Podstawowe informacje
Papryka to roślina należąca do rodziny psiankowatych. Do tej samej grupy zaliczamy m.in. pomidory i bakłażany. Inna nazwa papryki to pieprzowiec. Pochodzi z Ameryki Południowej. Uprawiano ją tam na długo przed odkryciem tego kontynentu. Świadczą o tym wykopaliska znalezione w Peru w grobach Ancon i Huata Prieta. Papryka przywędrowała do Europy już na początku XV wieku. Początkowo uchodziła jednak za roślinę ozdobną i raczej trującą. Dość szybko przyjęła się na Węgrzech. Gulasz i leczo na bazie papryki stały się znane na cały świat.
Wyróżnia się aż 200 odmian papryk. Mnogość jej odmian i zastosowań sprawia, że ciężko się nią znudzić. Najprostszy podział wyróżnia paprykę słodką oraz paprykę ostrą. Papryka występuje również w wielu kształtach i kolorach. Może być czerwona, żółta, zielona, pomarańczowa, podłużna, kulista lub stożkowata.
Wśród najpopularniejszych odmian papryki wyróżnić możemy:
- paprykę bell – najpopularniejsza czerwona papryka – może być czerwona, żółta, zielona, brązowa, pomarańczowa; idealnie nadaje się do lecza, gulaszu, sałatek oraz do faszerowania mięsem,
- papryka cayenne – ostra i długa papryka; produkuje się z niej pieprz cayenne; często używana w postaci sproszkowanej jako przyprawa,
- papryka jalapeno – bardzo ostre papryczki; duszone w piecu stają się jeszcze ostrzejsze w smaku i nazywane są chipotle,
- papryka peperoncini – bardzo mała papryczka, słodka i ostra jednocześnie; często stanowi dodatek do dań wymagających delikatnie ostrego smaku, takich jak gulasze, sosy mięsne, curry.
- tabasco – jedna z odmian z papryki chilli; czerwona i ostra; wykorzystuje się ją do produkcji sosu tabasco.
Wartość odżywcza papryki
- Średnia wartość energetyczna papryki wynosi około 30 kcal na 100 g.
- W zależności od odmiany papryki i jej koloru ilość kcal na 100 g może się nieznacznie różnić.
- Zauważalnie niższą kaloryczność mają papryki koloru zielonego.
- Podczas gdy czerwona papryka odmiany bell dostarcza 28 kcal/100 g, zielona papryka tej samej odmiany dostarcza 18 kcal/100 g.
- W papryce znajdziemy znikome ilości tłuszczów, małą ilość białka (1-1,5 g/100 g) oraz węglowodany (4-7 g/100 g).
- Papryka dostarcza około 2 g błonnika na 100 g.
- Średniej wielkości, popularna, słodka, czerwona papryka pozbawiona części niejadalnych waży około 200 g i dostarcza zaledwie 56 kcal.
Jakie witaminy znajdziemy w papryce?
Czerwona papryka to bogactwo beta-karotenu – zwanego również prowitaminą A. W papryce znajdziemy również witaminę A, E, witaminy z grupy B i przede wszystkim dużą ilość witaminy C.
Żółta i czerwona papryka zawiera czterokrotnie więcej witaminy C niż cytryna. Gdy dopada nas przeziębienie, korzystniej byłoby więc chrupać świeżą paprykę niż pić herbatę z cytryną, jak zwykło się robić.
Najwięcej witaminy C znajdziemy w surowej papryce. Witamina ta jest bowiem bardzo podatna na zniszczenie pod wpływem obróbki termicznej.
Jakie składniki odżywcze kryją się w papryce?
Obok cennych witamin, w papryce znajdziemy wiele składników mineralnych m.in. wapń, potas, żelazo, magnez oraz miedź.
Cennym składnikiem ostrych papryczek jest kapsaicyna. Jest to związek odpowiedzialny za ostry, piekący smak. Działa silnie termogennie. Pod jej wpływem dochodzi do wzrostu produkcji ciepła, co związane jest z pobudzeniem receptorów waniloidowych i uwolnieniem katecholamin takich jak adrenalina i noradrenalina. Powoduje to wzrost tempa metabolizmu i nasilenie lipolizy. Włączenie do diety ostrych papryczek bogatych w kapsaicynę może okazać się skutecznym sposobem na przyspieszenie redukcji tkanki tłuszczowej.
Spożywanie ostrej papryki wspomaga również procesy trawienne. Może okazać się pomocne w przypadku niedostatecznego wydzielania soków trawiennych, wzdęciach i zaparciach.
Czerwone papryki są bogate w likopen, przeciwutleniacz poprawiający funkcjonowanie układu krwionośnego. Zielone papryki dostarczają natomiast witaminę B6 i kwas foliowy.
Czerwona i pomarańczowa papryka mają dużo luteiny i zeaksantyny, karotenoidów, które chronią skórę i oczy przed szkodliwym wpływem słońca.
Uwaga
Stosunkowo często zdarza się, że papryka powoduje dyskomfort trawienny, ciężkość na żołądku, odbijanie. Taka sytuacja najczęściej wiąże się ze spożywaniem tego warzywa w postaci surowej. Nie warto wówczas zjadać papryki na siłę. Jeśli czujemy, że coś nam nie służy, mimo tego, że jest bardzo zdrowe i smaczne, lepiej z tego zrezygnować lub przynajmniej ograniczyć.
