Czy wiesz, co to kombucha? A może już kiedyś próbowałeś tego napoju? Niezależnie od tego, czy go znasz, czy słyszysz nazwę po raz pierwszy, czytaj dalej, bo napój ten jest naprawdę wart uwagi.
Jak wygląda produkcja kombuchy?
Kombucha podana w szklance wygląda niczym zwykła herbata. Nawet w smaku jest podobna, ale charakteryzuje się również tym, że jest nieco musująca. Najciekawszy jest sam proces jej hodowania (tak kombuchę się hoduje!).
Powstaje ona z wody, herbaty, cukru oraz specjalnego grzybka kombuchy. Taki grzybek można z łatwością kupić na portalach aukcyjnych za kilkanaście złotych. Poza nim potrzebujesz jeszcze szklane naczynie, np. duży słoik, wspomnianą wcześniej herbatę (najlepiej czarną, ale inne również się nadają) i cukier.
Do litra wrzątku wsyp łyżeczkę herbaty i szklankę cukru, a jak ostygnie, odcedź i przelej do słoika. Na wierzchu cieczy umieszcza się grzybek (ma zwykle okrągły kształt i żelową, zwartą konsystencję) i przykrywa gazikiem.
Tak przygotowaną ciecz stawiamy w temperaturze pokojowej na ok. 8-12 dni. Napój jest gotowy wtedy, kiedy po potrząśnięciu wytwarzają się gazowe bąbelki.
Gotowy napój można przelać do butelek, wstawić do lodówki, a grzybek wykorzystać do następnej fermentacji.
Czy kombucha ma właściwości zdrowotne?
Nie ma na ten temat zbyt wielu badań, ale te, które są, sugerują, że kombucha może zmniejszać poziom cukru we krwi. Być może zastanawiasz się, w jaki sposób kombucha obniża poziom glukozy we krwi. Chociaż naukowcy nie znają dokładnego mechanizmu, mają pewne teorie.
Badania wykazały, że osoby chore na cukrzycę typu 2 częściej mają niezrównoważony mikrobiom jelitowy. Taki brak równowagi może przyczynić się do skoków poziomu cukru we krwi. Ponadto osoby chore na cukrzycę typu 2 są obarczone większym ryzykiem wystąpienia łagodnego stanu zapalnego, który przyczynia się do insulinooporności i skoków poziomu cukru we krwi.
Kombucha zawiera probiotyki, które pomagają zwiększyć różnorodność mikrobiomu jelitowego oraz przeciwutleniacze, które pomagają zwalczać stany zapalne. Kombucha na bazie zielonej herbaty zawiera polifenole, które pomagają zwalczać stany zapalne.
Badania pokazują, że gdy myszom podano polifenole z zielonej herbaty, ich poziom glukozy we krwi na czczo spadł. Należy jednak pamiętać, że w badaniach tych wykorzystano zwierzęta, więc nie ma pewności, że u człowieka działa to w identyczny sposób. Dokładne mechanizmy łączące polifenole kombuchy z poziomem glukozy we krwi są skomplikowane i wymagają dalszych badań.
Jakie inne właściwości zdrowotne ma kombucha?
- Zawiera przeciwutleniacze — kombucha (szczególnie z zielonej herbaty) zawiera przeciwutleniacze, zatem może wspomagać zwalczanie stanów zapalnych w organizmie.
- Zwalcza bakterie — jedną z substancji wytwarzaną w procesie fermentacji jest kwas octowy, który ma właściwości bakteriobójcze. Kombucha wytwarzana z czarnej lub zielonej herbaty wydaje się mieć silne właściwości antybakteryjne, szczególnie przeciwko bakteriom wywołującym infekcje i drożdżakom Candida.
- Zmniejsza ryzyko chorób serca — badania pokazują (kolejne na zwierzętach), że kombucha wpływa pozytywnie na poziom cholesterolu LDL i HDL, który ma duży związek ze zdrowiem serca.
Czy picie kombuchy ma jakieś wady?
Pomimo potencjalnych korzyści zdrowotnych, picie kombuchy niesie ze sobą pewne ryzyko. Jeśli kombucha nie jest odpowiednio przygotowana, może być siedliskiem szkodliwych bakterii i pleśni.
Mimo to, jak wskazuje Agencja ds. Żywności i Leków (FDA), jest to napój bezpieczny, jeśli kupuje się go ze źródła, które odpowiednio go przygotowuje. Możesz także przygotować go samodzielnie w domu, ale musisz nauczyć się właściwej procedury jego bezpiecznego wykonania. Czystość i dbałość o sterylność procedur jest koniecznością, jeśli robisz to w domu. Pamiętaj też, aby gotową kombuchę przechowywać w lodówce.
Co warto zapamiętać?
- Jak wynika z dotychczasowych badań, kombucha nie wyleczy stanu przedcukrzycowego ani cukrzycy typu 2, ale jej popijanie może pomóc w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi. Biorąc pod uwagę, że szacunkowo 96 milionów Amerykanów balansuje na granicy stanu przedcukrzycowego, a cukrzyca jest ósmą najczęstszą przyczyną zgonów w USA, jest to znaczące odkrycie.
- Najważniejsze teraz jest to, żeby naukowcy skupili się na badaniach związanych bezpośrednio z człowiekiem. Tylko wtedy będziemy mieć rzetelne informacje na temat właściwości i potencjału kombuchy.
- Jeśli pijesz kombuchę, bo ją lubisz lub ze względu na korzyści zdrowotne, kupuj ją ze sprawdzonego źródła. Przed dodaniem jej do swojej diety należy również porozmawiać z lekarzem — szczególnie jeśli masz cukrzycę i Twoją motywacją do spożycia kombuchy jest próba poprawienia swojego zdrowia.
- Pamiętaj też, aby przyjąć inne nawyki związane ze stylem życia, które zmniejszą ryzyko wystąpienia stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2. Mowa oczywiście o regularnych ćwiczeniach, nieprzetworzonej diecie, odpowiedniej ilości i jakości snu, radzeniu sobie ze stresem i dbaniu o utrzymanie prawidłowej masy ciała.
- Kontroluj także poziom glukozy we krwi, aby wiedzieć, co się dzieje w Twoim organizmie i móc zareagować w odpowiednim czasie.