4 „zabójcze” produkty żywnościowe, które warto włączyć do diety

Zabójcze jajko

Spróbujcie przygotować jajecznicę z pięciu jaj przy swoich rodzicach, babciach, ciotkach i uważnie obserwujcie reakcję. Założę się, że w zdecydowanej większości przypadków skończy się to wykładem na temat tego w jaki sposób cholesterol zawarty w jajach zapycha tętnice, powoduje, zatory, udary, zawały i inne nieszczęścia. Z drugiej strony te same, mamy, ciocie i babcie nie miałyby nic przeciwko temu, byście na ich oczach zjedli pół blaszki nafaszerowanego ewidentnie szkodliwymi tłuszczami trans i jakże „krzepiącym” cukrem sernika… Przykład ten obrazuje dość powszechny sposób myślenia. Jaja stały się wręcz symbolem przypominającym o zależności pomiędzy sposobem odżywiania a ryzykiem chorób układu krążenia.

Tylko dwa jaja tygodniowo?

Co więcej, wyobrażenie to jest konsekwentnie wzmacniane przez rozmaite artykuły pojawiające się w prasie i wypowiedzi lekarzy i samych dietetyków. Tylko dwa jaja tygodniowo! – Grzmią nie znoszącym sprzeciwu tonem oficjalne przykazy. Tymczasem jaja stanowią cenne źródło białka najwyższej jakości, tłuszczów (w tym również wielonienasyconych kwasów tłuszczowych), witamin, składników mineralnych. Wysoka zawartość lecytyny wręcz pozytywnie wpływa na gospodarkę lipidową, owokinina obniża ciśnienie tętnicze krwi, lizozym działa przeciwbakteryjnie, a cholesterol? Póki co w badaniach, w których wykluczono wpływ innych czynników wykazano, że cholesterol zawarty w jajach nie zwiększa ryzyka miażdżycy. Jaja warto na stałe włączyć do diety, a najlepiej sięgać po te od kur z chowu ekologicznego lub przynajmniej wolnowybiegowego.

Totalne obsmarowanie

Konsument świadomy wybiera margarynę. Z takim stwierdzeniem przynajmniej się spotkałem. Szkoda tylko, że świadomy konsument często nie ma świadomości, że wybiera produkt jakościowo gorszy. O ile margaryny miękkie, pozbawione utwardzonych tłuszczów roślinnych stanowić mogą element zdrowej diety, o tyle znaczna część obecnych na naszym rynku i cenowo przyjaznych margaryn absolutnie do spożycia się nie nadaje. Związane jest to wysoką zawartością kwasów tłuszczowych trans pochodzenia przemysłowego powstałych w wyniku katalitycznego uwodorniania olejów roślinnych. Owe kwasy tłuszczowe w sposób wybitny sprzyjają rozwojowi chorób układu krążenia i innym patologiom.

Strach przed masłem

Masło faktycznie jest źródłem kwasów tłuszczowych nasyconych, które uznawane są za niezdrowe. Warto jednak podkreślić, że opublikowane w ostatnich latach badania i systematyczne przeglądy badań naukowych wskazują, że kwasy tłuszczowe nasycone niekoniecznie są tak złe jak nam się wydaje, a ich wpływ na ryzyko występowania chorób układu krążenia jest przeceniany. Poza tym masło jest źródłem pożądanych dla nas składników takich jak witaminy A, E, K i D oraz sprzężonych dienów kwasu linolowego (CLA znany z suplementów przyspieszających odchudzanie). Część kwasów nasyconych zawartych w maśle to kwasy krótko- i średniołańcuchowe, które posiadają właściwości termogenne i bakteriobójcze. Zdecydowanie najlepiej jest oczywiście jeść masło wyrobione z mleka od krów z chowu pastwiskowego.

Wątróbka = podróbka?

Wątróbka znana jest jako produkt niskojakościowy i zarazem zdecydowanie niezdrowy. Z jednej strony fakt, iż wątroba jest narządem narażonym na kontakt z rozmaitymi toksynami obecnymi w pożywieniu, z drugiej natomiast wysoka zawartość cholesterolu sprawiają, że wiele osób obawia się włączenia jej do swojej diety. Z resztą już sama nazwa „podroby” kojarzy się Polakom z czymś „podrabianym” i nie robi dobrego wrażenia. Tymczasem tak powszechny sceptycyzm względem wątróbki (jak i innych podrobów) jest zdecydowanie nieuzasadniony, gdyż stanowić ona może niezwykle cenne źródło składników odżywczych. W zasadzie niewiele jest produktów żywnościowych, które mogą pod tym względem z wątrobą się równać.

Cenne źródło składników odżywczych

Wątroba dostarcza pełnowartościowego białka, potężnej dawki witamin z grupy B (w tym cennej witaminy B12) oraz pakiet pierwiastków ze szczególnym uwzględnienie żelaza. Żelazo jest składnikiem, na którego deficyt narażone są przede wszystkim aktywne fizycznie i odchudzające się Panie. Niektóre badania wskazują, że problem niedoboru żelaza może dotyczyć nawet połowy uprawiających sport kobiet w wieku rozrodczym. Wątróbka przy okazji jest także tania, co również jest dużym walorem, zwłaszcza biorąc pod uwagę wartość odżywczą. Wiele osób nie jada wątróbki ze względu na złe doświadczenia z dzieciństwa. Naprawdę warto się przemóc i spróbować odkryć jej kulinarne walory na nowo w wieku dorosłym, dla wielu osób smak dobrze przyrządzonego dania z wątróbką może być zaskakujący.

Olej kokosowy - roślinny, nasycony

Olej kokosowy jest na tle innych olejów roślinnych pewnym wyjątkiem. Jego unikalność polega na tym, że nawet w postaci nierafinowanej praktycznie nie zawiera żadnych witamin (oleje są zazwyczaj dobrym źródłem witaminy E, a często również prowitaminy A i witaminy K) i niemal włącznie składa się z nasyconych kwasów tłuszczowych. Na pierwszy rzut oka widać dlaczego raczej przestrzega się przed jego konsumpcją niż do niej zachęca. Tymczasem wbrew pierwszemu wrażeniu olej kokosowy stanowić może cenny składnik diety, a teorie na temat jego miażdżyco-rodnych właściwości między bajki można włożyć.

Co w sobie kryje olej kokosowy?

Olej kokosowy jest źródłem przede wszystkim średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które trawione, wchłaniane i metabolizowane są inaczej niż kwasy długołańcuchowe. Obecność kwasów średniołańcuchowych w diecie korzystnie wpływa na przemianę materii, zwiększając wydatkowanie energii (działanie termogenne). Istnieją także doniesienia na temat przeciwdrobnoustrojowego działania tych kwasów tłuszczowych. Niezmiernie ważne też jest, że tłuszcze pochodzące z kokosa charakteryzują się wysoką trwałością termooksydatywną i znakomicie nadają się do obróbki termicznej takiej jak smażenie.

Podsumowanie

Wymienione powyżej „zabójcze” produkty żywnościowe stanowić mogą niezwykle wartościowe składniki zdrowej diety. Oczywiście nie namawiam do nielimitowanego objadania się nimi, gdyż umiar wskazany jest w każdym przypadku. Zwracam jedynie uwagę na fakt, iż całkowita eliminacja czy wyraźne ograniczanie spożycia jaj, podrobów, masła czy oleju kokosowego jest nieuzasadniona i zubaża dietę w cenne składniki.