W ciągu ostatniej dekady ukazało się wiele publikacji traktujących o odwrotnej zależności pomiędzy spożyciem nabiału a ryzykiem nadciśnienia. Szczególnie korzystne w tym zakresie okazało się spożywanie fermentowanych produktów mlecznych, takich jak jogurt czy zsiadłe mleko. Interesujące dane zaprezentowano niedawno na sesji naukowej Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego (American Heart Association), dotyczącej profilaktyki nadciśnienia.
Zdaniem naukowców z Tufts University w Bostonie, którzy przez 15 lat metodą ankietową monitowali stan zdrowia ponad 2200 dorosłych uczestników, regularne spożywanie małego kubeczka jogurtu (170 g) 2–3 razy w tygodniu związane jest z wyraźnie niższym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia. Zgodnie z wynikami tej obserwacji różnica pomiędzy entuzjastami jogurtów a osobami ich unikającymi przekraczać może 30%! Zdaniem autorów za ten fakt odpowiada zawarty w jogurcie wapń.
Niestety pewną wadą powyższego projektu może być fakt, iż częściowo finansowany był on przez firmę Danon – znanego producenta jogurtów. Istnieje jednak wiele innych, niezależnych badań, w których wykazano, że fermentowane produkty mleczne korzystnie wpływają na ciśnienie tętnicze krwi. Dość interesujące są wyniki eksperymentu, w którym trzydziestu dziewięciu pacjentów z nadciśnieniem zostało przydzielonych do jednej z dwóch grup. Pierwsza grupa otrzymywała regularnie przez pięć miesięcy zsiadłe mleko, a druga — napój placebo o zbliżonym smaku.
Okazało się, że regularna konsumpcja ukwaszonego mleka wiązała się z wyraźnym obniżeniem ciśnienia tętniczego, średnio różnica wynosiła 6,7 mmHg w przypadku ciśnienia skurczowego i 3,6 mmHg w przypadku ciśnienia rozkurczowego (ciśnienie na początku badania: 155/97 mmHg). Zdaniem autorów kluczowe znaczenie ma tutaj obecność bioaktywnych peptydów będących produktem aktywności kultur bakteryjnych. Owe peptydy najprawdopodobniej wpływają na aktywność hormonu (angiotensyny), który reguluje ciśnienie tętnicze krwi.
Dostępna literatura naukowa dość konsekwentnie potwierdza korzystny wpływ regularnego spożywania dobrych jakościowo produktów mlecznych (zwłaszcza tych poddanych fermentacji bakteryjnej), na ciśnienie tętnicze krwi. Wydaje się, że pozytywne działanie nabiału jest związane zarówno z dość wysoką zawartością wapnia, jak i też obecnością bioaktywnych peptydów, wpływających na aktywność hormonów uczestniczących w regulacji ciśnienia. Odpowiednie spożycie nabiału jest szczególnie istotne w przypadku osób z nadwagą i otyłych — nadmierna masa ciała zwiększa bowiem ryzyko wystąpienia nadciśnienia.