Specyficzny dźwięk wydawany z okolic barków podczas unoszenia ramion nad głowę, czy podczas ćwiczeń siłowych często niepokoi osoby zarówno trenujące, jak i nieaktywne. Oczywiście nie wszyscy będą tym zdemotywowani i dalej będą uprawiać aktywność bez modyfikacji planu, weryfikacji jego celu i obrania nowych priorytetów.
Podobnie będzie z osobami, które stronią od rozwijania kultury fizycznej i dalej będą ignorować pewne objawy. Obie sytuacje doprowadzić mogą jednak do poważniejszych problemów, niż samo bezbolesne „klikanie” i mogą się skończyć ograniczeniem funkcji aparatu ruchu na własne życzenie.
Barki
Tzw. staw barkowy jest stawem „wielofunkcyjnym” i absolutnie niezbędnym do sprawnego funkcjonowania. Jest to zespół stawów i w jego skład wchodzą stawy: ramienny, barkowo-obojczykowy i mostkowo-obojczykowy. Jego sprawne funkcjonowanie sprzyja komfortowemu wykonywaniu ruchów we wszystkich płaszczyznach ciała, zarówno z obciążeniem, jak i bez. Specyficzne „klikanie” najczęściej związane jest z ruchami w obrębie stawu ramiennego.
Przyczyny „strzelania” w barkach
Etiologia tego zjawiska bywa złożona, a sam bark ramienny i otaczające go struktury (oraz połączenie z łopatkami) są nieco skomplikowane w mechanice. „Strzelanie” może być związane z niegroźnymi, ale przeszkadzającymi zmianami w przemieszczaniu się ścięgien, a także ze zmianami o podłożu chorobowym, którym często towarzyszy ból. Ponadto klikanie barków może być następstwem kontuzji i zaniedbanego lub nieprawidłowego przebiegu rehabilitacji.
Do niekoniecznie przyjemnego „klikania” w barkach prowadzić może również zaniedbanie poziomu aktywności fizycznej i praca siedząca, a także zły dobór ćwiczeń w planach osób trenujących i sportowców. W pierwszym przypadku często ma to związek z przewlekłym zanikiem stymulacji motorycznej w kierunku rozwijania zakresu ruchu w danej płaszczyźnie (codzienna i długotrwała praca przy komputerze bez przerw na rozciąganie, czy aktywność fizyczną po pracy), natomiast w drugim może wynikać z niezrównoważonego rozwoju pomiędzy grupami mięśniowymi (np. przy nadmiernym obciążaniu mięśni klatki piersiowej i niedostatecznej aktywacji mięśni grzbietu).
Ćwiczenia na „klikające” barki
Jedną z bezpośrednich przyczyn „klikania” jest tzw. przykurczenie mięśnia kruczo-ramiennego, którego przyczepy zlokalizowane są na łopatce oraz kości ramiennej. Mięsień ten zgina, przywodzi i obraca ramię w stawie ramiennym, w związku z czym często bywa problemem u osób pracujących przy komputerze, lub zbyt skupionych na ćwiczeniach wyciskania nad klatkę piersiową i stroniących od ćwiczeń górnej i środkowej części pleców.
Objawowo np. w trakcie pracy czy przed treningiem pomóc może rozmasowywanie okolic tego mięśnia zarówno w pozycji nieruchomej, jak i podczas wykonywania ruchów zginania stawu barkowego (podczas unoszenia ramienia w górę przed sobą) oraz prostowania (opuszczania ramienia) z jednoczesnym schowaniem przedramienia za plecami na końcu ruchu. Duże znaczenie w wykonywaniu wszelkich ćwiczeń skupionych na pozbyciu się „strzelania” ma właściwe ustawienie łopatek, które najczęściej powinno się ściągać „do tyłu” i „w dół”.
Przykładowe ćwiczenia
Dobrymi ćwiczeniami odciążającymi mięsień kruczo-ramienny i poprawiającym mechanikę stawu ramiennego są ćwiczenia aktywujące mięśnie antagonistyczne na grzbiecie. Przykładem mogą być trzy ćwiczenia wykonywane w opisanej poniżej kolejności.
Zacząć można od ćwiczenia w leżeniu na plecach ze zgiętymi kolanami i stopami na podłodze. Ramiona w tym ćwiczeniu przylegają do podłogi (wnętrzem dłoni skierowanym do sufitu) – jedno nad głową, a drugie przy ciele. Następnie wywiera się jak największy nacisk wierzchem dłoni na podłogę obydwoma ramionami wywołując napięcie w mięśniach grzbietu, jednak unikając napięcia w okolicach szyi i karku.
Drugim jest pogłębianie zgięcia oraz rotacji zewnętrznej ramienia w pozycji klęku podpartego z pośladkami opartymi o pięty. W tej pozycji jedno z ramion pozostaje w kontakcie z podłogą, a drugie unoszone jest jak najdalej „nad” oraz „za” głowę z obrotem dłoni jak najgłębiej „do zewnątrz”.
Ostatnim z trzech ćwiczeń na „strzelające” barki może być tzw. statua wolności (od znajdującej się w Nowym Jorku Statue of Liberty), a raczej jej zmodyfikowany wariant. Polega na wykonaniu marszu z obciążeniem (np. kettle ciężarem „do sufitu”) w jednej ręce trzymanej wyprostowanej nad głową.
Profilaktyka i rehabilitacja zaburzeń pracy stawów
Stawy stanowią bardzo ważny element całego aparatu ruchu i przy nieodpowiedniej „pielęgnacji” mogą ograniczać sprawność. Należy pamiętać, że poza działaniami w obrębie kinematyki stawów skupić się trzeba również na aspekcie stanu odżywienia organizmu i łagodzenia stanów zapalnych. Niedobory aminokwasów wchodzących w skład kolagenu, czy m.in. witaminy C mogą ograniczać zdolności regeneracyjne tkanki łącznej, a niska podaż związków aktywnych biologicznie m.in. o charakterze przeciwzapalnym (takie jak kwasy omega-3, czy niektóre antyoksydanty) sprzyja występowaniu bólu. Z pewnością warto podejść do tej sprawy holistycznie.
Treści prezentowane na naszej stronie mają charakter edukacyjny i informacyjny. Dokładamy wszelkich starań, aby były one merytorycznie poprawne. Pamiętaj jednak, że nie zastąpią one indywidualnej konsultacji ze specjalistą, która jest dostosowana do Twojej konkretnej sytuacji.
