Tabletki antykoncepcyjne a trening na siłowni

Dodać należy, iż pigułki z samym progesteronem były znacznie bezpieczniejsze, ryzyko incydentów sercowych lub udaru w porównaniu do stosowania preparatów złożonych było mniejsze [1]. Pigułki antykoncepcyjne mogą uszkadzać DNA limfocytów [10], czyli działają podobnie jak jedna z najgorszych trucizn – pary rtęci [12]. Z tym, że mężczyźni i kobiety narażeni są na pary rtęci np. w warunkach przemysłowych, jest to ryzyko wliczone, występujące w związku z wykonywanym zawodem, zaś antykoncepcję hormonalną panie stosują dobrowolnie, ba, płacąc za to sporo pieniędzy (wkładka Jaydess, produkcji Bayer, zawierająca levonorgestrel w dawce 13,5 mg kosztuje aż 782,99 zł!). Jeden z leków stosowanych w antykoncepcji hormonalnej, wspomniany levonorgestrel, wywołuje m.in. zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (nudności, brak apetytu, wymioty, biegunkę), zawroty i bóle głowy, migrenę, depresje, odczyny alergiczne, brak miesiączki. Może powodować wystąpienie żółtaczki lub zakrzepowego zapalenia żył. [14] Kolejny drospirenon + etynyloestradiol ma kosmicznie długą listę przeciwwskazań oraz może wywołać: „nadciśnienie lub niedociśnienie tętnicze, zakrzepowe zapalenie żył, zakrzepicę i/lub zatorowość płucną, tachykardię, krwiaka, zaburzenia naczyniowo-mózgowe [...] zaburzenia zakrzepowo-zatorowe naczyń żylnych lub tętniczych, nadciśnienie tętnicze, nowotwory wątroby, wystąpienie lub nasilenie chorób, których związek ze stosowaniem doustnych hormonalnych środków antykoncepcyjnych nie został rozstrzygnięty: choroby Leśniowskiego i Crohna, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, porfirii, tocznia rumieniowatego układowego, opryszczki ciężarnych, zespołu hemolityczno-mocznicowego, żółtaczki cholestatyczne” (i to wcale nie wyczerpuje listy potencjalnych skutków ubocznych) [18]. Jeden ze starszych preparatów Diane 35 (wprowadzony na rynek we Francji w 1982 roku, w Europie pod koniec lat 70 XX wieku) wycofano w 2013 roku we Francji, ponieważ pojawiły się: „[...] zgłoszenia o występowaniu powikłań zakrzepowo-zatorowych (VTE i ATE, powstawanie zakrzepów w żyłach lub tętnicach) odnotowanych we francuskiej narodowej bazie danych nadzoru bezpieczeństwa farmakoterapii w powiązaniu ze stosowaniem produktu leczniczego Diane 35 i jego genetyków przez okres dłuższy niż 20 lat” [15]. „Zalecenia EMA zostały wprowadzone po śmierci czterech Francuzek w wieku od 18-28 lat. Wszystkie kobiety zażywały Diane 35 właśnie jako środek antykoncepcyjny. Zmarły na skutek zakrzepów krwi w obrębie płuc i w mózgu. Były zgłaszane również inne przypadki wystąpienia zakrzepów i związanych z nimi powikłań u kobiet stosujących te tabletki.” „Pismo medyczne "Proscrire" opublikowało wówczas informację, że progesteron zawarty w Dianie 35 zwiększa o 6,68 razy ryzyko wystąpienia zakrzepów krwi. Firma Bayer odmówiła jednak wtedy wykonania badań nad tymi zagrożeniami” [16] Od roku 2000 w Kanadzie powiązano 11 śmierci kobiet (i nastolatek) w wieku 15-46 lat ze stosowaniem Diane 35. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (VTE, venous thrombembolism) jest wiązana z antykoncepcją hormonalną już od lat 60 XX wieku. W jednym z badań przeprowadzonych na 100 000 kobiet w UK stwierdzono, iż preparat Diane 35 (zawierający cyproterone, syntetyczną pochodną progesteronu) czterokrotnie zwiększa ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w porównaniu do levonorgestrelu (Contraception 2002) [17] Jakby tego było mało, u kobiet przyjmujących hormonalne środki antykoncepcyjne nieznacznie częściej diagnozowany jest rak piersi. [18]

Dodatkowo stwierdzono, że u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną zwiększa się aktywność:

• dehydrogenazy mleczanowej LDH (może wskazywać na ostry, przewlekły stan uszkodzenia komórek),
• gamma-glutamylotransferazy (GGT), „oznaczenie GGT czasami wykorzystuje się jako pomocnicze w wykryciu chorób wątroby oraz zatorów w drogach żółciowych” [11],
• aminotransferazy alaninowej ALT/ALAT (SGPT ang. serum glutamic pyruvic transaminase),
• aminotransferazy asparaginianowej – AST (znanej także jako SGOT ang. serum glutamic oxaloacetic transaminase).

Jak się ma stosowanie pigułek antykoncepcyjnych do poziomu testosteronu u kobiet?

Stwierdzono, iż tabletki skutecznie zmniejszają ilość testosteronu wolnego i całkowitego u kobiet. A to może mieć wpływ na trening siłowy (przyrosty siły, mocy i masy mięśni), gdyż kobieta wytwarza ledwie 0,25 mg testosteronu dziennie. [9] W jednym z badań z 2016 roku [2] losowo, metodą podwójnie ślepej próby sprawdzono jak DHEA (50 mg) stosowane obok pigułek antykoncepcyjnych wpłynie na poziom testosteronu u kobiet (panie w wieku 20-35 lat). Zbadano poziom SHBG, estradiolu, estronu, wolnego testosteronu oraz indeksu wolnego testosteronu (FTI). Badane odstawiły pigułki antykoncepcyjne przynajmniej 1 cykl menstruacyjny przed eksperymentem.

Zostały przydzielone na 5 cykli do grup:

• etynyloestradiol (etynyloestradiol jest syntetycznym estrogenem o 5–10 razy silniejszym działaniu od estradiolu) [3] + levonorgestrel (spotykane są także pisownie: lewonorgestrel, związek określa się też jako D-norgestrel (progestagen; bardziej wybiórczy w porównaniu do progesteronu), grupa oznaczona jako EE/LNG,
• etynyloestradiol + drospirenone (progestagen, antyandrogen) grupa oznaczona jako: EE/DRSP,
• powyższe środki hormonalne skorelowano z DHEA (50 mg) lub z placebo, aby ustalić jak DHEA wpływa na poziom testosteronu u pań.

Wyniki:

• grupa biorąca etynyloestradiol + levonorgestrel w preparacie złożonym: odnotowano spadek ilości całkowitego testosteronu aż o 54,5%!
• w grupie etynyloestradiol + drospirenone spadek ilości testosteronu całkowitego o 11,3%,
• testosteron wolny: odnotowano spadek odpowiednio o 66,8% (etynyloestradiol+ lewonorgestrel) oraz 75,6% (etynyloestradiol + drospirenone)!

Dodanie DHEA znacząco zwiększyło ilość testosteronu, w grupie EE/DRSP nawet ponad poziom wyjściowy. Jak widać obie kombinacje występujące w antykoncepcyjnych pigułkach hormonalnych fatalnie odbijają się na poziomie testosteronu. Szczególnie złe działanie ma kombinacja etynyloestradiol+ lewonorgestrel.

Co ciekawe, levonorgestrel jest stosowany w tzw. antykoncepcji awaryjnej oraz ma być użyty także w leczeniu endometriozy u kobiet przed menopauzą – obecnie badania są na etapie 1 [7] („Endometrioza jest chorobą narządów płciowych kobiety charakteryzującą się obecnością komórek błony śluzowej trzonu macicy (endometrium) poza jamą macicy” [6]). Jeszcze bardziej interesujący jest fakt, iż razem z levonorgestrelem kobietom podaje się inhibitor aromatazy (AI), doskonale znanym osobom korzystającym z dopingu farmakologicznego (anastrozole, arimidex). Jest on również stosowany przy terapii raka piersi u kobiet po menopauzie. „Stosowany [...] u kobiet będących po menopauzie – chorych na zaawansowanego raka piersi, którego komórki wykazują na swojej powierzchni obecność receptorów estrogenowych i/lub progestagenowych. Ostatnio anastrozol, jako jedyny inhibitor aromatazy, został również zarejestrowany w leczeniu adjuwantowym (pooperacyjne) również chorych po menopauzie, których rak piersi wykazuje na powierzchni komórek obecność receptorów estrogenowych i/lub progestagenowych” [8]

Jak się ma stosowanie pigułek antykoncepcyjnych do przyrostów masy i siły u kobiet?

W kolejnym badaniu z 2003 roku [4] wykazano, iż 20% kobiet w wieku 18-30 lat w Chorwacji stosuje antykoncepcyjne pigułki hormonalne z antyandrogenami. Wzięło w nim udział 60 kobiet w wieku 18-30 lat, stosowały one antykoncepcję hormonalną co najmniej przez 12 miesięcy przed rozpoczęciem eksperymentu. Badanie ukończyło 50 z nich. Niestety, panie były bardzo słabo wytrenowane, więc w 16 tygodni uzyskały niewyobrażalny wzrost siły.

Podzielono je na grupy:

• antyandrogen (26 pań) 2 mg octanu cyproteronu (cyproterone acetate; np. w Polsce sprzedawany jako Androcur; syntetyczna pochodna progesteronu) oraz 0,035 mg estradiolu. Był to produkt Diane 35, firmy Schering AG, Berlin, Niemcy, 1999;
• estrogen+progestagen (24 panie) – preparat stediril-m: etynyloestradiol 0,03 mg + lewonorgestrel 0,15 mg,

Uczestniczyły one w treningu siłowym, 3x w tygodniu, przez 16 tygodni. Początkowo nie było znaczących różnic między grupami w zakresie beztłuszczowej masy ciała, siły mięśni czy maksymalnego pochłaniania tlenu. Parametry mierzono przed, w trakcie oraz po 16 tygodniach treningu siłowego.

Wyniki:

• grupa antyandrogenu (octan cyproteronu + estradiol) odnotowała wzrost siły o 42,3% (z poziomu 240,43 ± 27,91 N do 342,29 ± 31,57 N),
• grupa kontrolna (estrogen+progestagen) odnotowała wzrost siły o 53,9% (z poziomu 239,33 ± 36,53 N do 368,32 ± 39,97 N),
• beztłuszczowa masa ciała (mięśnie) zwiększyła się o 1,4 kg ± 0,2 kg grupie antyandrogenu (octan cyproteronu + estradiol),
• beztłuszczowa masa ciała (mięśnie) zwiększyła się o 1,6 kg ± 0,3 kg w grupie kontrolnej (estrogen+progestagen)

Jak widać pigułki antykoncepcyjne mogą mieć zasadnicze znaczenie dla trenujących pań, produkty zawierające antyandrogeny znacząco zmniejszają przyrosty siły i masy mięśniowej u trenujących kobiet. W jednym z najnowszych badań na domiar złego stwierdzono, iż trening w pierwszych dwóch tygodniach cyklu menstruacyjnego jest efektywny, w ostatnich dwóch idzie na marne. [19] Grupa pań nr 1 trenowała w pierwszych dwóch tygodniach cyklu menstruacyjnego (trening prowadzony 5 x w tygodniu) – znacząco zwiększyła siłę w przysiadzie oraz w CMJ (skoku w górę ze zmianą kierunku ruchu – zaczyna się ćwiczenie z pozycji stojącej, schodzi do półprzysiadu oraz eksploduje wyskakując w górę), a także w sile szczytowej mięśni tylnej części uda. Grupa druga trenowała w ostatnich 2 tygodniach cyklu (5x w tygodniu), nie poprawiła wyników. W grupie 1 zwiększyła się beztłuszczowa masa nóg (przyrost mięśni), w drugiej grupie nie odnotowano zmian. Pigułki antykoncepcyjne w tym przypadku nie miały wpływu na trening. Jeśli chcesz być efektywna na treningu i zdrowa – dobrze rozważ stosowanie antykoncepcji hormonalnej. Nie musi być wcale dobra dla wyników sportowych, a powikłania zdrowotne różnych generacji „pigułek” mogą być znaczące.