Kozie mleko dla Twoich mięśni

Kontrowersje wokół mleka

Popularne i chętnie przez nas pijane mleko krowie jest cennym źródłem wapnia, białka i witamin z grupy B. Co więcej badania naukowe pokazują, iż przyjęta po wysiłku fizycznym porcja mleka krowiego łączy w sobie walory napoju elektrolitowego i odżywki węglowodanowo-białkowej. Dowiedziono bowiem, że pełnotłuste mleko krowie znakomicie uzupełnia płyny, elektrolity oraz przyspiesza regenerację powysiłkową, w czym przewyższać może popularne preparaty węglowodanowe. Ze spożyciem mleka krowiego wiąże się jednak sporo kontrowersji. Chociaż znaczna część sceptycznie nastawionych względem niego opinii nie ma poparcia w faktach, to przyznać należy, że mleko krowie ma swoje wady, a pewna część osób źle reaguje na jego konsumpcję. Okazuje się jednak, że potencjalnie bardziej wartościowym i lepiej tolerowanym zamiennikiem dla mleka krowiego może być mleko kozie!

Mleko kozie wczoraj i dziś

Niektóre z walorów koziego mleka doceniano już w starożytności. Jego konsumpcja zapewniać miała niezachwiane zdrowie i wysoką sprawność fizyczną i psychiczną, a kąpiele w kozim mleku stanowiły znany rytuał upiększający, któremu – jak wiadomo - poddawała się m.in. królowa Kleopatra. Również dziewiętnastowieczne przekazy dowodzą, że i w tym okresie koziemu mleku przypisywano niezwykłe wręcz właściwości, wierząc, iż regularna jego konsumpcja sprzyja utrzymaniu nienagannego zdrowia i długowieczności. W czasach współczesnych zainteresowanie zdrowym trybem życia i zdrową żywnością sprawia, że kozie mleko zyskuje sobie coraz więcej entuzjastów. Dzięki nowoczesnym metodom badawczym jesteśmy wstanie ocenić wartość odżywczą i prozdrowotną tego pokarmu i w fachowy i wyczerpujący sposób przedstawić jego wady i zalety, a tych drugich okazuje się posiadać sporo.

Wartość odżywcza

Przyznać trzeba, że wiele teorii na temat nieporównywalnie większej zawartości białka, witamin i składników mineralnych w mleku kozim niż krowim są trochę przesadzone, ale w przypadku niektórych składników różnice uznać należy za istotne. Przykładowo: mleko kozie zawiera więcej kwasu nikotynowego (B3), ryboflawiny (B2) i selenu, ale za to mniej kwasu foliowego i kobalaminy. Warto także podkreślić, że odkryto iż obecność mleka koziego w diecie zwiększa wchłanianie pierwiastków takich jak miedź, cynk i selen z przewodu pokarmowego w czym przewyższa mleko krowie. Na uwagę zasługuje także wyższa zawartość wapnia i potasu w mleku kozim. Wapń jest pierwiastkiem niezbędnym dla utrzymania prawidłowej kondycji kości i zębów oraz wpływa na funkcjonowanie wielu enzymów i reguluje aktywność enzymów, hormonów i neuroprzekaźników. Potas jest kluczowym obok sodu pierwiastkiem odpowiadającym za równowagę wodno-elektrolitową i kwasowo-zasadową. Mleko kozie ma także trochę mniej laktozy od mleka krowiego, co może być ważną informacja dla osób nie tolerujących zbyt dobrze tego cukru.

Białko mleka koziego

Więcej uwagi warto poświecić frakcjom białkowym obecnym w mleku kozim, które co prawda podobnie jak mleko krowie składa się przede wszystkim z protein kazeinowych i pewnej ilości białek serwatkowych, to warto wspomnieć, że pożądanych frakcji serwatkowych zawiera trochę więcej, a niepożądanej, najbardziej alergizującej frakcji alfa-S1 kazeiny nie zawiera prawie wcale. Białko mleka koziego charakteryzuje się także tym, że jest lżej strawne niż białko mleka krowiego, co zauważą z pewnością osoby, które na co dzień gorzej tolerują białka mleczne. Patrząc na skład aminokwasowy, za zaletę w odniesieniu do potrzeb osób aktywnych fizycznie uznać należy wyższą zawartość aminokwasów rozgałęzionych BCAA (leucyny, izoleucyny i waliny) oraz większą ilość argininy (będącej prekursorem tlenku azotu) i cysteiny, której organizm używa do syntezy ważnego, wewnątrzustrojowego przeciwutleniacza - glutationu. Na uwagę zasługuje także spora dawka aminokwasu niebiałkowego - tauryny.

Mleko kozie – naturalny no booster

Okazuje się, że mleko kozie, oprócz tego iż dostarcza wysokojakościowego białka może posiadać także inne zalety, z których cieszyć powinni się sportowcy. W badaniach naukowych oceniających wpływ konsumpcji mleka koziego na przebieg procesów zapalnych zaobserwowano, że jego spożywanie nie tylko hamuje procesy inflamacyjne (zapalne), ale także skutkuje nasiloną produkcją tlenku azotu – ważnego wzodylatatora, który rozszerza światło naczyń krwionośnych, obniżając ciśnienie tętnicze krwi i wg niektórych źródeł przyczyniając się do lepszego ukrwienia, dotlenienia i odżywienia tkanki mięśniowej. Warto wspomnieć, że preparaty zawierające składniki o takim działaniu nazywane są no-boosterami i stosuje się je przed treningami siłowymi w celu nasilenia zjawiska pompy mięśniowej.

Wady mleka koziego

Skoro mleko kozie ma tyle walorów, to dlaczego nie wyprało jeszcze mleka krowiego ze sklepów? Dlaczego sportowcy nie zalewają porannej owsianki kozim mlekiem? Dlaczego białka mleka koziego nie używa się w odżywkach dla sportowców zamiast proteiny mleka krowiego? Odpowiedź na to pytanie jest prosta: mleko kozie ma bardzo charakterystyczny zapach, którego wiele osób nie jest w stanie znieść. Ową woń niestety trudno zamaskować. Oczywiście są jednostki, którym to nie przeszkadza, dla stosunkowo dużej grupy potencjalnych konsumentów jednak kozi zapach może okazać się po prostu nie do przyjęcia. Oczywiście nie ma co się od razu zrażać, skoro „do odważnych świat należy”, to mleka koziego po prostu należy spróbować, zwłaszcza że posiada wiele walorów.

Podsumowanie

Włączenie do diety mleka koziego, czy też zastąpienie nim mleka krowiego może nieść za sobą szereg korzyści. Mleko kozie jest lżej strawne, lepiej tolerowane pokarmowo, a także bardziej wartościowe niż mleko krowie, co związane jest z wyższą zawartością niektórych witamin i składników mineralnych oraz jakością zawartego w nim białka. Osoby, którym nie przeszkadza specyficzny zapach koziego mleka powinny pomyśleć o włączeniu go na stałe do diety.