Normalne stężenie kwasu moczowego we krwi wynosi 180-420 umol/l (3-7 mg/dl), nadmiar wydalany jest w większości przez nerki. Istnieją jednak pewne choroby, w przebiegu których dochodzi do niebezpiecznego wzrostu ilości tego związku w organizmie. I tak chorobom nowotworowym, niewydolności nerek, niedokrwistości, zawałowi mięśnia sercowego, łuszczycy, towarzyszy nierzadko podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi. W większości przypadków jednak hiperurykemia jest związana z chorobą zwaną dną moczanową.
W przebiegu dny moczanowej kwas moczowy wytwarzany jest w nadmiernych ilościach, a jego usuwanie z organizmu zaczyna przebiegać w sposób upośledzony. Związek ten wykazuje zdolność do wytrącania się w postaci kryształków (moczanów) i przedostaje się do tkanek charakteryzujących się słabszym ukrwieniem, np. ścięgien, więzadeł i stawów. Po pewnym czasie doprowadza to do powstawania stanów zapalnych w obrębie tych miejsc, czemu towarzyszy też silny ból i problemy z poruszaniem. W stanach ostrych dny moczanowej kryształy wytrącają się w narządach miąższowych, takich jak nerki, co może prowadzić do nieodwracalnego ich uszkodzenia. Dnę moczanową leczy się farmakologicznie i dietetycznie.
Badanie poziomu kwasu moczowego warto wykonać jeśli dokuczają bóle stawów, przede wszystkim jeśli towarzyszy im lokalny obrzęk lub zaczerwienienie i zwłaszcza gdy owy ból pojawił się po konsumpcji alkoholu. Badanie warto też wykonać w przypadku łuszczycy, niedokrwistości i w trakcie stosowania leków przeciwnowotworowych. Należy pamiętać, że niektóre badania naukowe wskazują, iż podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi zwiększa ryzyko chorób układu krążenia.