Poniżej znajdziecie krótką charakterystykę poszczególnych kwasów, ich znaczenie i źródła występowania.
Omega 3
Kwasy tłuszczowe z rodziny omega 3 dzielą się na trzy różne frakcje, do których należą:
- ALA kwas a-linolenowy,
- EPA kwas eikozapentaenowy
- DHA kwas dokozaheksaenowy.
Ich główną funkcją biologiczną w organizmie człowieka jest dbanie na integralność błon komórkowych, ich przepuszczalność, którą wiąże się m.in. z syntezą prostaglandyn, jak i wiązaniem jonów wapnia. Oznacza to, że będą one wykazywały działanie przeciwzapalne, ograniczając ilość czynników prozapalnych w naszym ciele.
Tego typu działanie sprawia, że spisują się doskonale jako wsparcie dla układu odpornościowego, ograniczając jednocześnie nadmierną odpowiedź układu immunologicznego, która może powodować szereg nieprawidłowości w naszym ciele, jak np. występowanie chorób o podłożu autoimmunologicznym. Co więcej, działanie przeciwzapalne sprawdza się jako wsparcie w walce z chorobą miażdżycową. Kwasy tłuszczowe omega 3 wykorzystywane są w leczeniu chorób serca, układu nerwowego, wspierają walkę z otyłością czy podwyższonym poziomem cholesterolu i lipoproteiny LDL.
Omega 6
Kwasy tłuszczowe z rodziny omega 6 zawierają w sobie takie składowe, jak:
- kwas linolowy
- kwas gamma-linolenowy (GLA)
- kwas dokozapentaenowy (DPA)
Podobnie jak kwasy omega 3, omega 6 wpływają na funkcję błony komórkowej, jak i kondycję skóry. Pomimo dobrego wpływu na ilość frakcji LDL, powodując jej zmniejszenie, trzeba mieć na uwadze, że nieodpowiednie proporcje kwasów o3 do o6, będą jednak powodowały efekt odwrotny, czyli obniżenie poziomu lipoproteiny HDL, a czasem i wzrost poziomu frakcji LDL, co powiązane jest z działaniem prozapalnym kwasów tłuszczowych omega 6. Co więcej, zbyt duża ilość kwasów tłuszczowych omega 6 może powodować wzrost ilości wolnych rodników, co niesie za sobą wiele przykrych dla zdrowia konsekwencji.
Omega 9
Kwasy tłuszczowe omega 9 należą do grupy najmniej znanych w świecie sportu kwasów, gdyż mało kto podejmuje ich temat. Należą one do grupy NNKT, czyli niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. W rodzinie o9 znajdziemy:
- kwas oleinowy
- kwas erukowy
- kwas nerwonowy.
W suplementacji sportowej wykorzystuje się głównie kwas oleinowy. Podobnie jak pozostałe frakcje, kwasy tłuszczowe omega 9 wpływają na układ sercowo-naczyniowy, który wsparty jest poprzez regulowanie frakcji lipoprotein. Co ciekawe, kwas oleinowy doskonale sprawdza się w przypadku problemów trawiennych. Zmniejsza wydzielanie kwasów żołądkowych, co sprawia, że uczucie zgagi i niestrawności na żołądku jest mniej dokuczliwe.
Źródła kwasów omega 3, 6 i 9
Najlepszym źródłem kwasów tłuszczowych z rodziny omega 3 są tłuste ryby, które obfitują w dwie najważniejsze frakcje, jakim są kwasy EPA i DHA. Źródła roślinne zawierają głównie kwas ALA, który znajdziemy w takich produktach jak siemię lniane, orzechy włoskie, laskowe, nasiona dyni czy też w olejach rzepakowych, oliwie z oliwek, sojowych czy lnianych.
Jeżeli mowa o kwasach omega 6, ich dostarczenie do organizmu zazwyczaj nie przynosi trudności. Zawarty jest on w szeregu produktów żywnościowych, które obfitują w tłuszcz. Głównym źródłem jest olej słonecznikowy, kukurydziany, z pestek winogron, a także oliwa z oliwek.
Kwasy tłuszczowe omega 9 z kolei występują w takich produktach jak: olej sezamowy, oliwa z oliwek, olej rzepakowy i sojowy.
Główna różnica
Nie ulega wątpliwości, że wszystkie wymienione w artykule kwasy tłuszczowe są niezbędne w zdrowej, zbilansowanej diecie, aby zapewnić równowagę w organizmie. Jednak różnica polega na proporcjach ww. kwasów, tak aby nie były zakłócone procesy biochemiczne, przebiegające w naszym ciele. W piśmiennictwie naukowym spotykamy się z wytycznymi, które sugerują, aby minimalny stosunek spożycia kwasów tłuszczowych omega 3 do omega 6, wynosi 1:5. Często też spotkać się można z danymi, które sugerują, aby ten stosunek był podwyższony do ilości 1:3, a nawet 1:1.
Pamiętać należy, że odpowiednie proporcje to synergia działania tego typu produktu żywnościowego, który z powodzeniem będzie wpływał na aspekty prozdrowotne naszego ciała. Jak w życiu bywa, nie tylko liczy się ilość substancji wykazującej główne działanie prozdrowotne (w tym przypadku omega 3), ale i kompletne dostarczenie wszystkich kwasów, co ma ogromne znaczenie np. w żywieniu osób starszych, dotkniętych chorobami wyniszczeniowymi.
