Kawa jest jednym z najbardziej popularnych napojów na świecie. Dzięki temu, że obfituje w przeciwutleniacze, jak i wiele innych dobroczynnych składników, jest napojem wykazującym właściwości prozdrowotne.
W artykule postaramy się przedstawić największe korzyści wynikające z picia kawy.
Wspomaga redukcję tłuszczu
Kofeina znajduje się praktycznie w każdym suplemencie diety, który ukierunkowany jest na redukcję tłuszczu, i nie bez powodu, gdyż jest substancją, która doskonale wspomaga odchudzanie. Kilka badań sugeruje, że działanie kofeiny wspomaga od 3 do 11% tempo metabolizmu (1). Inne badania wskazują, że kofeina posiada również działanie wspomagające redukcję tłuszczu aż o 10% u osób otyłych, jak i o 29% u osób szczupłych (2).
Kawa wspomaga sprawność fizyczną
Kofeina zawarta w kawie wspomaga układ nerwowy, co zwiększa wydzielanie adrenaliny. Adrenalina jest hormonem “walki lub ucieczki”. Jej poziom we krwi sygnalizuje ciału, że powinno zacząć pracować na najwyższych obrotach. Oznacza to, że zyskujemy dodatkowy zastrzyk energii na potrzeby intensywnego wysiłku. W badaniach naukowych kofeina podnosi wydolność organizmu o około 11-12% (3), dlatego też warto wypić filiżankę mocnej kawy na 30-40 minut przed treningiem.
Obfituje w witaminy i minerały
Kawa obfituje w szereg związków polifenolowych. Jedna filiżanka kawy zawiera dodatkowo ryboflawinę, kwas pantotenowy, magnez, potas, mangan i niacynę. Gdy wypijamy jej kilka filiżanek dziennie, suma tych związków jest dość pokaźna.
Kawa może obniżać ryzyko cukrzycy
Cukrzyca jest poważnym problemem zdrowotnym, który dotyka milionów ludzi na całym świecie. Charakteryzuje się podwyższonym poziomem cukru we krwi, który spowodowany jest opornością na działanie insuliny lub też zmniejszonym jej wydzielaniem. Co ciekawe, osoby pijące kawę mają zmniejszone ryzyko wystąpienia cukrzycy typu II. Zgodnie z dużym przeglądem badań z udziałem 457 922 osób, które piły codziennie jedną filiżankę kawy, zmniejszyły one ryzyko wystąpienia cukrzycy o 7%.
Chroni przed Alzheimerem i demencją
Choroba Alzheimera należy do najczęściej występujących chorób neurodegeneracyjnych i jest najczęstszą przyczyną chorób otępiennych. Przypadłość dotyka osoby w wieku powyżej 65 lat i jak do tej pory nie ma na nią żadnego lekarstwa. Zaleca się, aby zastosować kilka różnych sposobów na to, aby zapobiegać chorobie otępiennej. Zdrowe odżywianie, uprawianie sportu, jak i picie kawy, okazuje się dobrym sposobem na to, aby ograniczyć występowanie Alzheimera (5).
Może obniżyć ryzyko wystąpienia Parkinsona
Choroba Parkinsona jest drugą po Alzheimerze najczęściej występująca chorobą o podłożu neurodegeneracyjnym (związana z uszkodzeniem układu nerwowego). Przyczyną choroby jest śmierć komórek nerwowych, które wytwarzają dopaminę (ważny neuroprzekaźnik, który odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie mózgu). Podobnie jak w przypadku Alzheimera, nie ma żadnego skutecznego lekarstwa, które by zapobiegało chorobie. Badania pokazują, że osoby pijące kawę zredukowały ryzyko wystąpienia choroby Parkinsona nawet o połowę(6). Co ciekawe, osoby pijące kawę bezkofeinową nie osiągały tak dobrych rezultatów. Wydaje się, że samo spożycie kofeiny, w tym przypadku ma kluczowe znaczenie.
Chroni wątrobę
Wątroba jest jednym z najważniejszych narządów naszego ciała, który wykonuje setki funkcji, w tym stanowi filtr dla substancji toksycznych w naszym ciele. Prawidłowa funkcja wątroby jest więc koniecznym elementem, gdy zależy nam na zdrowiu organizmu. Główne choroby, jakie dotykają wątrobę, to: zapalenie wątroby (najczęściej wirusowe), stłuszczenie wątroby oraz jej marskość. Jej ogromną zaletą jest to, że potrafi się regenerować. Niewielkie uszkodzenia są samoczynnie “leczone”. W badaniach naukowych, osoby pijące 4 lub więcej filiżanek kawy dziennie były o 80% mniej narażone na ryzyko marskości wątroby (7).
Poprawia nastrój
Chyba każdy z nas zna osoby, które wstając rano muszą koniecznie wypić małą czarną. Nie tylko jest to związane z lekkim uzależnieniem od kofeiny, ale również z tym, że kawa wykazuje działanie poprawiające nastrój.
W badaniu z 2011 r., kobiety które piły 4 lub więcej filiżanek kawy dziennie, odnotowały o 20% mniejsze ryzyko wystąpienia depresji (8), (9).
Obniża ryzyko raka
Rak jest jedną z głównych przyczyn śmierci na świecie. Charakteryzuje się niekontrolowanym rozwojem komórek, które posiadają błędy genetyczne w swojej budowie. Picie kawy chroni przed dwoma rodzajami raka: wątroby oraz jelita grubego. Badania pokazują, że osoby pijące kawę zmniejszają ryzyko raka wątroby aż o 40%. W badaniu dotyczącym jelita grubego wykazano, że picie kawy zmniejsza ryzyko raka aż o 15%. Badanie było dość istotne, gdyż wykonano je na próbie 389 706 osób (10).
Nie powoduje chorób serca, może obniżyć ryzyko udaru
Często twierdzi się, że kawa może być przyczyną problemów z sercem. To prawda, pod warunkiem, że jesteś osobą cierpiącą na nadciśnienie i w dodatku się nie leczysz. Kofeina zawarta w kawie może przyczyniać się do wzrostu ciśnienia krwi, dlatego też jest niewskazana w nadmiarze dla osób z nadciśnieniem. Jednak, jeśli jesteś osobą zdrową, nie masz problemów z nadciśnieniem, to kawa może dodatkowo zmniejszyć ryzyko udaru mózgu aż o 20% (11).
Wspomaga długowieczność
Biorąc pod uwagę to, że osoby pijące kawę mniej chorują na różnego typu choroby, można pokusić się o stwierdzenie, że kawa promuje długowieczność. Kilka badań naukowych potwierdza tego typu tezę.
W dwóch badaniach, które były wykonane na dużych grupach badawczych, picie kawy powiązano z 20% mniejszym ryzykiem zgonu u mężczyzn i 26% mniejszym ryzykiem u kobiet, w przedziale wiekowym 18-24 lata (12). Efekt ten szczególnie istotny wydaje się u osób z cukrzycą typu II, gdzie w 20-letnim badaniu na cukrzykach wykazano, że osoby pijące kawę są o 30% mniej narażone na ryzyko śmierci, niż osoby niepijące kawy.
Bogate źródło przeciwutleniaczy
Dla osób, które stosują “śmieciową dietę”, kawa może okazać się jedynym sensownym źródłem przeciwutleniaczy. Zdanie to dotyczy głównie populacji zachodniej, gdzie często bazuje się na gotowych produktach. Badania pokazują, że wiele osób przyjmuje większą ilość przeciwutleniacze z kawy, niż ze spożywanych warzyw i owoców łącznie (13). Warto więc brać to pod uwagę, gdy zastanawiamy się, czy kawa ma właściwości prozdrowotne.
Co warto wiedzieć i jak tę wiedzę wykorzystać?
Kawa jest najbardziej popularnym gorącym napojem na świecie. Jest bogatym źródłem polifenoli, jak i obfituje w kofeinę - naturalny stymulant. Swego czasu kawa uważana była za źródło problemów, zwłaszcza z układem sercowo-naczyniowym czy też z wątrobą. Okazuje się, że kawa może być jednak elementem prozdrowotnym diety. Jej stosowanie nie tylko nie przynosi skutków negatywnych, ale może wspomagać organizm na wielu płaszczyznach jego funkcjonowania. Picie kawy jest całkowicie bezpieczne dla zdrowia, jedynie osoby cierpiące na nadciśnienie tętnicze powinny zwrócić uwagę na parametry ciśnienia krwi, jeżeli lubią wypić kilka filiżanek kawy dziennie. W innym przypadku nie ma przeciwwskazań do jej picia.