Jedzenie jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Wraz z pokarmem przyjmujemy substancje odżywcze oraz dostarczamy komórkom energii do prawidłowego funkcjonowania. Jednak mimo podstawowych funkcji, jedzenie spełnia również funkcje społeczne i psychologiczne.
Okazuje się, że i emocje mogą wywoływać głód i chęć jedzenia. Nawet wtedy, gdy dopiero co zjedliśmy posiłek.
Szukanie komfortu w jedzeniu jest coraz częstsze i jest częścią zjawiska zwanego jedzeniem emocjonalnym. Jedzenie emocjonalne powstaje w odpowiedzi na próbę regulowania emocji przez ośrodkowy układ nerwowy, który reguluje pracę jelit i wpływa na nastrój i stan psychiczny człowieka.
Osoby, które jedzą emocjonalnie, sięgają po jedzenie, aby stłumić i złagodzić negatywne uczucia. Szybko jednak mogą odczuwać poczucie winy lub wstyd po jedzeniu.
Dlaczego szukamy komfortu w jedzeniu?
Stres i negatywne emocje mogą prowadzić do poczucia pustki. Próba zapełnienia tej pustki sprowadza się do tworzenia fałszywego poczucia pełności przez objadanie się oraz zaspokajanie się chwilowymi przyjemnościami z jedzenia.
Głód kontra głód emocjonalny
Głód wynikający z potrzeby jedzenia powstaje powoli powodując potrzebę pełnowartościowego posiłku, który dostarczy nam energii i substancji odżywczych na kolejne godziny. Jesz po to, aby zaspokoić głód i przestajesz jeść, kiedy czujesz się pełen, nie odczuwając wyrzutów sumienia.
Głód emocjonalny rodzi się gwałtownie, często podczas stresu lub zachwiania emocjonalnego. Kiedy dopada nas głód emocjonalny, często mamy ochotę na niezdrowe słone lub słodkie jedzenie, które nie zaspakaja głodu, ale wprowadza w nas uczucie wstydu spowodowanego przejadaniem się pustymi kaloriami.
Jak sobie z tym radzić?
Naucz się zarządzać stresem
Znalezienie sposobu na walkę ze stresem często jest pierwszym krokiem, aby pokonać emocjonalne jedzenie. Istnieją różne sposoby radzenia sobie ze stresem. Czytanie, sport lub medytacja to tylko kilka z możliwych opcji. Znalezienie odpowiedniego zajęcia pomagającego nam odreagować negatywne emocje i stres wymaga czasu i poświęcenia, ale może okazać się bardzo skuteczne w walce z emocjonalnym jedzeniem i skutecznie pomóc w regulowaniu diety i naszego samopoczucia.
Ruszaj się
Ruch to zdrowie! Wiele osób uważa, że zagospodarowanie czasu na codzienny ruch jest kluczowe w regulowaniu i radzeniu sobie z emocjami. Bieganie, spacery czy joga mogą w skuteczny sposób rozproszyć stany emocjonalne, takie jak lęk czy depresja, powodujące napady głodu.
Zapisuj co jesz
Prowadzenie dziennika żywieniowego i zapisywanie tego co i kiedy jesz, może pomóc Ci zidentyfikować czynniki prowadzące co emocjonalnego jedzenia oraz lepiej kontrolować podjadanie między posiłkami.
Jedz zdrowo
Zdrowa, zbilansowana dieta, bogata w składniki odżywcze, to paliwo dla naszego organizmu. Czasami może być ciężko odróżnić zwykły głód od głodu emocjonalnego, ale jedząc zdrowo na co dzień pozwoli nam łatwiej rozpoznać, kiedy jemy ze stresu, złości czy z nudów. Jedząc zdrowo także budujemy w sobie nawyk sięgania po zdrowe, pełnowartościowe przekąski.
Pozbądź się niezdrowych przekąsek
Prosta zasada: nie masz, nie jesz. Jeśli nie mamy przekąsek pod ręką, pokusa jest mniejsza!
Pozbądź się zapasów niezdrowego, przetworzonego jedzenia i wyklucz je z listy zakupów
Kiedy poczujesz napad głodu i nie będziesz mieć pod ręką niezdrowych przekąsek, dasz sobie więcej czasu, aby przemyśleć swój głód i łatwiej będzie Ci kontrolować jedzenie emocjonalne.
Patrz na wielkość porcji
Zamiast sięgać po pełną paczkę chipsów czy innych smakołyków, odmierz małą porcję. Odmierzanie mniejszych porcji pozwoli Ci lepiej kontrolować ilość spożywanych produktów oraz pozwala kreować świadomość jedzenia. Po zjedzeniu porcji daj sobie chwilę na zastanowienie, czy na pewno potrzebujesz kolejnej porcji?
Na zakończenie
Jedzenie, poza dodawaniem nam siły i energii do życia, jest także przyjemnością. Jeżeli jednak jemy za dużo, zbyt łapczywie i towarzyszy temu poczucie wstydu i bezradności, wtedy warto zastanowić się nad emocjami towarzyszącymi przy jedzeniu. Kiedy już zauważysz u siebie objawy jedzenia emocjonalnego, będzie to pierwszy krok do zmiany i pracy nad emocjami i swoją psychiką.
