Kiszonki to przetworzone w specyficzny sposób produkty pochodzenia roślinnego. Proces kiszenia pierwotnie miał za zadanie zabezpieczyć produkty spożywcze przed zepsuciem w okresie zimy, kiedy to nie można ich pozyskać w postaci świeżej.
Produkty kiszone charakteryzują się wyrazistym i kwaśnym smakiem i powszechnie stosowane są jako dodatki do potraw. Wykazują pewne właściwości w przewodzie pokarmowym, z czym wiązać się mogą korzyści zdrowotne.
Kiszenie produktów spożywczych
Kiszenie należy do biologicznych metod utrwalania żywności. Obecnie kiszenie wykorzystuje się do celów zarówno przechowalniczych, jak i smakowych. Najczęściej procesowi temu poddaje się ogórki, kapustę, buraki, czy mąkę żytnią (zakwas). Wykorzystać je można zarówno jako baza potrawy (zakwas i barszcz biały, kiszone buraki i barszcz czerwony) oraz jako dodatek smakowy (ogórki kiszone do kanapek, kapusta kiszona do surówki).
Związkiem odpowiedzialnym za przedłużanie przydatności do spożycia w tym przypadku jest kwas mlekowy, który powstaje w wyniku przemian metabolicznych bakterii obecnych w produkcie. Podczas kiszenia dochodzi do obniżenia pH poniżej 3,5 z czym wiąże się zabezpieczenie produktu m.in. przed gniciem. Przed rozwojem pleśni produkt można ochronić odcinając dostęp tlenu oraz przechowując w niskiej temperaturze (0 – 10°C). Jednym z dodatków niezbędnych do kiszenia jest sól (około 3% roztworu), ponieważ nie tylko nadaje smak, ale również nasila produkcję kwasu mlekowego.
Kiszonki w diecie
Produkty kiszone mogą stanowić ważny element żywienia osób zarówno zdrowych, jak i dotkniętych różnymi schorzeniami. Kiszonki mogą być źródłem witaminy C, a kwaśny odczyn może między innymi zwiększać przyswajalność żelaza w diecie. Wysoka zawartość soli z kolei może być wykorzystywana w kontekście regulacji nawodnienia organizmu.
Obecność w kiszonkach substancji o działaniu prebiotycznym oraz bakterii probiotycznych sprzyjać może poprawie stanu mikroflory jelitowej, z czym wiąże się bardziej efektywne trawienie i poprawa parametrów związanych m.in. ze stanem odżywienia organizmu, czy aktywnością układu odpornościowego.
Kiszonki w diecie sportowej
Sportowcy powinni uwzględniać regularne spożycie kiszonek, ponieważ spektrum ich działań może przyczynić się do lepszej regeneracji oraz większej efektywności treningów. Mikroflora jelitowa jest obecnie jednym z najpopularniejszych obszarów badań naukowych i medycznych i faktem jest, że wywiera znaczący wpływ na homeostazę organizmu. Bakterie jelitowe, którym sprzyja spożycie kiszonek, kontrolują niemal każdy aspekt zdrowia. Efektywność trawienia i wchłaniania substancji odżywczych powiązana jest z m.in. z nastrojem i zachowaniem, metabolizmem energetycznym, równowagą hormonalną, czy odpornością.
Przeciwwskazania do spożywania kiszonek
Nie dla każdego kiszonki mogą być korzystnym elementem diety. Jednym z przeciwwskazań jest m.in. nadciśnienie tętnicze. Kolejnym aspektem, który wyklucza spożycie produktów kiszonych są nowotwory żołądka. Ponadto nie powinno się ich spożywać przy niektórych zaburzeniach funkcjonalnych układu pokarmowego.
Źródła:
Markowiak P, Śliżewska K. Effects of Probiotics, Prebiotics, and Synbiotics on Human Health. Nutrients. 2017 Sep 15;9(9):1021. doi: 10.3390/nu9091021. PMID: 28914794; PMCID: PMC5622781.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.