Większość osób po wypróżnieniu się szybko spuszcza wodę i odwraca wzrok. Tymczasem warto zwracać uwagę na stolec, gdyż jego kolor i konsystencja mają znaczenie. Każdy powinien mieć świadomość, jak powinien wyglądać prawidłowy kał i móc rozpoznać ewentualne odchylenia od normy.
Jak powinien wyglądać kał zdrowej osoby i jakie zmiany w jego wyglądzie mogą sugerować, że coś w organizmie szwankuje?
Większość osób na hasło „kupa”, czerwieni się i brzydzi. Tymczasem stolec jest niezwykle ważną częścią naszego życia. Wygląd stolca może dużo powiedzieć o naszym zdrowiu, dlatego warto bacznie przyglądać się temu, co wydalamy.
Wygląd prawidłowej kupy
Prawidłowa kupa ma brązowy kolor, kształt banana, konsystencję pasty do zębów. Jest miękka, gładka i smukła. Taki wygląd stolca świadczy o prawidłowym trawieniu i dobrej kondycji całego przewodu pokarmowego.
Kształt i konsystencja stolców mogą się nieco różnić, ale nie powinny odbiegać mocno od normy.
Prawidłowo uformowany stolec nie powinien zawierać niestrawionych resztek pokarmu i co ciekawe, nie powinien również brudzić muszli klozetowej po spuszczeniu wody.
Prawidłowa liczba wypróżnień w ciągu doby nie powinna przekraczać 3. Jeżeli wypróżnienia są rzadziej, niż 3 razy w tygodniu, cierpimy z powodu zaparć.
Rodzaje stolców - konsystencja
Pojedyncze zbite grudki podobne do orzechów
Taki wygląd kału świadczy o dużych zaparciach. W diecie prawdopodobnie brakuje błonnika i wody. Należy wówczas pić więcej wody i zjadać większe ilości świeżych warzyw i owoców.
Stolec o wydłużonym kształcie, grudkowaty
Taki wygląd kału może świadczyć o lekkich zaparciach. Również może wskazywać na zbyt niskie spożycie błonnika i za małą ilość wody w diecie.
Stolec wydłużony z pęknięciami na powierzchni
Taki wygląd kału uznawany jest za prawie poprawny. Mimo wszystko warto pomyśleć o większym spożyciu płynów.
Smukły, długi, gładki, miękki kał
Jeśli tak wygląda Twoja kupa, to znak, że wszystko jest w porządku!
Miękkie grudki o wyraźnie zaznaczonych krawędziach
Taki wygląd kału również mieści się w normie. Pod warunkiem, że regularnie odwiedzasz toaletę.
Kłaczaste, papkowate kawałki z postrzępionymi krawędziami
Pierwsze oznaki biegunki. Organizm daje tym samym znać, że coś nie wszystko jest w porządku. Zwróć uwagę na spożywane produkty, być może coś Ci szkodzi.
Kał wodnisty, bez stałych elementów
Taki wygląd kału oznacza, że masz biegunkę, a organizm próbuje oczyścić się z trujących substancji. Rozwolnienie sprzyja utracie płynów, pamiętaj więc, by uzupełniać je na bieżąco.
Kupa zwarta, ale miękka, łatwo przyklejająca się do muszli
To kupa ze zbyt dużą zawartością tłuszczu, co może oznaczać, że spożywasz go zbyt dużo lub Twój organizm nie wchłania go prawidłowo. Bywa oznaką zapalenia trzustki.
Stolec ołówkowaty
Kał uformowany, długi, o bardzo wąskiej średnicy (przypominający ołówek). Może być objawem zwężenia odbytnicy przez raka, a rzadziej przez zmiany zapalne, bliznowate w okolicy odbytu.
Stolec z domieszką śluzu
Może być objawem zaburzeń czynnościowych lub zapalenia jelit.
Stolec pienisty, strzelający
Jest częstym objawem zakażenia jelit. Występuje również w zaburzeniach wchłaniania i trawienia.
Rodzaje stolców - kolor
Brązowy
Jeśli Twoja kupa ma barwę brązowa, wszystko jest w porządku. Naturalny brązowy kolor nadaje jej żółć pochodząca z wątroby.
Zielony
Zielone zabarwienie stolca może wskazywać na zbyt szybkie trawienie/przemieszczanie się pokarmów przez jelita. Zielony stolec może pojawić się jednak również po zjedzeniu dużej ilości zielonych warzyw, takich jak szpinak.
Żółty
Charakterystyczny żółty kolor kału w połączeniu z nieprzyjemnym zapachem, wskazuje na nadmiar tłuszczów w stolcu, co sygnalizuje problemy z jego wchłanianiem.
Czarny
Czarna kupa może być oznaką wewnętrznego krwawienia. Zwykle źródło krwawienia w przypadku stolca smolistego znajduje się w żołądku lub dwunastnicy, a także w początkowym odcinku jelita grubego, czyli w kątnicy. Aby zweryfikować, czy smolisty stolec jest efektem krwawienia, można wykonać test na obecność krwi utajonej. Co ciekawe, ciemna, a nawet czarna barwa stolca, może być też zależna od leczenia preparatami żelaza, bizmutu czy zażywania węgla lekarskiego. Jeśli nie przyjmujesz takich preparatów, a Twój stolec jest czarny, skonsultuj się z lekarzem.
Bardzo jasny, w barwie gliny
Białe, blade lub szare stolce mogą wskazywać na brak żółci, co może sugerować poważny problem zdrowotny, taki jak: zapalenie wątroby, marskość wątroby, choroby trzustki lub ewentualnie zablokowany przewód żółciowy. Taki stolec uzasadnia udanie się do lekarza.
Czerwony
Czerwone zabarwienie stolca z widocznymi nitkami krwi powinno skłonić nas do wizyty u lekarza. Stolec z krwią może świadczyć o chorobie hemoroidalnej. Wówczas krew powleka stolec lub obecna jest tylko na papierze toaletowym. Natomiast krew wymieszana ze stolcem lub skrzepy krwi w stolcu mogą wskazywać na krwawienie w świetle jelita i w tym przypadku należy znaleźć przyczynę krwawienia, wykluczyć m.in. raka jelita grubego.
Sedes z półką
Remontując łazienkę warto starannie wybrać muszlę klozetową. Większość współczesnych sedesów nie ma tzw. półeczki, na którą spada wydalany kał. Muszla bez półeczki wydaje się bardziej estetyczna, a ta zawierająca półeczkę uchodzi za staromodną, jednak brak półeczki bardzo utrudnia lub wręcz uniemożliwia dokładne oglądanie stolca. Dlatego, jeśli możesz sobie na to pozwolić, wymień sedes na staromodny.
Podsumowanie
Nieprawidłowa konsystencja, kolor, kształt czy woń kału utrzymująca się przez dłuższy czas, powinna skłonić nas do wizyty u lekarza i znalezienia przyczyny takiego stanu rzeczy.
