Czy marihuana obniża stężenie testosteronu?

Czy marihuana obniża stężenie testosteronu, czyli hormonu ważnego dla sportowców?

Marihuana a przysadka mózgowa

Regulatorem pracy przysadki mózgowej jest podwzgórze. W przysadce mózgowej wydzielane są LH (hormon luteinizujący) oraz FSH (hormon folikulotropowy). LH odpowiada za syntezę testosteronu w jądrach (komórkach Leydiga), z kolei FSH za syntezę białek w komórkach Sertolego.

W skrócie...

W największym skrócie można powiedzieć, że oba hormony regulują płodność. Nieliczne badania, w których ustalono wpływ jednorazowej lub długotrwałej ekspozycji na marihuanę na stężenie FSH u mężczyzn, wykazały minimalny efekt. Nie odnotowano zmiany w odpowiedzi FSH na egzogenny hormon uwalniający gonadotropiny (GnRH).

W przeciwieństwie do tego istnieją mocne dowody na hamujący wpływ marihuany na LH. Co to znaczy? Jeśli marihuana obniża stężenie LH, to może mieć wpływ na wydzielanie testosteronu. Nie oznacza to od razu natychmiastowego spadku stężenia testosteronu, bo związek ma określony okres półtrwania, poza tym w większości jest związany, nieaktywny biologicznie.

Co pokazały badania naukowe?

Stężenia LH we krwi są znacząco obniżone 60 minut po podaniu małej dawki THC (Δ-9-tetrahydrokannabinolu) u samców szczurów (0,5 mg THC na kg masy ciała)

Vescovi i in. badali osoby zażywające codziennie marihuanę oraz osoby z grupy kontrolnej, które nigdy nie stosowały marihuany  w wieku 19–20 lat i odnotowali istotnie niższe poziomy LH we krwi u osób zażywających, jak również słabszą odpowiedź LH na egzogenny GnRH. Co to znaczy? Wydzielanie LH jest regulowane przez podwzgórze. Tam powstaje gonadoliberyna. GnRH – jest peptydem, stymuluje wydzielanie hormonów (LH, FSH).

Dlatego, osoby korzystające z marihuany nie tylko mają mniejsze stężenie bezpośredniego regulatora stężenia testosteronu (hormon luteinizującego), ale też słabiej reagują na gonadoliberynę, hormon podwzgórza, regulujący wydzielanie LH i FSH. W tym przypadku stosowano egzogenną, czyli pochodzącą spoza ustroju gonadoliberynę, jednak nie ma to aż takiego znaczenia.

Podobne wyniki odnotowali Cone i in. Stężenie LH w osoczu było znacząco obniżone po paleniu papierosów z marihuaną w porównaniu z jointami z placebo. W badaniu porównującym dwie grupy przewlekle zażywających THC nie zaobserwowano różnicy w stężeniu LH między osobami, które paliły od pięciu do dziewięciu papierosów tygodniowo, a więcej niż dziesięć papierosów tygodniowo, co sugeruje istnienie dawki pułapowej wpływu tetrahydrokannabinolu na LH.

Marihuana a stężenie testosteronu i płodność

W przeglądzie systematycznym 91 artykułów zauważono, że badania przynoszą zróżnicowane, niekoniecznie zgodne wyniki. Podawanie krótkoterminowo dużych dawek THC (10 mg na kg) oraz podawanie przez dłuższy czas mniejszych dawek THC (2 mg na kg) powodowało zmniejszenie biosyntezy testosteronu.

U myszy odnotowano zależny od dawki THC spadek ekspresji receptorów dla hormonu luteinizującego. To znaczy, że większe dawki marihuany mogą mieć wpływ na produkcję testosteronu, pośrednio poprzez omówiony wcześniej wpływ na LH i bezpośrednio w receptorach dla LH.

Długotrwała ekspozycja na THC u myszy powodowała zablokowanie odpowiedzi testosteronu na hCG w jądrach, podczas gdy pojedyncza doustna dawka THC powodowała obniżenie poziomu LH i testosteronu w surowicy.

Co to znaczy?

hCG to gonadotropina kosmówkowa, środek wykazuje działanie zbliżone do endogennego hormon luteinizującego, jednak działa nieco inaczej niż LH. Efektem podawania hCG (lub LH) u mężczyzny jest wzrost stężenia testosteronu. W przypadku stosowania gonadotropiny kosmówkowej odnotowuje się wzrost stężenia estrogenów, wtórnie rośnie stężenie testosteronu. Najpierw po 24 h u mężczyzn wzrasta nawet o 168% stężenie estrogenów, natomiast wzrost stężenia testosteronu jest wtórny i następuje po 72 h (o 84%).

Powyższe dane niekoniecznie muszą mieć przełożenie na ludzi. W badaniach na dużej grupie młodych duńskich mężczyzn w wieku 18–28 lat wykazano, iż użytkownicy THC charakteryzowali się 7% wyższym stężeniem testosteronu, w porównaniu z osobami, które nie stosowały THC. Tina Djernis Gundersen i wsp. oceniali wpływ palenia konopi na 1215 młodych Duńczyków, poborowych w wieku 18-28 lat. W sumie 45% paliło marihuanę w ciągu ostatnich 3 miesięcy.

Skutki regularnego palenia marihuany

Regularne palenie marihuany więcej niż raz w tygodniu wiązało się z niższą o 28% koncentracją plemników oraz niższą o 29% całkowitą ilością nasienia. Stosowanie marihuany więcej niż raz w tygodniu i innych narkotyków rekreacyjnych zmniejszyło koncentrację plemników o 52% i całkowitą liczbę plemników o 55%. Palacze marihuany mieli wyższy poziom testosteronu w tym samym zakresie, co palacze papierosów.

W kolejnym badaniu z wykorzystaniem bazy danych National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) nie wykazano różnic w stężeniu testosteronu między użytkownikami marihuany kiedykolwiek i nigdy.

Podsumowanie

Marihuana, jak wszystkie narkotyki niesie potencjalne ryzyko. Powoduje przyspieszenie akcji serca, co może zwiększać ryzyko zawału serca u osób, które są podatne. Może wywoływać arytmie. Regularne palenie marihuany wiąże się z problemami z oddychaniem, takimi jak kaszel i zwiększonym ryzykiem infekcji płuc. Może też uzależniać i zakłócać pracę, uczenie się i utrzymywanie relacji. Istnieją doniesienia, iż palenie konopi sprzyja nowotworom płuc. Wbrew internetowej propagandzie marihuana nie leczy raka, a raczej może go wywoływać.

Ogólnie warto pamiętać, że roślina jest źródłem przynajmniej 420 różnych związków, w tym 66 zwanych kannabinoidami. Najbardziej znanym jest Δ-9-tetrahydrokannabinol o działaniu narkotycznym.

Jednak w roślinach znajdują się także m.in.:

• Δ8-THC,
• Kannabidiol (CBD),
• Kannabinol (CBN); powstaje wskutek utleniania THC wskutek oddziaływania np. kwasu,
• Δ9-tetrahydrocannabivarin (Δ9-THCV).

Inaczej jest, gdy podajemy izolowane dawki CBD, a palimy marihuanę. CBD jako jeden z setek związków występujących w konopiach wykazuje działanie prozdrowotne i regeneracyjne, jednak tego samego nie można powiedzieć w sytuacji, gdy stosuje się mieszankę setek substancji chemicznych, paląc lub jedząc marihuanę.

Nie wiemy, czy marihuana obniża stężenie testosteronu, jednak na pewno nie sprzyja wynikom sportowym. Nie warto sięgać po THC, sportowcom sprzyja za to kannabidiol. Jest w pełni legalny, nie powoduje wpadki podczas kontroli antydopingowej, ani problemów z prawem np. w Polsce.