Suplementacja dużymi dawkami witamin z grupy B może być korzystna w przypadku obciążenia nadmiernym stresem psychicznym związanym z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Tak przynajmniej wskazują wyniki badań. Kto może odnieść korzyści z przyjmowania suplementów zawierających witaminy z grupy B i jakich dokładnie efektów można się spodziewać w praktyce?
Stres – kilka słów wstępu
Termin „stres” kojarzy się z psychologią, w rzeczywistości jednak pierwotnie wywodzi się z fizyki i inżynierii, gdzie określa zdolność przeciwstawiania się materii siłom zewnętrznym, lub też definiuje newralgiczny moment, w którym materia siłą tym zaczyna ulegać. W odniesieniu do ludzkiej fizjologii pojęcie „stres” zostało po raz pierwszy użyte przez dr. Hansa Selye’a w jednej z prac naukowych niemal 80 lat temu. Od tamtej pory termin ten uznany został jako fachowy w kontekście określania zjawiska, w którym organizm (podobnie jak materia) podlega wpływom czynników zewnętrznych, stanowiących dlań pewien rodzaj obciążenia.
Źródła stresu
Tak więc przykładowo, stresująca może być sytuacja obejmująca stan zagrożenia życia lub zdrowia, ale stresujące może być też wystąpienie publiczne, a nawet – wyobrażenia na jego temat. Podobnie też stresujące może być realizowanie codziennych obowiązków zawodowych. I tak też w praktyce bardzo często się dzieje. W dzisiejszych czasach jednym z głównych źródeł stresu dla wielu osób jest… praca. O ile krótkookresowy stres nie jest niczym złym, a nawet niesie za sobą pozytywne konsekwencje (wywołując reakcje adaptacyjne i motywując do działania), o tyle długotrwałe jego oddziaływanie na organizm niesie za sobą negatywne skutki i może być groźne dla zdrowia.
Perspektywy i oczekiwania
Mając na uwadze powyższe dane, od dawna poszukuje się naturalnych sposobów na to, by niekorzystny wpływ stresu na organizm zmniejszyć lub częściowo skompensować. Okazuje się, że oprócz wielu innych czynników istotne znaczenie w tej materii ma stan odżywienia organizmu, ze szczególnym uwzględnieniem zaopatrzenia w składniki takie jak magnez, kwasy omega 3 oraz – tytułowe witaminy z grupy B.
Co warto wiedzieć o witaminach z grupy B?
Witaminy z grupy B to komplet niezbędnych składników naszej diety uczestniczących w wielu przemianach biochemicznych.
Pakiet ten tworzą:
- witamina B1 (tiamina),
- witamina B2 (ryboflawina).
- witamina B3 zwana witaminą PP (niacyna i nikotynamid),
- witamina B5 (kwas pantotenowy),
- witamina B6 (pirydoksyna),
- witamina B7 lub witamina H (biotyna),
- witamina B9 (kwas foliowy),
- witamina B12 (cyjanokobalamina).
Ich głównym źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego – mięso, wątróbka, a także pokarmy roślinne takie jak warzywa strączkowe, banany, ziemniaki, orzechy i nasiona oraz zboża. Witaminy z grupy B, oprócz tego, że uczestniczą w przemianach białek, lipidów i węglowodanów wywierają także wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego.
Wyniki badań
Niezwykle interesujące w kontekście poruszanego tutaj zagadnienia są wyniki dziewięćdziesięciodniowego eksperymentu przeprowadzonego przez naukowców ze Swinburne University of Technology. W ramach studium badacze podawali połowie biorących w nim udział ochotników preparaty z wysoką dawką witamin B, a grupie kontrolnej – placebo, (łącznie było to 60 osób). Wszyscy uczestnicy projektu, przed jego rozpoczęciem zostali zbadani za pomocą testów osobowościowych. Oceniano pewne aspekty związane z wpływem wykonywanej pracy na kondycję psychiczną, weryfikując poziom lęku i stresu oraz ogólnie pojęte samopoczucie. Testy powtórzono po 30 i 90 dniach.
Okazało się, iż po trzech miesiącach uczestnicy otrzymujący preparat zawierający witaminy z grupy B doświadczali niższego poziomu stresu związanego z pracą niż na początku. Spadek wynosił średnio 20% - czyli bardzo dużo. Ochotnicy otrzymujący placebo nie doświadczyli niestety takich korzyści. Wskazuje to wyraźnie, iż suplementacja witaminami z grupy B w dużych dawkach może być skutecznym środkiem wspomagającym radzenie sobie z negatywnymi skutkami stresu czy też – zmniejszającym odczuwalne jego natężenie. Mechanizmy zanotowanej zależności nie są do końca poznane, ale prawdopodobnie wynikają one z faktu, iż witaminy z grupy B uczestniczą w syntezie neuroprzekaźników.
Komentarz
Niestety w dostępnej wersji publikacji obejmującej metodologię, przebieg i wyniki wspomnianego badania nie ma podanych zastosowanych dawek witamin z grupy B. Można się jedynie spodziewać, iż były to ilości istotnie przekraczające ustalone dzienne zapotrzebowanie. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów, w których dawki zawartych witamin z grupy B wynoszą 200 do 1000% RDA, a niekiedy są jeszcze większe. Osoby zainteresowane eksperymentami z tego typu rozwiązaniami mają więc możliwość zakupu odpowiednich środków.
Podsumowanie
Stosowanie suplementów diety zawierających kompleks witamin z grupy B może być dobrym rozwiązaniem w przypadku osób obciążonych dużym i permanentnym stresem psychicznym. Istnieją dowody w postaci materiałów naukowych wskazujące, iż takie rozwiązanie niesie za sobą odczuwalne wyraźnie korzyści. Prawdopodobnie jednak, by ich doświadczyć, należy stosować dawki witamin większe, niż wynosi ich rekomendowane dzienne spożycie.
