Gdyby zliczyć przeciętnie liczbę wszystkich przespanych godzin w ciągu całego życia okazałoby się, że jest to około 25 lat. To sporo, biorąc pod uwagę że sen na pierwszy rzut oka jest stanem raczej bezproduktywnym. Często więc szkoda nam czasu na sen, pracujemy do późna lub wstajemy wcześnie rano zamiast leżeć w łóżku dopołudnia, nawet gdy nie gonią nas żadne konkretne obowiązki.
Konsekwencje braku snu
Tymczasem jak wiadomo snu nie ma co sobie żałować, bo jest on niezbędny do życia. Już jedna nieprzespana noc powoduje, że kolejnego dnia jesteśmy roztargnieni, rozdrażnieni, mamy problemy z koncentracją uwagi no i – jesteśmy po prostu śpiący. Kolejna doba bez snu może już zakończyć się halucynacjami. Podobnie systematyczne niedosypianie przyczynia się do pogorszenia zdolności intelektualnych, zmniejszenia odporności na stres i pojawiają się problemy z regeneracją organizmu po wysiłku fizycznym.
Ile należy spać, by utrzymać szczytową formę psychofizyczną?
Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na tak postawione pytanie. Różnimy się między sobą w kwestii zapotrzebowania na sen. Dzieci, młodzież i osoby młode potrzebują więcej snu niż dorośli i ludzie starsi. Czynnikiem modyfikującym zapotrzebowanie na sen może być także aktywność fizyczna i intelektualna, stres, poziom niektórych hormonów czy stan zdrowia (często ludzie chorzy śpią więcej). Przyjmuje się, że w przypadku osób dorosłych odpowiednią dawką snu jest około 7 – 8 godzina na dobę, u młodzieży korzystnie jest nocny odpoczynek wydłużyć o dodatkową godzinę, a po 50-tym roku życia zapotrzebowanie na sen maleje i wynosi około 5 – 6 godzina na dobę.
Nie tylko ilość, ale i jakość ma znaczenie
Warto zadbać o to, by miejsce nocnego spoczynku miało odpowiedni klimat. Czynnikami mogącymi zaburzać głębokość snu jest oczywiście wszelkiego rodzaju hałas, a także zbyt wysoka i zbyt niska temperatura, mała ilość tlenu, światło, niewygodny strój oraz używki takie jak kofeina i nikotyna czy alkohol. Nie warto też kłaść się spać przesadnie najedzonym ani zbyt głodnym. Choć łatwiej zasnąć z pełnym żołądkiem, to trudniej się rano obudzić. „Na głodnego” natomiast często źle się zasypia.
Podsumowanie
Osoby borykające się z problemami ze snem mogą rozważyć także suplementację magnezem, melatoniną, niektórymi preparatami ziołowymi (zawierającymi kozłek lekarski, l-teaninę). Warto zadbać także o to by w ciągu 4 – 5 godzin przed nocnym spoczynkiem nie spożywać żadnych napojów i preparatów zawierających kofeinę czy inne substancje o działaniu pobudzającym.
