Powiązanie pomiędzy dietą a zdolnością do radzenia sobie z negatywnymi skutkami stresu psychicznego jest tematem niezwykle intrygującym. Chociaż w materii tej pojawia się ciągle wiele spekulacji, to w sam fakt istnienia pewnej zależności w tej materii chyba nie budzi dziś niczyich wątpliwości. Warto więc poświęcić jej trochę czasu i zastanowić się jak poprzez odpowiednie działania żywieniowe wspomóc odporność psychiczną organizmu.
W jaki sposób stres wpływa na przemianę materii
Stres psychiczny jest czynnikiem, który w sposób istotny wpływa na gospodarkę energetyczną organizmu. Podczas sytuacji stresowej dochodzi kaskady reakcji chemicznych z udziałem hormonów wpływających na metabolizm. Jeśli stres jest krótkotrwały – nic złego się nie dzieje. Zauważalnym skutkiem jest jedynie mobilizacja rezerw energetycznych i przyspieszenie przemiany materii. W sytuacji w której jednak napięcie psychiczne przedłuża się, homeostaza zostaje zachwiana. Pojawiają się zaburzenia w wydzielaniu i aktywności wielu hormonów co skutkuje m.in. zaburzeniem parcelacji energii (nasilonym odkładaniem tłuszczu i zwiększonym katabolizmem mięśniowym).
Odporność na stres, a dieta i stan odżywienia organizmu
Odporność na negatywny skutki stresu ma charakter osobniczy i uzależniona jest od wielu czynników, w tym również – od diety i stanu odżywienia organizmu. Zależność ta ma charakter tak doraźny – jak i długoterminowy. W odniesieniu do skutków chwilowych, można powołać się na przykłady z dnia codziennego - chyba każdy z nas przynajmniej raz w życiu miał okazję doświadczyć odprężającego wpływu rozmaitych słodyczy konsumowanych w sytuacji silnego stresu, czy też zaraz po jego zakończeniu. Efekt ten związany jest z wpływem insuliny, (której poziom drastycznie rośnie po konsumpcji cukrów), na produkcję znoszącej napięcie psychiczne serotoniny. Warto wiedzieć jednak, iż sposób odżywiania może w tej materii wywierać nie tylko efekt chwilowy, działając relaksująco, ale także długotrwały objawiający się wzrostem odporności na stres.
Dobrze odżywiony organizm zdecydowanie lepiej radzi sobie z negatywnymi skutkami stresu niż organizm osoby z niedoborami pewnych składników odżywczych. Dane źródłowe wskazują, iż selektywne niedożywienie jest czynnikiem obniżającym odporność psychiczną i predysponującym do wystąpienia stanów depresyjnych. Szczególnie niebezpieczne w tej materii są niedobory składników takich jak:
kwasy omega 3, (głównie EPA i DHA występujące w rybach, owocach morza, algach i tranie),
witamina D, (jej niedobory dotykają nawet 90% naszej populacji, a jej głównymi źródłami są ryby morskie, tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, jaja),
magnez, (obecny w pełnoziarnistych produktach zbożowych, orzechach i nasionach, kakao, wodach mineralnych, zielonych warzywach),
witaminy z grupy B, zwłaszcza witamina B6, (obecna m.in. w bananach, mięsie, owocach i warzywach),
węglowodany, (bardzo niskie ich spożycie może zwiększać poziomy kortyzolu – hormonu stresu),
Wszystkie wyżej wspomniane związki muszą znaleźć się w diecie, by organizm lepiej radził sobie ze stresem. Jednocześnie warto ograniczyć spożycie produktów zasobnych w izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych, gdyż związki te negatywnie wpływają na kondycję psychiczną (i metaboliczną). Znaleźć je można w słodyczach, daniach typu fast-food, margarynach twardych i miksach do smarowania pieczywa.
Podsumowanie
Dieta i stan odżywienia organizmu mają istotny wpływ na odporność psychiczną i zdolność do radzenia sobie ze stresem. Kluczowe znaczenie w tej materii ma spożycie składników takich jak węglowodany, kwasy tłuszczowe omega 3, witaminy z grupy B, witamina D i magnez, (których status ustrojowy winien być odpowiednio wysoki), a także izomery trans (których konsumpcję należy ograniczać do minimum lub wręcz całkowicie wykluczać z diety).
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
