Depresja to powszechny problem zdrowia psychicznego, który wpływa na nasze myśli, nastrój i zachowanie. Zazwyczaj pojawia się utrata zainteresowania czynnościami, które kiedyś sprawiały Ci przyjemność. Może prowadzić ona do różnych problemów emocjonalnych i fizycznych oraz może zmniejszyć zdolność do funkcjonowania w pracy i w domu. Co powoduje depresję i jak można sobie pomóc?
Dlaczego ludzie chorują na depresję?
Nie ma jednej przyczyny depresji. Naukowcy uważają, że połączenie czynników genetycznych, biologicznych, środowiskowych i psychologicznych może spowodować tę chorobę. Ich znajomość może pomóc Ci lub bliskiej osobie w uzyskaniu wsparcia, którego możesz potrzebować w radzeniu sobie z depresją.
Depresja może być dziedziczna i jeśli Twój rodzic lub rodzeństwo zmaga się z depresją, istnieje wówczas dwa do trzech razy większe prawdopodobieństwo zdiagnozowania depresji w pewnym momencie Twojego życia.
Badania sugerują również, że niektóre geny mogą wpływać na chemię Twojego mózgu, czyniąc Cię bardziej podatnym na wystąpienie nastrojów depresyjnych. Substancje chemiczne w mózgu, znane jako neuroprzekaźniki, pozwalają komórkom nerwowym komunikować się ze sobą. Gdy twoje neuroprzekaźniki nie działają poprawnie, jesteś narażony na zwiększone ryzyko depresji i innych schorzeń psychicznych.
Ponadto osoby o niskim poczuciu własnej wartości, które łatwo przytłaczają się stresem lub które są ogólnie nastawione pesymistycznie, wydają się bardziej narażone na depresję. Jeśli jesteś w grupie osób, która jest narażona na przemoc, zaniedbanie, znęcanie się lub ubóstwo, to niestety te czynniki mogą sprawić, że będziesz bardziej podatny na wystąpienie depresji.
Kto najczęściej choruje na depresję?
Każdy z nas w pewnym momencie swojego życia może zachorować na depresję. Istnieje jednak kilka czynników, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia objawów.
Czynniki zwiększające ryzyko depresji to:
- wiek — u nastolatków oraz osób we wczesnej dorosłości częściej diagnozuje się zaburzenia depresyjne,
- płeć — zaburzenia depresyjne występują dwukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn; zmiany poziomu hormonów estrogenu i progesteronu podczas cyklu miesiączkowego i przez całe życie mogą zwiększać ryzyko wystąpienia objawów depresji,
- poród — badania jasno mówią, że ciąża i poród mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia depresji; naukowcy sugerują również, że u jednej na osie kobiet pojawia się depresja poporodowa; ponadto doświadczenie stresującego wydarzenia życiowego, takiego jak poronienie lub traumatyczny poród, również zwiększa ryzyko wystąpienia depresji.
- przewlekłe schorzenia — osoby z przewlekłymi schorzeniami, takimi jak rak, toczeń, choroby tarczycy i osoby cierpiące na przewlekły ból częściej doświadczają depresji,
- ponadto zaburzenia lękowe i inne choroby psychiczne również zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia depresji,
- choroby ośrodkowego układu nerwowego — osoby ze schorzeniami wpływającymi na ośrodkowy układ nerwowy, takimi jak udar, choroba Parkinsona czy urazowe uszkodzenie mózgu, są także bardziej narażone na depresję,
- używki — ludzie, którzy nadużywają narkotyków, alkoholu i substancji psychoaktywnych są bardziej narażeni na wystąpienie depresji.
Stres a depresja
Badania sugerują, że długotrwały stres może wpłynąć na ryzyko wystąpienia depresji. Istnieje wiele sytuacji w życiu, które powodują zdenerwowanie i obniżenie nastroju. W dłuższej perspektywie może to istotnie wpłynąć na nasz stan psychiczny.
Wyjątkowo stresujące wydarzenia w naszym życiu to przede wszystkim:
- śmierć lub utrata bliskiej osoby,
- rozwód lub zakończenie związku,
- poważny uraz lub choroba,
- utrata pracy,
- klęski żywiołowe,
- akty przemocy,
- niepewność finansowa lub życie w ubóstwie,
- utrata domu lub nieoczekiwana przeprowadzka.
Czasami wydarzenia życiowe, które są postrzegane jako pozytywne, takie jak ślub, zakup domu lub zajście w ciążę, mogą również powodować duży stres i zwiększać ryzyko pojawienia się depresji.
Badania pokazują, że ludzie, którzy zgłaszają, że mają słabe wsparcie społeczne, są bardziej narażeni na depresję po przejściu stresującego okresu w swoim życiu. Dlatego jednym ze sposobów zmniejszenia ryzyka wystąpienia nastrojów depresyjnych jest znalezienie czasu na rozmowę z bliskimi, dołączenie do grupy wsparcia lub spotkanie ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego, w momencie, gdy doświadczasz silnego stresu.
Leczenie depresji
Depresja jest chorobą, którą leczy się farmakologicznie oraz przez psychoterapię. Leki przeciwdepresyjne zazwyczaj powodują pewną poprawę w ciągu pierwszego tygodnia lub dwóch ich stosowania.
Czasem potrzeba więcej czasu, by zobaczyć efekty ich działania, a czasem trzeba te leki zmienić. Wszystko odbywa się pod kontrolą lekarza psychiatry, któremu trzeba zgłaszać wszystkie działania niepożądane. Lekarze zwykle zalecają, aby pacjenci kontynuowali przyjmowanie leków przez co najmniej sześć miesięcy do złagodzenia objawów.
Pomocne w leczeniu depresji mogą być także suplementy diety. Na uwagę zasługują szczególnie kwasy Omega-3, witamina D3, kurkumina, probiotyki, różeniec górski, B-complex i magnez.
Podsumowanie
Depresja jest powszechnym problemem zdrowia psychicznego, który wpływa na Twoje myśli, nastroje i zachowania. Chociaż nie ma jednej przyczyny depresji, różne czynniki genetyczne, środowiskowe, związane ze stylem życia i psychologiczne mogą zwiększać ryzyko rozwoju tej choroby. Pomocnym elementem terapii przeciwdepresyjnej może okazać się odpowiednia suplementacja — nie może jednak zastąpić ona leków i wizyt u specjalisty.