Nakładając tę samą porcję jedzenia na mały i na duży talerz, łatwo zauważyć, że w przypadku większego naczynia wydaje się ona mniejsza. Zgodnie z popularyzowaną na łamach kolorowej prasy teorią, informacja ta dociera do naszego mózgu i zaburza mechanizm kontrolujący łaknienie przez co zjadamy więcej. Wniosek ten wydaje się być trochę zaskakujący, a zarazem dość logiczny, warto więc poświęcić mu trochę uwagi i zastanowić się czy faktycznie ma uzasadnienie i przeanalizować dostępną literaturę naukową.
Badacze z Texas Christian University w jednym z eksperymentów postanowili sprawdzić czy faktycznie wielkość talerza na jakim podawany jest posiłek wpływa na mechanizmy kontroli łaknienia. W eksperymencie wzięli udział zarówno szczupli jak i otyli ochotnicy, którzy zostali przydzieleni do różnych grup. Każda grupa w ramach tego badania otrzymała posiłek w postaci spaghetti z sosem pomidorowym najpierw na małych talerzach (21cm), a następnie innego dnia na większych talerzach (27cm). Wielkość porcji za każdym razem była dobierana indywidualnie wg życzeń poszczególnych uczestników. Co się okazało?
Ochotnicy o prawidłowej masie ciała, zarówno w przypadku większych jak i mniejszych naczyń, dostarczyli niemal identyczną ilość energii, a w przypadku osób otyłych i z nadwagą - na większych talerzach podaż kalorii była nawet odrobinę mniejsza. Tak więc autorzy doszli do wniosku, że wielkość naczynia na jakim podawany jest posiłek nie ma istotnego znaczenia dla podaży energii, a co za tym idzie – na podstawie tego eksperymentu można stwierdzić, że teoria zgodnie z którą wielkość talerza wpływa na kontrolę poboru pożywienia jest co najmniej wątpliwa.
Do podobnych wniosków doszli badacze z Pennsylvania State University, którzy postanowili sprawdzić czy zmniejszenie wielkości talerza wpłynie na spożycie energii w ramach jednego posiłku w przypadku zdrowych dorosłych ochotników. W ramach jednego eksperymentu wykonane zostały trzy próby, w których uczestnicy bądź to ustalali sami wielkość porcji nakładanych na talerze o różnej wielkości, bądź otrzymywali ściśle ustalone porcje na talerzach o różnej wielkości. Okazało się, że wielkość talerza nie miała znaczenia dla spożycie energii.
Wnioski
Na podstawie dostępnej przytoczonych powyżej wyników badań uznać należy, że rozgłaszane wszem i wobec teorie na temat wpływu wielkości talerza na uczucie głodu czy spożycie pokarmu, między bajki można włożyć. To z pewnością dobra wiadomość dla tych, którzy kurację odchudzającą planowali zacząć od wymiany serwisów kuchennych na mniejsze – oszczędzą bowiem kilka złotych; zła wiadomość natomiast dla rozmaitych czarnoksiężników propagujących mity i niepotrzebnie odciągających uwagę czytelników od podstawowych zasad zdrowego żywienia i kontroli masy ciała. Tak więc nawiązując do tytułu tego artykułu należy podkreślić: rozmiar znaczenia nie ma …
…przynajmniej w przypadku wielkości talerza…
