Czy bób jest zdrowy?

Bób nazywany również fasolą fava

To gatunek jednorocznej rośliny z rodziny bobowatych. Jego właściwa botaniczna nazwa to wyka bób. Bób jest jedną z pierwszych roślin strączkowych znanych człowiekowi. Stosowany był i jest w wielu kuchniach świata. Uprawiany jest już od ponad 5 tys. lat. Wspomina go nawet Biblia. W czasach biblijnych mąki z bobu dodawano do wypieku chleba. Bób był wartościowym pokarmem, umożliwiającym ludziom długie przetrwanie w obleganych twierdzach.

Bób uprawiany był w basenie Morza Śródziemnego prawdopodobnie już w okresie neolitu. Uważany był wówczas za „pokarm umarłych”.

Bób podobnie jak pozostałe rośliny strączkowe jest bogaty w białko. W 100 gramach bobu znajduje się go 7,1g. Jednocześnie bób jest stosunkowo niskokaloryczny. Na 100 gram bobu przypada około 70kcal. Bób jest bogaty również w błonnik. W 100 gramach znajdziemy go prawie 6g. Obecność błonnika w bobie sprawia, że jedzenie tego warzywa zapewnia uczucie sytości na długo, a także usprawnia pracę jelit.

Oprócz białka i błonnika, w bobie znajdziemy witaminy, m.in. witaminy C, A, kwas foliowy, B1, B6 oraz minerały takie jak wapń, potas, żelazo, magnez, cynk. 100 g świeżych ziaren bobu zawiera aż 423 mikrogramy kwasu foliowego, w związku z czym pokrywa 106% dziennego zapotrzebowania na kwas foliowy.

Bób można spożywać zarówno gotowany, jak i surowy. Szczególnie młody bób można jeść na surowo, bezpośrednio po wyjęciu ze strąków, ponieważ ich skórka nie jest jeszcze twarda. Trzeba pamiętać, że w skórce bobu znajduje się najwięcej witamin, ale oczywiście nie każdy ją lubi.

Indeks glikemiczny gotowanego bobu jest stosunkowo wysoki i wynosi 80 (IG surowego bobu = 40). Z tego względu często nie zaleca się go osobom chorującym na cukrzycę. Dużo większe znaczenie ma jednak ładunek glikemiczny. Bób jest niskokaloryczny i zawiera jedynie 14g węglowodanów w 100 gramach produktu. Zjedzenie porcji bobu nie stanowi więc zagrożenia dla osób chorujących na cukrzycę.

Bobu powinny unikać osoby mające problemy z układem pokarmowym

Ponieważ powoduje wzdęcia i nadmierną fermentację w jelitach. Wzdęcia i gazy są wywołane przez oligosacharydy. Pomocne może być jednak postępowanie podobne, jak w przypadku pozostałych roślin strączkowych. Przed ugotowaniem bobu należy zalać go ciepłą wodą i moczyć około godzinę. Następnie odlać wodę, przepłukać bób i dopiero ugotować. Bób należy gotować pod przykryciem, na dużym ogniu do czasu, aż zmięknie. Młode ziarna gotuje się zazwyczaj ok. 15 minut, starsze nieco dłużej (nawet 30 minut). Niektórzy młode ziarna bobku gotują maksymalnie 5 minut. Pod koniec gotowania dodać szczyptę soli.

Bób można gotować również na parze. Zachowuje wówczas więcej witamin i minerałów. Gotowanie na parze trwa nieco dłużej niż tradycyjne gotowanie bobu w wodzie.

Bób najczęściej spożywany jest z masłem. Niekiedy również z bułką tartą, podobnie jak tradycyjnie podawany kalafior. Pomysłów na zastosowanie bobu jest jednak znacznie więcej. Stanowi on świetny dodatek do sałatek, może być też bazą do przygotowania gęstych kremów. Sprawdzi się również samodzielnie, bez dodatków jako przekąska. Idealnie pasuje jako dodatek do makaronów, niektórzy przyrządzają z niego również pesto. Świetnie komponuje się w sałatce z tuńczykiem lub z jajkiem.

Pamiętajmy, by wybierać ziarna bobu, które są intensywnie zielone, nie posiadają plam, czy przebarwień. Powinny być również gładkie i posiadać świeży zapach.

Bób jest naturalnym źródłem lewodopy

Lewodopa jest naturalnym aminokwasem powstającym w procesie hydroksylacji tyrozyny. Jest prekursorem dopaminy, powodującym stężenie tego neuroprzekaźnika w mózgu. Lewodopa wykorzystywana jest w leczeniu choroby Parkinsona. Niektóre leki przeciwko tej chorobie produkowane są na bazie bobu. Lewodopę wyizolowano z siewek bobu po raz pierwszy w latach 1910-1913.

Chociaż początkowo nie przypisywano mu żadnej roli fizjologicznej związek chemiczny okazał się skutecznym lekiem na chorobę Parkinsona i od roku 1961 jest stosowany w terapii.

Bób nie jest polecany osobom cierpiącym na dnę moczanową, ze względu na obecność składników purynowych. Niekiedy może powodować również reakcje alergiczne. Do wystąpienia objawów chorobowych po spożyciu bobu dochodzi zazwyczaj u osób cierpiących na fawizm. Za występowanie fawizmu odpowiada pewna mutacja genetyczna, która powoduje niedobór jednego z enzymów: dehydrogenazy glukozo-6-fosforanu. Jego niedobór powoduje, że dochodzi do hemolizy – czyli przenikania hemoglobiny do osocza krwi. Może to prowadzić do poważnej niedokrwistości. Czasem jednak chorobę aktywuje tak niewinna rzecz, jak zjedzenie miseczki bobu. U osób wrażliwych mogą pojawić się bóle głowy, wymioty, mdłości, bóle brzucha oraz w okolicy lędźwiowej. Na fawizm cierpi 1 na 1000 Polaków.

Podsumowanie

Bób może być bardzo wartościowym dodatkiem do diety. Jest on bogaty w białko, błonnik oraz kwas foliowy. Dzięki niskiej kaloryczności z powodzeniem sprawdzi się w diecie odchudzającej. Nie poleca się go jednak osobom z wrażliwym układem pokarmowym, chorującym na dnę moczanową lub fawizm.