Fruktoza powszechnie występuje w wielu produktach spożywczych, gdyż spopularyzowało się stosowanie syropu glukozowo-fruktozowego, sacharozy i podobnych składników. Nadmierne spożycie fruktozy może mieć poważne następstwa dla wątroby. Niewielkie, racjonalne stosowanie tego cukru przynosi rozmaite korzyści sportowcom np. pod względem odbudowy glikogenu wątrobowego.
Gdzie występuje fruktoza?
Fruktoza występuje w postaci monosacharydu i/lub sacharozy w owocach i sokach owocowych. Agawa, jabłka, gruszki i arbuz zawierają więcej fruktozy, niż glukozy. Warzywa, takie jak marchew, cebula i słodkie ziemniaki zawierają równe lub mniejsze ilości fruktozy niż glukozy.
Nic dziwnego, że 100% soki owocowe jabłkowe, gruszkowe lub winogronowe zawierają więcej fruktozy niż glukozy. Dane dostarczone przez amerykańskich producentów wskazują, że stosunek fruktozy do glukozy w napojach bezalkoholowych, takich jak cola i cytrynowo-limonkowe napoje sportowe, zależy od użytych substancji słodzących i waha się od 1,2:1,0 do 0,6:1,0. Ogólnie rzecz biorąc, słodzone produkty mleczne i zbożowe oraz słodycze zawierają mniej fruktozy niż glukozy lub wspomniane cukry występują w równym stosunku (50/50).
Jak można wykryć problemy ze wchłanianiem fruktozy?
Niecałkowite wchłanianie fruktozy może być wykryte przez badanie oddechu pod kątem obecności wodoru lub metanu po spożyciu napoju, lub pokarmu zawierającego fruktozę. Gdy towarzyszą jej objawy żołądkowo-jelitowe, stan ten jest coraz częściej określany jako nietolerancja fruktozy w diecie. Złe wchłanianie fruktozy pojawia się, gdy cukier dostaje się do jelita grubego i jest fermentowany przez florę jelitową.
W 1978 roku Andersson i Nygren po raz pierwszy opisali przypadki złego wchłaniania fruktozy, w których pacjenci otrzymali pozytywny wynik testu wodorowego w wydychanym powietrzu. Naukowcy odnotowali ustąpienie objawów po zastosowaniu diety o niskiej zawartości fruktozy. Niepełne wchłanianie fruktozy jest obecnie akceptowane w społeczności gastroenterologicznej jako konsekwencja normalnej fizjologii, w której zdolność wchłaniania jelit jest przekroczona. Zdolność ta jest bardzo zróżnicowana w populacji z przyczyn, które nie są jeszcze znane; jednak oszacowano, że do 50% populacji Stanów Zjednoczonych nie jest w stanie wchłonąć 25 g czystej fruktozy, co oceniono w badaniach klinicznych. W badaniach klinicznych wykazano, że do 80% zdrowych osób z grupy kontrolnej nie było w stanie wchłonąć porcji 50 g fruktozy.
Tak, opracowano strategię dietetyczną obejmującą unikanie pokarmów zawierających znaczne ilości wolnej fruktozy i krótkołańcuchowych fruktanów, ograniczenie całkowitego ładunku fruktozy w diecie, zachęcanie do spożywania pokarmów, w których glukoza była zbilansowana z fruktozą oraz jednoczesne spożywanie wolnej glukozy w celu zrównoważenia nadmiaru wolnej fruktozy.
62 pacjentów z zespołem jelita drażliwego i zespołem złego wchłaniania fruktozy co ustalono w badaniu wodoru w wydychanym powietrzu przeszło instruktaż dietetyczny. Przestrzeganie diety i wpływ na objawy brzuszne oceniano w rozmowie telefonicznej od 2 do 40 miesięcy później. Odpowiedź na dietę zdefiniowano jako poprawę wszystkich objawów o co najmniej 5 punktów w skali od -10 do 10 punktów.
Wyniki:
77% osób przestrzegało diety zawsze lub często
u 74% osób stwierdzono złagodzenie objawów brzusznych
85% osób przestrzegających diety dobrze zareagowało i stwierdzono u nich spadek występowania zaburzeń, niestety, poprawę rozmaitych objawów odnotowano tylko u 36% pacjentów, którzy nie do końca stosowali się do zaleceń dietetycznych.
Wydaje się więc, iż problemy związane z niecałkowitym wchłanianiem fruktozy można rozwiązać, stosując odpowiednią dietę, w której ogranicza się podaż sacharozy i fruktozy.
Źródła:
Marie E. Latulippe & Suzanne M. Skoog Fructose Malabsorption and Intolerance: Effects of Fructose with and without Simultaneous Glucose Ingestion https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10408398.2011.566646
Susan J. Shepherd i in. Fructose Malabsorption and Symptoms of Irritable Bowel Syndrome: Guidelines for Effective Dietary Management https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0002822306017044
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.