Chociaż uważa się, że aby schudnąć wystarczy po prostu mniej jeść i więcej się ruszać, to w rzeczywistości sytuacja jest o wiele bardziej skomplikowana. Okazuje się bowiem, że istnieją także nieżywieniowe i nietreningowe czynniki utrudniające redukcję tkanki tłuszczowej. Niektóre z nich są naprawdę zaskakujące.
Niedosypianie
Odpowiednio długi i dający wypoczynek sen jest niezbędny dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organizmu, a jego niedobór prowadzić może do wyraźnego obniżenia kondycji psychofizycznej i zaburzenia pracy wielu układów i narządów. Mało kto wie, że jednym ze skutków niedostatecznej ilości snu jest upośledzenie działania mechanizmów odpowiedzialnych za kontrolę poboru pokarmu. Mówiąc wprost - niewyspani częściej jesteśmy głodni i trudniej nam zaspokoić łaknienie. Dodatkowo też, pod wpływem niedoboru snu, stajemy się bardziej podatni na niekorzystny wpływ stresu, czego efektem jest wzrost poziomu kortyzolu, hormonu, który działa katabolicznie na tkankę mięśniową i utrudnia pracę nad sylwetką. Efekt ten wiąże się z napięciem psychicznym, które często rozładowujemy poprzez… konsumpcję słodkości! Dodatkowo dane naukowe wskazują, że brak dostatecznej ilości snu sprawia, że trudniej jest nam podejmować racjonalne decyzje, co może powodować, iż łatwiej skusimy się na batonika czy pączka.
Nadmiar stresu
Stres sam w sobie nie jest niczym złym, o ile nie jest drastycznie silny, bądź też – o ile nie jest permanentny. Pod wpływem działania przedłużającego się stresu, ludzki organizm zaczyna zmieniać swoje funkcjonowanie.
Nieustające napięcie psychiczne może negatywnie doprowadzać m.in. do następujących skutków:
zaburzenia pracy układu krążenia,
upośledzenia gospodarki lipidowej,
deregulacji gospodarki insulinowo-glukozowej.
Skutecznym sposobem rozładowania stresu dla wielu osób jest jedzenie, zwłaszcza zasobnych w cukry proste i tłuszcze zarazem produktów żywnościowych. Już samo gryzienie i żucie pokarmu może pomóc obniżyć napięcie psychiczne i zbić poziom kortyzolu. Dodatkowo wzrost poziomu glukozy we krwi będący skutkiem konsumpcji jakiegoś produktu, skutkuje wzrostem poziomu insuliny, co w następstwie doprowadza do zwiększenia przenikania tryptofanu do mózgu. Tryptofan jest aminokwasem, z którego powstaje serotonina – neuroprzekaźnik i hormon o działaniu relaksującym. W ten sposób stres sprzyja nadmiernej konsumpcji i… utrudnia odchudzanie.
Farmaceutyki
O tym, że od niektórych leków się tyje wiedzą niemal wszyscy. W praktyce jednak mało kto wie, jak wiele farmaceutyków może negatywnie wpływać na masę i skład ciała. Oczywiście w ostatnich latach powstaje wiele nowoczesnych odpowiedników dawnych środków leczniczych, które już pozbawione są części skutków ubocznych, tym niemniej ciągle istnieje w obrocie wiele farmaceutyków, których stosowanie utrudnia odchudzanie.
Najgroźniejsze w tej materii okazują się przede wszystkim:
preparaty hormonalne - takie jak insulina (podawana w cukrzycy) oraz glikokortykoidy takie jak prednizon, a także wybrane środki zawierające żeńskie hormony płciowe.
trójcykliczne leki przeciwdepresyjne (TLPD) - w ich wypadku istotny przyrost masy ciała obserwuje się u około 25% osób je przyjmujących!
wybrane leki obniżające ciśnienie tętnicze krwi - zwłaszcza altenolol, który może powodować ospałość i niechęć do podejmowania aktywności fizycznej, czego skutkiem jest przyrost masy ciała lub przynajmniej – problem z obniżeniem poziomu tkanki tłuszczowej.
Ostatnio wspomina się także o tym, że pośrednio na mechanizmy kontrolujące równowagę energetyczną wpływać mogą także antybiotyki i leki przeciwzapalne!
Niedobory pokarmowe
Chociaż do problemów z odchudzaniem częściej przyczynia się raczej nadmiar niż niedobór jedzenia, to fakty są takie, że utrudnić redukcję tkanki tłuszczowej mogą także niedobory składników odżywczych takich jak:
wybrane witaminy,
składniki mineralne,
niezbędne kwasy tłuszczowe.
O tym zazwyczaj w ogóle nie myślimy, nie bierzemy tego pod uwagę, a okazuje się, że powyższe zależności potwierdzają wyniki badań naukowych. Przykładowo niedostateczne spożycie wapnia może być powiązane z zaburzeniami prawidłowego działania adipocytów, co może prowadzić do nasilonego odkładania tkanki tłuszczowej i problemów z uwalnianiem zgromadzonych zapasów. Niedobory witaminy D, okazały się sprzyjać gromadzeniu tkanki tłuszczowej trzewnej, a uzupełnianie niedoborów w trakcie kuracji odchudzającej przyspieszało odchudzanie. Braki magnezu zaburzają wrażliwość insulinową, a braki chromu prawdopodobnie zaburzają kontrolę łaknienia. To tylko wybrane przykłady, których w rzeczywistości jest więcej.
Podsumowanie
Planowanie efektywnej redukcji nie wiąże się jedynie z ułożeniem strategii żywieniowo-treningowej, ale także powinno brać pod uwagę szereg innych czynników, jak choćby długość i jakość snu, natężenie stresu i zdolność do radzenia sobie z jego konsekwencjami, a także ewentualną farmakoterapię. Przy planowaniu diety natomiast dobrze jest uwzględnić kwestię wpływu ewentualnych niedoborów pokarmowych na funkcjonowanie gospodarki energetycznej, weryfikując dotychczasowe zwyczaje żywieniowe oraz w razie potrzeby – zlecając wykonanie odpowiednich badań.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
