Chociaż tyle mówi się i pisze o tym, że absolutną podstawą walki z nadmiarem tkanki tłuszczowej są: przemyślana dieta i dobrze dobrana aktywność fizyczna, to wiele osób marzy o „magicznej pigułce”, która pozwoliłaby przełamać fizjologiczne bariery i umożliwiłaby osiągniecie upragnionej sylwetki w krótkim czasie. W sezonie wiosenno-letnim pokusa by wybrać „drogę na skróty” okazuje się być szczególnie silna i co bardziej zdesperowane jednostki sięgają po zakazane substancje takie jak właśnie clenbuterol. Co najgorsze, nierzadko są to osoby nie tylko z niskim stażem treningowym, ale także z nikłym pojęciem na temat tego jak działa wspomniany środek i jak niebezpieczny może się okazać dla zdrowia. Niniejszy artykuł powstał ku przestrodze, ale i ku wyjaśnieniu pewnych ważnych aspektów związanych ze stosowaniem clenbuterolu.
Mechanizm działania
Clenbuterol znalazł zastosowanie w dopingu, gdyż podkręca termogenezę (czyli zwiększa produkcję ciepła stymulując wydatkowanie energii) i rozszerza oskrzela. Działanie clenbuterolu jest trochę zbliżone do działania efedryny, ale - o wiele silniejsze. Środek ten zwiększa produkcję katecholamin, takich jak adrenalina, noradrenalina i dopamina, które z jednej strony relaksują mięśnie gładkie dróg oddechowych a z drugiej obkurczają naczynia krwionośne. Skutkiem tego jest rozszerzenie oskrzeli, ale i zarazem – wzrost ciśnienie tętniczego, niekiedy drastyczny.
Jednocześnie pod wpływem działania „clenu” dochodzi też do rozprzężenia fosforylacji oksydacyjnej – procesu, w którym produkowana jest energia w postaci ATP. Owo „rozprzężenie” można przyrównać do ściągnięcia pokrywki z garnka, w którym gotujemy wodę – w ten sposób zwiększamy rachunki za energię bo gotowanie jest mniej wydajne. Analogicznie poprzez spożycie clenbuterolu sprawiamy, że proces fosforylacji oksydacyjnej zachodzi z mniejszą wydajnością, bo większa część energii rozpraszana jest w postaci ciepła. W ten sposób sprawiamy, że organizm spala więcej substratów energetycznych w tym przede wszystkim – tłuszczu zapasowego. Wspomniane katecholaminy, oprócz nasilenia termogenezy i pobudzenia lipolizy działają także stymulująco, aktywizując do działania, zwiększając zdolności wysiłkowe.
Wszystko to sprawia (oprócz niechcianego wzrostu ciśnienia), że „clen” jest cenionym środkiem dopingującym. Preparat ten znalazł zastosowanie jako niedozwolony środek wspomagający redukcję tkanki tłuszczowej wśród przedstawicieli dyscyplin sylwetkowych, gdzie przyjmowany jest łącznie ze sterydami anaboliczno-androgennymi, takimi jak testosteron i jego pochodne. Clenbuterol używany jest też (wraz z erytropoetyną), przez niektórych zawodników sportów wydolnościowych.
Clenbuterol w praktyce
To jak mocnym środkiem jest clenbuterol obrazuje doskonale dawkowanie tego środka. W praktyce przyjmowany jest on bowiem nie w gramach czy miligramach, ale w mikrogramach. Dawkowanie stosowane przez sportowców ma charakter mocno osobniczy, ale zazwyczaj zaczyna się od dawek nie przekraczających 40mcg na dobę i z czasem zwiększa stopniowo do 120 – 160mcg dziennie, przy czym górny pułap to już ilość ekstremalna. Co więcej, czas stosowania „clena” jest zazwyczaj krótki i wynosi 3 – 4 tygodnie, rzadko przedłużany jest do 6 – 8 tygodni. Niektórzy sportowcy przyjmują go w cyklach dwutygodniowych powtarzanych co tydzień.
Clenbuterol jest najczęściej stosowany z innego typu środkami dopingującymi, takimi jak sterydy anaboliczno-androgenne. Pozwala to z jednej strony poprawić efektywność kuracji a z drugiej – niestety – wiąże się ze wzrostem ryzyka działań niepożądanych. Warto wiedzieć, że „clen” obciąża wątrobę, a więc przyjmowanie go np. z metanabolem, winstrolem czy zwłaszcza tzw. „prohormonami” to proszenie się o problemy z funkcjonowaniem wspomnianego narządu. Niektórzy zawodnicy eksperymentują, łącząc w cyklach clenbuterol z innymi substancjami nasilającymi spalanie tkanki tłuszczowej, takimi jak hormony tarczycy. Są to rozwiązania ekstremalne i bardzo niebezpieczne.
Ciemna strona clenbuterolu
Przyjmowanie clenbuterolu zawsze stwarza zagrożenie dla zdrowia, a niekiedy także – dla życia i mało kto nie doświadcza nieprzyjemnych skutków wynikających z „suplementacji”.
Już pierwsze, stosunkowo nieduże dawki tego preparatu mogą powodować:
- przyspieszenie akcji serca, niekiedy skrajne,
- drżenie mięśni, nieraz drżenie rąk jak u alkoholika „na głodzie”,
- podenerwowanie, nieraz silną irytację bez wyraźnego powodu,
- wzrost ciśnienia tętniczego.
Powyższych objawów doświadczają z mniejszym lub większym nasileniem niemal wszyscy. Jednostki bardziej wrażliwe najczęściej narażone są także na:
- bóle w klatce piersiowej,
- nudności, wymioty, zgagi,
- bezsenność i inne.
Nie trzeba chyba dodawać, że wraz ze zwiększeniem dawki „clena” ryzyko i nasilenie wyżej wspomnianych symptomów rośnie i może osiągnąć pułapy zagrażające zdrowiu lub nawet życiu. Co więcej, istnieją dowody, które wskazują, że stosowanie dużych dawek clenbuterolu powoduje powstawanie trwałych zmian w tkankach i narządach, m.in. w jądrach, wątrobie i mięśniach.
Podsumowanie
Kłamstwem byłoby stwierdzenie, iż clenbuterol nie jest środkiem pomocnym w walce z nadmiarem tkanki tłuszczowej. Nie ulega jednak wątpliwości, że środek ten jest niezwykle niebezpieczny a jego stosowaniu niemal zawsze towarzyszą objawy niepożądane, które niekiedy stanowić mogą zagrożenie dla zdrowia lub nawet – dla życia. Stosowanie clenbuterolu przez osoby niedoświadczone, nie mające pojęcia o dopingu, chcące po prostu schudnąć jest totalnym nieporozumieniem i może mieć opłakane skutki.
