przedstawiać, gdyż o jej właściwościach i wpływie na organizm mówi i pisze się ostatnio bardzo wiele. W skrócie warto jedynie przypomnieć, że witamina ta posiada następujące właściwości:
jest ważnym antyoksydantem i chroni komórki naszego organizmu przed szkodliwym wpływem wolnych rodników,
bierze udział w procesie syntezy kolagenu,
wspiera układ odpornościowy,
oddziałuje na produkcję wybranych hormonów,
może obniżać podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
może wspomagać ochronę organizmu przed zanieczyszczeniami środowiskowymi.
Niestety witamina C jest też bardzo nietrwała i podczas obróbki oraz przechowywania żywności dochodzi do znaczących strat tego związku. Dodatkowo też jej ustrojowe zapasy szybko wyczerpują się, stąd też warto dostarczać ją przy każdej możliwej okazji. Jarmuż to znakomite źródło witaminy C. Wystarczy zjeść zaledwie 60-70 g tego warzywa, by pokryć około 100% dziennego zapotrzebowania na witaminę.
Solidna dawka witaminy K
Witamina K to kolejny organiczny związek chemiczny (a w zasadzie pakiet związków), który pełni w naszym organizmie bardzo ważną rolę, uczestnicząc m.in. w procesach krzepnięcia krwi i wykazując działanie przeciwkrwotoczne. Warto wiedzieć, że najnowsze badania wskazują także, iż ma ona działanie przeciwnowotworowe! Sporo aktualnie mówi się o wpływie witaminy K na gospodarkę wapniową – odpowiednia jej podaż jest ważna, by zachować prawidłowy obrót wapniem w ustroju, wraz z witaminą D „dba” o to, by wapń odkładany był w obrębie kości, a nie tkanek miękkich. Jarmuż jest znakomitym źródłem wspomnianej witaminy. Wystarczy zjeść ledwie 10-15 g tego warzywa, by pokryć 100% zapotrzebowania na witaminę K. To naprawdę rekordowy wynik. Należy jednak mieć na uwadze, że witamina K jest związkiem rozpuszczalnym w tłuszczach, chcąc ją dobrze przyswoić, powinniśmy spożyć jarmuż w towarzystwie pokarmów zawierających pewną ilość tłuszczu.
Wegańskie, bezmleczne źródło wapnia
Wapń jest niezbędnym składnikiem naszej diety. Pierwiastek ten pełni przede wszystkim rolę budulcową — wchodzi w skład kości i zębów, ale także odpowiada za funkcje związane z aktywowaniem licznych enzymów, takich jak choćby ATP-azy, które są niezbędne do uwalniania energii z ATP. Dodatkowo wapń wpływa na procesy krzepnięcia krwi i na przewodnictwo nerwowo-mięśniowe. Do ważnych właściwości wspomnianego pierwiastka należy zmniejszanie przepuszczalności błon komórkowych, co jest nie bez znaczenia dla łagodzenia objawów alergii. Niestety często jego podaż okazuje się być niewystarczająca. Na niedobory wapnia narażone są przede wszystkim osoby, które unikają produktów mlecznych. Jarmuż na tle innych warzyw zawiera rekordową dawkę wapnia — wynosi ona około 150 mg na 100 g tego warzywa. Tymczasem dzienne spożycie wapnia winno wynosić około 1000 mg dobę.
Jarmuż to także źródło żelaza
Żelazo jest dość specyficznym pierwiastkiem, którego niedobory dotyczą przede wszystkim kobiet w wieku rozrodczym. Żelazo pełni w organizmie ludzkim liczne funkcje, z których za najważniejsze uznaje się:
odpowiednie dotlenienie tkanek organizmu (wchodzi w skład hemoglobiny i mioglobiny),
udział w metabolizmie kwasów tłuszczowych,
udział w transporcie elektronów,
uczestnictwo w biosyntezie prostaglandyn,
regulacja katabolizmu niektórych aminokwasów (tryptofanu).
Jarmuż jest warzywem dostarczającym istotnej, z punktu widzenia dziennego zapotrzebowania, dawki żelaza. Zawartość żelaza w jarmużu wynosi około 1,7 mg na 100 g, przy przeciętnym, rekomendowanym spożyciu mieszczącym się w przedziale od 10 do 18 mg może być to znacząca dawka. Trzeba jednak pamiętać, że żelazo pochodzenia roślinnego wchłania się gorzej niż żelazo hemowe, obecne w pokarmach zwierzęcych.
Karotenoidy i polifenole
Oprócz licznych składników odżywczych jarmuż dostarcza także substancji, które nie są co prawda uznawane za niezbędne składniki naszej diety, ale co do których możemy być pewni, że oddziałują one korzystnie na nasz organizm. Mowa tutaj przede wszystkim o przeciwutleniaczach z rodziny karotenoidów i polifenoli. Związki te chronią organizm przed destrukcyjnym wpływem wolnych rodników. Na szczególną uwagę zasługuje duże stężenie karotenoidów takich jak beta karoten, który skądinąd jest także prekursorem witaminy A (wystarczy zjeść ledwie 30 g jarmużu, by pokryć ponad 100% zapotrzebowania na tę witaminę). Jarmuż dostarcza również solidnej dawki związków fenolowych, podobnych do tych obecnych w liściach zielonej herbaty.
Obfite źródło błonnika
Błonnik, pomimo iż nie jest rozkładany przez nasze enzymy trawienne i, pomimo iż nie jest wchłaniany z przewodu pokarmowego, to bezsprzecznie stanowi ważny element naszej diety. Błonnik wpływa m.in. na funkcjonowanie przewodu pokarmowego, oddziałując na jego perystaltykę oraz sprzyja namnażaniu dobrotliwej flory bakteryjnej (frakcje rozpuszczalne w wodzie). Dodatkowo także składnik ten pomaga zmniejszać łaknienie, obniżać poposiłkową glikemię i pośrednio pomaga regulować gospodarkę lipidową ustroju. Wszystko to sprawia, że warto dbać o należytą jego podaż, zwłaszcza ze źródeł takich jak warzywa i owoce. Jarmuż to obfite źródło błonnika, dostarcza go bowiem około 4 g w 100 g. Zalecane dzienne spożycie błonnika wynosi około 20–45 g.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.