Nie od dziś wiadomo, że odpoczynek nocny pełni niezwykle istotną rolę w utrzymaniu organizmu w dobrej formie fizycznej i psychicznej. Bez wydajnej regeneracji nie ma też szans na efektywną pracę nad estetyką sylwetki, a jednak mimo tej świadomości wiele osób skraca długość snu poniżej wymaganego minimum (średnio potrzeba około 8 godzin snu na dobę). Konsekwencje odbijają się nie tylko na twarzy – w postaci choćby cieni pod oczami, ale również na zdrowiu.
Co to jest melatonina?
Melatonina to hormon, który produkowany jest w szyszynce, znajdującej się w głębi mózgu. Współcześnie przypisuje się mu bardzo wiele właściwości, w niektórych kręgach postrzegany jest jako cudowne lekarstwo na liczne cywilizacyjne dolegliwości. Najbardziej pewną fizjologiczną rolą melatoniny jest udział w procesach regulacji snu i czuwania – z powodu tej podstawowej funkcji hormon ten wydzielany jest właśnie w nocy. Innym – jednak mniej znanym działaniem, jest duża aktywność przeciwutleniająca i jak się w związku z tym przypuszcza zapobieganie procesom starzenia komórkowego. Wstępne badania sugerują także wpływ tego hormonu na regulowanie mechanizmów odpornościowych organizmu.
U kogo występuje niski poziom melatoniny?
Powszechnie wiadomo, że zmniejszenie produkcji melatoniny następuje na skutek ekspozycji na światło w godzinach wieczornych i nocnych, a także może być spowodowane przez niedostateczną ekspozycję na światło w godzinach dziennych. Na niedobory narażone są osoby przesiadujące do późnych godzin nocnych przed telewizorem czy ekranem monitora, pracownicy zmianowi oraz ludzie często zmieniający strefy czasowe. Niektórzy naukowcy twierdzą, że obniżanie poziomu melatoniny związane jest ze starzeniem się organizmu – najwyższy poziom tego hormonu obserwuje się u dzieci; zauważono także spadek produkcji melatoniny wraz z wiekiem. Niektóre leki mogą również wpływać na sekrecję melatoniny – np. beta blokery, niesteroidowe leki przeciwzapalne (ibuprofen), i inne. Negatywne działanie względem optymalnego poziomu tego hormonu posiadają także: palenie papierosów oraz nadużywanie alkoholu.
Jakie są typowe objawy niedoboru melatoniny?
Do najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru melatoniny należą bezsenność i trudności z zasypianiem. Sen jest mało odświeżający i płytki, w konsekwencji człowiek budzi się po prostu zmęczony, w ciągu dnia towarzyszy mu niepokój, staje się też mniej odporny na stres.
Jakie mogą być konsekwencje niskiego poziomu melatoniny?
Oczywiście oprócz permanentnego niewyspania i zmęczenia, które negatywnie wpływają na komfort i jakość życia codziennego, jako konsekwencje zbyt niskiego poziomu melatoniny wymienia się m.in. zaburzenia cyklu menstruacyjnego, a także zwiększone ryzyko występowania niektórych chorób, takich jak choćby cukrzyca typu 2. Niski poziom melatoniny naukowcy wiążą z tak poważnymi chorobami jak rak prostaty czy piersi.
Jakie środki ostrożności należy zachować podczas stosowania melatoniny?
Należy pamiętać, iż melatonina choć jest dostępna bez recepty to jednak jest lekiem i warto się skonsultować z lekarzem, jeżeli zamierzamy ją sobie zaaplikować. Choć uważa się, że stosowanie melatoniny jest stosunkowo bezpieczne ( nie odnotowano przypadków przedawkowania), to jednak z jej przyjmowaniem mogą wiązać się skutki uboczne, takie jak: koszmary senne, rozregulowanie rytmu dobowego, senność w trakcie dnia, niepokój, rozdrażnienie.
Podsumowanie
Melatonina jest ważnym hormonem produkowanym w mózgu – jej odpowiednie stężenie warunkuje optymalną regenerację oraz odpoczynek nocny, a także dzięki potencjałowi antyoksydacyjnemu hamuje procesy związane z przedwczesnym starzeniem komórkowym. O odpowiednią jakość snu powinny zadbać osoby nie tylko ceniące sobie formę sportową, ale wszyscy, którym zależy na dobrym zdrowiu.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
