Ciąża to stan fizjologiczny, któremu towarzyszy postępujący przyrost masy ciała. Chociaż dla niektórych kobiet zmiany zachodzące w tym okresie w ciele bywają niekiedy trudne do zaakceptowania, są one naturalną koleją rzeczy i związane są z rozwojem płodu. Niekiedy jednak zdarza się, że przyrost masy ciała w trakcie ciąży jest zbyt szybki, co wiąże się z wyraźnym zwiększeniem poziomu tkanki tłuszczowej i stanowi problem nie tylko natury estetycznej, ale również zdrowotnej.
Jaki jest optymalny przyrost masy ciała w trakcie ciąży?
Trudno jest jednoznacznie określić wartości referencyjne dla przyrostu masy ciała kobiet w okresie ciąży. Zagadnienie to jest tematem intensywnych prac i dyskusji. Aktualnie uważa się, że całkowity przyrost na wadze w czasie ciąży powinien być uzależniony od wyjściowej masy ciała matki przed poczęciem. W przypadku kobiet z prawidłowym BMI przyrost powinien mieścić się w przedziale od 8 do 12,8kg, u kobiet z nadwagą i otyłych 7 – 9,4kg, a u kobiet z niedowagą może być wyższy niż 12,8kg (Kongres Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego). Warto jednak podkreślić, że w literaturze fachowej istnieją także bardziej ogólne zalecenie i bardziej liberalne zakresy referencyjne (WHO za optymalny uznaje przyrost masy ciała mieszczący się w przedziale 10 – 14kg).
Nadmierna i niedostateczna podaż energii a zdrowie dziecka
Zarówno dieta nadmiernie zasobna w energię, prowadząca do zbyt szybkiego przyrostu masy ciała jak również dieta ubogo-energetyczna mogą okazać się po prostu niebezpieczne. W pierwszym przypadku dość może dojść do nadmiernego przyrostu masy ciała u matki i licznych zaburzeń w gospodarce lipidowej, glukozowej hormonalnej, czego konsekwencją jest zagrożenie zdrowia również u dziecka. Konsekwencją w takim wypadku będzie zwiększone ryzyko przedwczesnego porodu, poronienia, wystąpienia wad wrodzonych. W przypadku drugim zwiększa się ryzyko niedożywianie u dziecka, zaburzenia funkcji poznawczych, a także specyficznego przeprogramowania metabolizmu i zwiększonej tendencji do gromadzenia tłuszczu w wieku dziecięcym i dorosłym.
Odchudzanie w czasie ciąży
Nie ma czegoś takiego jak odchudzanie w czasie ciąży. Wszelkie próby zastosowania popularnych diet redukcyjnych w tym stanie fizjologicznym jest skrajnie nieodpowiedzialne. Oczywiście można modyfikować podaż energii tak by nie przekraczała dziennego zapotrzebowania (które wbrew pozorom zmienia się tylko nieznacznie w trakcie ciąży), ale restrykcje kaloryczne nie są wskazane. Kluczowe znaczenie ma także jakościowy dobór pokarmów. Produkty żywnościowe wchodzące w skład posiłków powinny charakteryzować się niskim stopniem przetworzenia i wysoką gęstością odżywczą. Unikać należy natomiast pokarmów wysoko przetworzonych, zasobnych w cukry dodane, rafinowane i utwardzone tłuszcze oraz nadmierne ilości sodu. Kwestię diety warto skonsultować z dobrym dietetykiem.
Rola wysiłku fizycznego
Jeśli nie istnieją specjalne przeciwwskazania w trakcie ciąży zdecydowanie warto jest dbać o aktywność fizyczną. Odpowiednie ukierunkowanie wysiłku pomoże nie tylko utrzymać nienaganną sylwetkę, ale korzystnie wpłynie na zdrowie i samopoczucie i pomoże wrócić do formy po porodzie. Decyzję o rozpoczęciu uprawiania sportu nawet na bardzo rekreacyjnym poziomie należy skonsultować z lekarzem, a plan treningowy ułożyć w porozumieniu z wykwalifikowanym trenerem. Wprowadzanie aktywności na własną rękę, bez wcześniejszych konsultacji jest po prostu niebezpieczne.
Źródła:• Kanadys W.M.: Przyrost masy ciała w ciąży. Relacje z przedciążową masą ciała. Kongres Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego „Profilaktyka w położnictwie i ginekologii”, Ginek. Pol., 2000, 71 [8], 680-683
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
