Już w starożytności wierzono, iż niektóre pokarmy posiadają unikalne właściwości, które sprawiają, że po ich spożyciu zwiększają się zdolności wysiłkowe. Dziś wiadomo ponad wszelką wątpliwość, że założenie to jest faktem potwierdzonym badaniami. Za przykład, posłużyć mogą tutaj buraki i otrzymywany z nich sok, którego wpływ na wydolność okazuje się być wręcz spektakularna, a to nie jedyne walory jakie posiadają!
Burak, jaki jest, każdy widzi…
Chyba nie ma bardziej niepozornego warzywa niż burak. O ile można byłoby się spodziewać, że unikalny wpływ na kondycję sportową mogą mieć brokuły, awokado, może bataty, to fakt, że takie działanie wykazują tanie, ogólnodostępne i źle kojarzące się niektórym - buraki, jest nie tylko zaskakujący, ale niemal wprawia w konsternację. Mimo to jednak, trzeba podkreślić, iż w burakach drzemie moc, z której można zrobić praktyczny użytek w sporcie: zarówno wyczynowym jak i amatorskim - i to w różnych dyscyplinach.
Magiczny składnik buraków
Kolejnym zaskakującym faktem jest to, iż za fenomen buraków wcale nie odpowiadają zawarte w nich witaminy, polifenole czy inne naturalne substancje, a nieorganiczne azotany - związki, które do niedawna postrzegane były jedynie jako zagrożenie zdrowotne. Badania naukowe pokazały jednak, że nieorganiczne azotany wcale nie muszą być dla nas szkodliwe, a także - iż posiadają pewien niezwykle ciekawy walor: mogą w naszym organizmie być wykorzystywane do produkcji tlenku azotu (NO).
Nie tylko arginina podnosi poziom NO
Jeszcze do niedawna sądzono, iż najlepszym sposobem na zwiększenie produkcji NO, jest zwiększenie podaży argininy (bo to z niej tlenek azotu powstaje przy udziale enzymów z grupy NOS). Przekonanie to, mocno spopularyzowało suplementy z grupy no-boosterów opartych właśnie na różnych formach argininy takich jak AAKG. Dziś jednak wiadomo ponad wszelką wątpliwość, że równie dobrze (jak nie lepiej), w tej materii sprawdzać się mogą właśnie nieorganiczne azotany.
Warto wiedzieć, że instytucje zajmujące się m.in. opiniowaniem środków wspomagających zdolności wysiłkowe, takich jak Australijski Instytut Sportu rekomendują sportowcom właśnie sok z buraków, a nie suplementy zawierające AAKG.
Jakie korzyści sportowe niesie za sobą spożywanie soku z buraków?
Istnieje wiele potencjalnych korzyści jakie nieść może za sobą spożywanie buraków lub otrzymywanego z nich soku. Do najważniejszych pozytywnych następstw wynikających z “buraczanej suplementacji” zaliczyć możemy:
zmniejszenie zmęczenia w trakcie trwania wysiłku,
zwiększenie efektywności treningu (silniejszy bodziec do rozwoju),
poprawa wytrzymałości,
większa “pompa mięśniowa”.
Dawkowanie
Kluczowym aspektem, dla odnoszenia maksymalnych korzyści z przyjmowania soku z buraków jest oczywiście dawkowanie. W przeliczeniu na azotany w większości badań zaleca się dawkę około 6,4-12,8 mg/kg. Oznacza to, że zawodnik ważący około 100 kg winien przyjąć od 640 do 1280 mg azotanów z żywności. Biorąc pod uwagę, że średnia zawartość azotanów w burakach wynosi około 150 mg na 100 g, oznacza to, że trzeba ich przy takiej masie ciała spożyć dość dużo bo ponad 400 g lub też wypić zbliżoną ilość soku.
Pora przyjęcia
Azotany nieorganiczne i zawierające je produkty mają to do siebie, iż zaczynają działać dopiero po “dłużej chwili”, a to pożądany efekt utrzymuje się przez kilka godzin. Sok z buraków najkorzystniej jest przyjmować około 2 - 4 godzin przed planowanym wysiłkiem (okres półtrwania azotanów trwa do 8 godzin, to znaczy, ze po tym czasie ich poziom w ustroju zmniejsza się o połowę od wartości maksymalnej). Jednakże również po tym okresie azotany będą jeszcze “działać”, co również w praktyce można wykorzystać planując suplementację.
Kto skorzysta najbardziej?
Sok z buraków może pomagać we wszystkich dyscyplinach sportowych, zarówno siłowych jak i wytrzymałościowych. Co ciekawe, sądzono długo że lepiej sprawdzę będzie się właśnie w tych drugich, ale późniejsze badania pokazały, że do nasilonej produkcji tlenku azotu z azotanów dochodzi właśnie w sytuacji niedoboru tlenu. Tak wiec trening kulturystyczny, trening typu CrossFit, a także treningi sportów walki to wymarzone okoliczności na to by spożyć sok z buraków (choć przy sportach walki warto zwrócić uwagę, że wzrost produkcji tlenku azotu, nie powoduje nadmiernej pompy i nie zmniejsza w ten sposób sprawności).
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.