Dlaczego ciągle chce mi się spać?

Sen dla ciała i ducha

Znaczenie snu bywa często niedoceniane, tymczasem nocny wypoczynek ma nieoceniony wręcz wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Już niewielkie niedobory snu mogą zaburzać pracę wielu układów i narządów. Głęboki deficyt snu, stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia. Za ciekawostkę nich posłuży fakt, że osoby niewyspane mają zazwyczaj większe problemy z wypracowaniem i utrzymaniem estetycznej sylwetki, są też bardziej zestresowane i podejmują mniej racjonalne działania. Tak więc jak widać sen jest bardzo ważny, a uczucie niewyspania natomiast nierzadko wskazuje, że coś w kwestii snu dzieje się nie tak.

Dlaczego ciągle chce mi się spać? Przyczyny

Zbyt krótki czas trwania snu

Zdecydowanie najpowszechniejszą przyczyną uczucia ciągłego niewyspania jest po prostu niedobór snu. Niby sprawa jest oczywista, ale jednak dość często bywa pomijana. Wielu osobom wydaje się, że jeśli śpią np. 6 – 7 godzin, to jest to wystarczająca dawka odpoczynku. W praktyce bywa inaczej. Różnimy się pomiędzy sobą zapotrzebowaniem na sen, a co szczególnie ważne wymagania ustrojowe tej samej jednostki mogą się zmieniać zależnie od wielu czynników takich jak choroba, stres psychiczny czy wysiłek fizyczny. Niewielkie niedobory snu są zazwyczaj nieodczuwalne w perspektywie kilku dni, ale ich konsekwencje mogą ulegać kumulacji. W efekcie stan niedospania zaczyna ujawniać się po wielu tygodniach, a niekiedy wręcz – po wielu miesiącach. Wtedy jedna czy dwie noce dłuższego snu nie wystarczą by skompensować negatywne skutki. Konieczna jest o wiele dłuższa, senna terapia.

Niskiej jakości sen

Uczucie ciągłego niewsypania może być spowodowane nie tylko zbyt krótkim snem, ale także snem kiepskiej jakości. Żeby proces nocnej regeneracji zachodził z należytą intensywnością konieczne są ku temu odpowiednie warunki. Cisza, brak ekspozycji na działanie światła, niezbyt wysoka (i niezbyt niska) temperatura, prawidłowa wilgotność powietrza – tego typu czynniki mają tutaj niebagatelne znaczenie. Podobnie też ważne jest by nie kłaść się do łóżka ani głodnym ani przejedzonym (ostatni posiłek najlepiej zjeść na 2 – 3 godziny przed snem). Przesiadywanie przed komputerem przed snem, czy zasypianie przy włączonym ekranie telewizora także nie służy pogłębianiu jakości snu. O odpowiednie warunki trzeba po prostu zadbać w innym wypadku bowiem nawet wielogodzinny sen nie da uczucia regeneracji i wypoczynku.

Nadmiar stymulantów

Nadużywanie kofeiny (i innych substancji pobudzających) czy to w postaci kawy czy też modnych ostatnio suplementów z kategorii „spalaczy tłuszczu” bądź preparatów przedtreningowych może prowadzić do problemów ze snem. Nawet jeśli nie polegają one na niemożności zaśnięcia, to pod wpływem działania tych substancji sen staje się płytki i niesatysfakcjonujący. Wielu osobom wydaje się, że ze względu na wysoką tolerancję stymulantów, ich zażywanie nie jest problemem w kontekście czasu trwania i jakości snu. Niestety, takie wyobrażenia są trochę mylne. To że po podwójnym espresso można normalnie zasnąć nie oznacza, że zawarta w nim kofeina nie upośledza jakości snu. Ze stymulantami należy po prostu uważać. Góry bezpieczny dzienny limit kofeiny mieści się w przedziale od 400 do 600mg jest to około 4 – 6 przeciętnej mocy kaw. Ważne jest też by nie przyjmować substancji pobudzających w godzinach wieczornych.

Zła dieta

Czy niewłaściwy sposób odżywiania może wywoływać uczucie senności? Okazuje się że tak, choć wyjaśnienie mechanizmów leżących u podstaw tej zależności nie jest proste. Nie trzeba jednak doktoratu z fizjologii by zauważyć, iż po konsumpcji posiłków pojawia się uczucie odprężenia, niekiedy wręcz senność. Efekt ten związany jest z jednej strony z odpowiedzią insuliny i wpływem tego hormonu na produkcję tryptofanu, z drugiej z obecnością w żywności rozmaitych związków mogących wg pewnych źródeł przynajmniej u wybranych osób działać lekko nasennie (np. peptydy zawarte w mleku i niektórych zbożach). Osobną kwestią są niedobory żywieniowe. Chociaż brak danych dotyczących jakiś swoistych zależności mówiących iż deficyt składnika „X” powoduje nasiloną senność, to są podstawy by spekulować, że selektywne niedożywienie może wpływać na nastrój i samopoczucie sprzyjając stanom znużenia.

Przetrenowanie

Stan przetrenowania dotyka nie tylko wyczynowych sportowców ale także osoby trenujące amatorsko, dla własnej satysfakcji. Jest on efektem dysproporcji pomiędzy natężeniem bodźców treningowych a zdolnościami adaptacyjnymi organizmu i może manifestować się w rozmaity sposób. Jednym a objawów przetrenowania bywają: uczucie permanentnego zmęczenia, apatia i senność. Osoby będące od dłuższego czasu w ostrym reżimie treningowym i skarżące się na wrażenie ciągłego niedospania winny wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia u nich stanu przetrenowania i rozważyć wprowadzenie przerwy od treningów lub przynajmniej okresowe zmniejszenie intensywności.

Leki

Niekiedy uczucie permanentnej senności może być powiązane ze stosowaniem farmaceutyków. Leki psychotropowe, uspokajające, przeciwdepresyjne, przeciwpadaczkowe, przeciwnadciśnieniowe, a nawet przeciwalergiczne mogą powodować senność i wrażenie niewyspania. Osoby, które zauważą, że uczucie senności pojawiło się wraz z wprowadzeniem nowego leku powinny skonsultować się z lekarzem informując o istnieniu problemu i uzasadniając, iż jest on dokuczliwy (nieraz lekarze tego typu efekty uboczne traktują z przymrużeniem oka uznając, że nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia i nie są wskazaniem do zmiany leku). Specjalista winien zaproponować inną alternatywę, taką która nie będzie powodować wspomnianych objawów.

Choroba

Permanentna senność może też mieć podłoże chorobowe. Przypadłości takie jak narkolepsja objawiają się właśnie nadmierną sennością i napadami niekontrolowanego zasypiania. Dokładne przyczyny rozwoju tej choroby nie są poznane. Uczucie niewyspania towarzyszy także osobom borykającym się z zespołem bezdechu sennego. Innymi przypadłościami, w przebiegu których tego typu objawy mogą występować jest np. cukrzyca, a także zaburzenia nastroju, niektóre choroby układu nerwowego. W przypadku, w którym uda się wykluczyć błahe przyczyny permanentnej senności bezwzględnie konieczna jest konsultacja ze specjalistą w celu dokonania precyzyjnego rozpoznania.