Indywidualny plan

Dietetyczny

Indywidualny plan

Treningowy

Indywidualny plan

Dieta + Trening

Opieka dietetyka i trenera Już od

Plan dieta + trening 29,99 zł/mies.

Opieka dietetyka Już od

Plan dietetyczny 26,66 zł/mies.

Opieka trenera Już od

Plan treningowy 23,33 zł/mies.

Plany dieta i trening
{{$parent.show_arts ? 'Artykuły' : 'Baza wiedzy'}}
Sklep

Najczęstsze przypadki raka: co możemy z tym zrobić?

Najczęstsze przypadki raka: co możemy z tym zrobić?
Nowotwory są plagą XXI wieku. Czy mamy wpływ na ich powstawanie? Tak. Czy można jakoś zmniejszać ryzyko choroby nowotworowej? Tak.

Zebrano dane na podstawie szacunków GLOBOCAN 2018, dotyczących zachorowalności i umieralności na raka, sporządzonych przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem ze szczególnym uwzględnieniem zmienności geograficznej w 20 regionach świata. Co się okazało?

Szacuje się, że w 2018 r. odnotowano 18,1 miliona nowych przypadków raka (17,0 milionów nie uwzględniając czerniaka) i 9,6 miliona zgonów z powodu raka (9,5 miliona bez czerniaka).

U obu płci łącznie, rak płuc jest najczęściej diagnozowanym rakiem (11,6% wszystkich przypadków) i główną przyczyną zgonów z powodu raka (18,4% wszystkich zgonów z powodu raka). Następne w kolejności są: rak piersi u kobiet (11,6%), rak prostaty (7,1%) i rak okrężnicy (6,1%).

Dane: Freddie Bray BSc i in. „Global cancer statistics 2018: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries”

l.p. Miejsce/rodzaj nowotworu Ilość nowych przypadków (% wszystkich miejsc) Liczba śmierci (% wszystkich rodzajów)
1 płuca 2,093,876 (11.6) 1,761,007 (18.4)
2 piersi 2,088,849 (11.6) 626,679 (6.6)
3 prostata 1,276,106 (7.1) 358,989 (3.8)
4 okrężnica 1,096,601 (6.1) 551,269 (5.8)
5 nieczerniakowate nowotwory skóry 1,042,056 (5.8) 65,155 (0.7)
6 żołądek 1,033,701 (5.7) 782,685 (8.2)
7 wątroba 841,080 (4.7) 781,631 (8.2)
8 odbytnica 704,376 (3.9) 310,394 (3.2)
9 przełyk 572,034 (3.2) 508,585 (5.3)
10 szyjka macicy 569,847 (3.2) 311,365 (3.3)
11 tarczyca 567,233 (3.1) 41,071 (0.4)
12 pęcherz 549,393 (3.0) 199,922 (2.1)
13 chłoniaki nieziarnicze 509,590 (2.8) 248,724 (2.6)
14 trzustka 458,918 (2.5) 432,242 (4.5)
15 białaczki 437,033 (2.4) 309,006 (3.2)
16 nerki 403,262 (2.2) 175,098 (1.8)
17 trzon macicy 382,069 (2.1) 89,929 (0.9)
18 jama ustna, wargi 354,864 (2.0) 177,384 (1.9)
19 mózg i układ nerwowy 296,851 (1.6) 241,037 (2.5)
20 jajniki 295,414 (1.6) 184,799 (1.9)
21 czerniak 287,723 (1.6) 60,712 (0.6)
22 pęcherzyk żółciowy 219,420 (1.2) 165,087 (1.7)
23 krtań 177,422 (1.0) 94,771 (1.0)
24 szpiczak mnogi 159,985 (0.9) 106,105 (1.1)
25 część nosowa gardła 129,079 (0.7) 72,987 (0.8)
26 część ustna gardła 92,887 (0.5) 51,005 (0.5)
27 część krtaniowa gardła 80,608 (0.4) 34,984 (0.4)
28 chłoniak 79,990 (0.4) 26,167 (0.3)
29 jądra 71,105 (0.4) 9,507 (0.1)
30 gruczoły ślinowe 52,799 (0.3) 22,176 (0.2)
31 odbyt 48,541 (0.3) 19,129 (0.2)
32 srom 44,235 (0.2) 15,222 (0.2)
33 mięsak Kaposiego 41,799 (0.2) 19,902 (0.2)
34 penis 34,475 (0.2) 15,138 (0.2%)
35 międzybłoniak (nowotwór opłucnej) 30,443 (0.2) 25,576 (0.3)
36 pochwa 17,600 (0.1) 8,062 (0.1)
Wszystkie miejsca poza skórą 17,036,901 9,489,872
Wszystkie miejsca, razem: 18,078,957 9,555,027

Czy możemy coś z tym zrobić?

Tak. Rak płuc najczęściej jest związany z paleniem (i biernym wdychaniem dymu). Prawdopodobnie do rozwoju raka może się przyczyniać także palenie konopi indyjskiej.

Wszyscy możemy coś zrobić, ograniczając korzystanie z pojazdów mechanicznych, a szczególnie z silnikami Diesla (emitują wyjątkowo szkodliwe, rakotwórcze związki, są dużo groźniejsze od silników benzynowych). Znam ludzi, którzy podają przykłady jednostkowe palaczy, osób które piją alkohol czy się źle odżywiają, i twierdzą, że „osobnik X żył tyle lat, więc palenie tytoniu/ picie alkoholu/ narkotyki nie są szkodliwe”. Jest to błąd w rozumowaniu polegający na uwzględnianiu przypadku jednostkowego, a ignorowaniu setek tysięcy innych przypadków, w których „palenie tytoniu/ picie alkoholu, zła dieta, brak aktywności fizycznej itd.” zaowocowały znacznym skróceniem życia. To, że zdarzają się przypadki, iż ktoś przeżyje np. iniekcję kilku ml rtęci (próba samobójcza opisana w literaturze), wielokrotne postrzelenie czy upadek z dużej wysokości, wcale nie znaczy, że taka sytuacja nie skończy się tragicznie dla 99.99% pozostałych.

Wiele rodzajów raka jest spowodowanych sięganiem po alkohol. Wg klasyfikacji Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem IARC (The International Agency for Research on Cancer), etanol  może być wiązany z nowotworami jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku, jelita, odbytnicy. Jak widać na liście, picie alkoholu jest związane z najczęściej występującymi rodzajami raka, w tym tymi najgorzej rokującymi (np. rak okrężnicy, 4. miejsce w zestawieniu; ponad milion przypadków, ponad 550 tys. zgonów).

Mamy duży wpływ na powstawanie raka żołądka, np. poprzez utrzymanie zrównoważonej diety, umiarkowane spożycie alkoholu, rzucenie palenia i utrzymanie prawidłowej masy ciała. Być może znaczenie ma również eradykacja H. pylori.

Rak wątroby może być skutkiem infekcji HCV, HBV, infekcji przywrą wątrobową, piciem alkoholu, narażeniem na aflatoksyny (kiepskiej jakości żywność), nadużywania doustnych SAA, PH, tabletek antykoncepcyjnych (większość gruczolaków wątroby stwierdza się u kobiet), innych środków hepatotoksycznych. Ponadto ma na niego wpływ otyłość.

Podsumowanie

Mamy wpływ na powstawanie raka. Dla niektórych rodzajów jest on większy, dla innych mniejszy. Nie wszystkie czynniki ryzyka da się wyeliminować (np. skażenie środowiska), ale dobrowolne kultywowanie złych nawyków ma bezpośredni i pośredni wpływ na kancerogenezę. Z pewnością pierwszym krokiem jest ograniczenie lub rezygnacja z picia alkoholu, rzucenie palenia oraz wdrożenie zdrowej diety oraz aktywności fizycznej.

Źródła: Robert Sitarz i wsp. „Gastric cancer: epidemiology, prevention, classification, and treatment”  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5808709/ Freddie Bray „Global cancer statistics 2018: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries” https://acsjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.3322/caac.21492 Hellen Gelband, Chien-Jen Chen, Wendong Chen, Silvia Franceschi, Sir Andrew Hall, W Thomas London, Katherine A McGlynn, and Christopher P Wild. „Chapter 8Liver Cancer” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK343640

Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.

Skomentuj Wyślij link